Naarmate de zon vroeger opkomt, gaan die vogels ook steeds vroeger zingen. Dit doen ze om aan te geven wat hun territorium is. In steden en dorpen is veel meer licht, in dit geval kunstlicht, en dus gaan de vogels daar ook langer in de avond door met zingen dan in het buitengebied.
Sommige vogelsoorten laten ook 's avonds, rondom zonsondergang, nog even flink van zich horen, weet Louwe Kooijmans. “Ze doen dat vlak voordat ze gaan slapen. Denk bijvoorbeeld aan de zanglijster, het roodborstje en de merel. Ook dit is om duidelijk te maken: hier is mijn territorium.''
De merel is de meest algemene en een van de bekendste vogels van ons land. De zwarte mannetjes en donkerbruine vrouwtjes zijn luidruchtige vogels. Als er gevaar in de buurt is, waarschuwen ze langdurig met hun luide alarmroep: een schel geluid met zeer hoge tonen.
Merelmannen brengen een prachtig, melancholiek repertoire ten gehore, vaak doorspekt met imitaties. Wie goed oplet kan de verschillende merels in buurt of wijk individueel leren herkennen aan enkele regelmatig terugkerende favoriete motiefjes. Ook de vogels zelf herkennen hun buur(t)mannen aan de zang.
Al heel vroeg, vaak al twee uur vóór zonsopkomst beginnen zanglijsters en merels te zingen, niet toevallig vogelsoorten met grote ogen. Die vangen veel licht. Daarna haken steeds meer vogels aan, waarna rond zonsopgang de zangpiek is met de meeste soorten en de hoogste activiteit.
Tot de natuurlijke vijanden van de merel behoren de kraai en de kauw die de eieren en de jongen verorberen. Eksters en gaaien hebben het op de jongen gemunt. De bosuil valt zowel de jongen als het vrouwtje aan. Andere vijanden zijn nog de katten die onze tuinen rondzwerven, eekhoorns en de sperwer.
Merels zijn luidruchtig. Als er een kat in de buurt is, waarschuwen ze langdurig met hun luide alarmroep andere dieren. De nesten zijn vaak makkelijk te vinden waardoor veel eieren en jongen aan katten en kraaien ten prooi vallen.
Veel vogels verstoppen zich daarom 's nachts. Merels kruipen weg in de struiken, spechten zoeken holletjes op en ransuilen (nachtvogels) rusten met hun schutkleuren op een boomtak.
Communicatie. Merels maken elkaar duidelijk hoe ze zich voelen. Ze maken zachte neuriënde geluiden naar elkaar of de schelle alarm roep wanneer er gevaar dreigt. Met de mooie zang van het mannetje, maakt hij duidelijk dit is mijn gebied.
2/ Slimme gauwdief
Al luisterend en kijkend voedsel zoeken, kost tijd en concentratie. Om aan een snelle hap te geraken, hebben merels een aantal slimme trucjes bedacht. Ze trippelen hevig in het gras waardoor de wormen de trillingen voelen. Deze denken dat er een mol aankomt of dat het regent.
Merels eten graag wormen, insecten en fruit, maar ook zaden staan op het menu. Als het bereikbaar is eten ze ook graag van vetproducten. Meestal zullen ze het geknoeide voer onder een voedersilo of pindacake opeten, maar ook op voedertafels verschijnen ze veelvuldig.
De merel staat onder grote predatiedruk: nesten worden vaak geroofd door eksters, volwassen vogels vallen ten prooi aan huiskatten en sperwers. Bovendien is de merel één van de meest voorkomende verkeersslachtoffers: tussen 2008 en 2012 werden in het kader van het project Dieren onder de wielen 991 dode merels gemeld.
De meeste jonge vogels vallen helaas ten prooi aan katten, en kraaien en eksters eten zowel de eieren als de kuikens. Gemiddeld wordt een merel twee tot drie jaar oud, maar geluksvogels kunnen wel tien jaar of ouder worden.
In 2010 werd de Turdus merula, ofwel de merel, verkozen tot de mooiste zanger van alle vogels in Nederland.
Onder een stukje gazon leven veel wormen, en dat weet de merel ook. Daarom zit de vogel met zijn goudgele snavel vaak op een gazon heen en weer huppen. Hierbij let de merel op elke beweging en grijpt bliksemsnel toe als een worm zich laat zien. Het gehup merken de wormen in de grond op.
Merels zijn dol op fruit. Vooral in het najaar en de winter gaan ze op zoek naar bessen en (afgevallen) fruit. Merels zoeken hun voedsel vaak op de grond, op een kort gemaaid gazon of tussen afgevallen bladeren. Gooi wat gedeukte appels of peren op een open plek in je tuin, in de buurt van struiken of een haag.
Wanneer de merel verschijnt in je dromen of visioenen, kan dit een boodschap zijn om aandacht te besteden aan je communicatie en zelfexpressie. Het kan ook een teken zijn dat je jezelf open moet stellen voor verandering en transformatie.
De merel is eigenlijk een bosvogel. In Nederland komt de merel ook voor in parken en tuinen. Merels zoeken hun voedsel vooral met hun ogen en oren. Ze kunnen niet goed ruiken.
Na 3 weken vliegt een jonge merel uit
In Noord-Holland broeden tussen de 60.000 en 120.000 paren. In de lente kiezen de mannetjes een hoge plek en proberen vanaf daar al zingend het territorium af te bakenen. Het merelpaar bouwt een nest in een dichte struik.
Eten gaat voor slapen
Wadvogels, die schelp- en andere diertjes zoeken op de wadplaten, slapen als het hoogwater is en de platen onderlopen. Zodra het laagwater is worden ze weer wakker, dag of nacht.
De merel komt van nature voor in heel Europa en grote delen van Azië IJsland is het enige Europese land waar ze zeldzaam zijn. De merel is ook uitgezet in Australië en Nieuw-Zeeland, daar wordt hij inmiddels gezien als een plaag.
Schuilen voor de storm
Laag, in de luwte van groenblijvende naaldbomen en in dichte hagen en riet. Daar zijn ze beschermd tegen regen en wind. Daarbij geldt: hoe lager hoe warmer. Holenbroeders, zoals mezen, schuilen ook in holtes.
De borst is opvallender gespikkeld dan bij de vrouwtjes merel. De zanglijster is iets kleiner van postuur met een kortere staart. Ook de bruine lichaamsonderdelen zijn algemeen bleker dan het merelvrouwtje. De snavel is vaalgrijs en de lijster heeft een bleke oogrand en bleke wangstrepen.
… niet erg sociaal zijn en andere vogels als grote concurrent zien? Merels blijven hun territorium verdedigen, ook al is de tegenpartij te zwak om terug te vechten.
Nee, ik bedoel gewoon de vogels die in de tuin thuis zijn: mezen, mussen en merels. Vogels die redelijk tam kunnen worden, zodat ze makkelijk te observeren zijn. Dan valt het op dat er echte persoonlijkheden onder zitten.
