De bovenste 1/3e van de neus (de neusrug) bestaat uit de
De neus wordt gevormd door bot, kraakbeen en vet. Doordat het kraakbeen en de vetophoping zeer kan variëren tussen personen, zien neuzen er zo verschillend uit. Van nature is een neus symmetrisch gebouwd en worden beide neusgaten van elkaar gescheiden door het septum (neustussenschot).
Het neusbeen is een klein, driehoekig beentje dat deel uitmaakt van de schedel. Het kraakbeen zit aan het neusbeen vast en verdeelt de neus in 2 helften. Bij een gebroken neus of neusfractuur is het neusbeen gebroken en/of verplaatst.
De binnenzijde van de neus is bekleed met slijmvlies. Dit slijmvlies zit vol met klieren die slijm kunnen produceren en met bloedvaten. Normaal wordt er precies genoeg slijm gemaakt om de neus prettig nat te houden. Het slijm in de neus werkt als een beschermende laag tegen bacteriën en virussen.
Deze holte is verdeeld in twee aparte holtes door het septum en wordt opengehouden door een skelet van bot en kraakbeen . Elke holte bestaat uit een dak, vloer, mediale wand en zijwand. Binnen elke holte zijn drie regio's; nasale vestibule, ademhalingsgebied en reukgebied.
Het reukgedeelte van je neusslijmvlies bevindt zich in het bovenste deel van de neusholte. Hier zit in het slijmvlies het zogenaamde olfactorische systeem of reukreceptoren. Deze receptoren staan in contact met de hersenen en geven informatie over de geuren door.
Personen met een neus die in hoek van 106 graden ten opzichte van de mond staat, behoren tot de gelukkigen. Niet toevallig wordt Scarlett Johansson 'de mooiste vrouw van Hollywood' genoemd. Volgens de Britse nieuwssite komt dat vooral dor de hoek van haar neus. Die bedraagt 106 graden.
Normaal maakt het slijmvlies in de neus en keel een beetje slijm en vocht. Als het slijmvlies ontstoken is, wordt het dikker en gaat het veel slijm (snot) maken. De neus kan daardoor dicht zitten. Het snot kan uit de neus komen of achter in de keel komen.
Eenzijdige belemmering van de neusdoorgankelijkheid hangt dikwijls samen met een aangeboren of traumatische deviatie van het neusseptum. Een zeldzame oorzaak van een chronische eenzijdige verstopping kan een tumor in de neus of nasofarynx zijn.
Vooraan in de neus (vestibulum) zijn het de alaire kraakbeenderen en de dilatator nares spieren die de weerstand beïnvloeden. Iets daarachter bevindt zich de neusklep, het nauwste punt in de neus en dus verantwoordelijk voor een groot deel van de neusweerstand.
Dat kan komen door het samentrekken van de spiertjes in de luchtwegen. Andere redenen zijn een ontsteking van het slijmvlies of slijm. De ademhaling kan een hoge piep geven doordat de luchtwegen minder ruimte hebben. Soms hoor je ook een brommend (lager) geluid of een zagende ademhaling.
De neus kan gezwollen en pijnlijk zijn, 'verstopt' aanvoelen en bloeden. Ook kan de neus scheef staan. De meeste mensen krijgen een gebroken neus door een trauma. Op de Spoedeisende Hulp zoeken we uit of de neus gebroken is.
De arts herstelt de afwijking aan het tussenschot door een deel van het kraakbeen of bot van het tussenschot te verwijderen, of scheef gegroeide stukken kraakbeen of bot los te maken en recht te zetten. Hierna wordt het slijmvlies weer tegen het kraakbeen en bot van het tussenschot gelegd.
Hier kunnen verschillende redenen voor zijn, bijvoorbeeld door een allergie, chronisch neusspray gebruik (xylometazoline), roken, luchtweginfecties of bijholteontstekingen. Vooral bij het gaan liggen en het in slaap vallen kan een verstopte neus ontstaan en bijzonder vervelend zijn.
“Je neus telkens hard snuiten kan zeer schadelijk zijn voor je bloedvaten,” zegt Purvi Parikh, allergist en immunoloog. Je kunt het zelfs verergeren door lucht, neus bacteriën, virusdeeltjes en prikkelende stoffen in je oren en sinussen te blazen.
Door de druk komt het ook terecht in je holtes waardoor je natuurlijke afvoer wordt belemmerd. Daarnaast heeft snuiten nog een ander groot nadeel: het kan namelijk pijn doen aan je oren. Doordat mensen hun neus te hard snuiten komt het zelfs voor dat ze hun trommelvliezen opblazen.
Als je merkt dat je snot een groene kleur heeft kan dit duiden op een bacteriële infectie of schimmelinfectie. Dat je snot groen kleurt komt door de bloedcellen die je afweersysteem helpen tegen bacteriën te vechten. Wanneer deze cellen doodgaan laten ze een groene kleur los die ervoor zorgt dat je snot verkleurt.
Snot bevat, net als speeksel, wel afwerende stofjes, maar we hoeven onze neusinhoud niet massaal op onze tanden te gaan smeren; poetsen is voorlopig voldoende. Kortom: in de neus peuteren is niet schadelijk en voor sommigen ongetwijfeld heel rustgevend, maar het eten ervan maakt ons niet per se gezonder.
Je slikt een kop snot per dag door. Ongeveer een kwart liter snot loopt elke dag van je neus via je slokdarm naar je maag. En dat is maar goed ook, want snot werkt als kleefpapier en als smeermiddel.
Bij bloed ophoesten zit er meestal een stipje of streepje bloed in uw slijm. Meestal is de oorzaak een luchtweginfectie, zoals bronchitis of longontsteking. Het kan ook komen door COPD of longkanker. Bel uw huisarts als u een keer of vaker een beetje bloed ophoest.
Het uiterlijk van de neus kan ook veranderen naarmate je ouder wordt. Met het verstrijken van de jaren wordt het kraakbeen namelijk dunner en neemt de elasticiteit ervan af.
Een grote neus was een teken van intellect, gezag en bekwaamheid in de periode tot aan de Verlichting. Had een koning geen grote neus, dan werd hij wel met een grotere neus afgebeeld om zijn gezag te benadrukken.
In de meeste gevallen is neusvervorming het gevolg van een tekort, veroorzaakt door neuskanker (huid- of sinuskanker), een ernstig trauma of een ontstekingsproces dat de neus heeft veranderd. Om de neus te reconstrueren, moeten we de juiste diagnose stellen van wat er te veel, of juist te weinig is.