In Nederland geldt er geen algemeen verbod om in openbare ruimtes of op de openbare weg te filmen. Dit betekent dat je over het algemeen vrij bent om opnames te maken van de omgeving en de mensen om je heen. Zolang je hun privacy niet schendt en je je aan bepaalde regels houdt.
Nee, dat mag niet! Iemand die jou wil fotograferen of filmen moet eerst jouw toestemming vragen. Wil hij of zij achteraf ook het filmpje of de foto op internet zetten, dan moet hij of zij ook hiervoor toestemming vragen aan jou.
De vraag is of het zomaar is toegestaan om foto's en/of filmpjes van een ander op het internet te plaatsen. In het algemeen geldt dat filmen en fotograferen op de openbare weg en in de openbare ruimte mag, omdat dat valt onder de zogeheten 'vrijheid van informatiegaring', beter bekend als de vrijheid van meningsuiting.
De belangrijkste regel is dat uw camera alleen uw eigen bezittingen mag filmen. U mag dus niet de eigendommen van anderen filmen, zoals het huis of de tuin van uw buren. Ook mag u in principe niet de openbare weg filmen, zoals de stoep of parkeerplaatsen.
Op straat filmen mag altijd. De straat maakt onderdeel uit van de publieke ruimte en de regel is dat je daar mag filmen wat en wie je maar wil. Het zou zelfs wettelijk zijn toegestaan om mensen vanaf de straat in hun privéruimte te filmen (al is dat natuurlijk vrij onbeschoft).
Aangifte doen bij de politie
Het misbruik maken van beeldmateriaal waar jij op staat is in veel gevallen strafbaar. Je kunt dan aangifte doen tegen de dader. Maak via 0900-8844 telefonisch een afspraak met de politie in jouw woonplaats om aangifte te doen.
Een seksuele afbeelding van een meerderjarige is op zichzelf geen strafbaar materiaal. Het wordt strafbaar als de afgebeelde persoon geen toestemming heeft gegeven voor het vervaardigen en/of verspreiden ervan.
Je kunt grofweg twee kanten op als je besluit te gaan filmen met je fotocamera: je kunt kiezen voor een systeemcamera of een digitale spiegelreflexcamera. Hier heb je meteen het grootste voordeel van de fotocamera te pakken; vaak heb je al een aantal lenzen, die je ook nog eens makkelijk kunt verwisselen.
Ook als je geen journalist bent, mag je de politie filmen. Je moet wel een goede reden hebben om te filmen. Als de politie zomaar haar werk doet, mag het niet. En de beelden verspreiden, kan strafbaar zijn als je geen journalist bent.
Een verborgen camera is een verborgen film-, video- of fotocamera om personen te observeren zonder dat de gefilmde of gefotografeerde persoon het merkt, of om toestanden in beeld te brengen die eigenlijk niet gezien mochten worden.
In het algemeen geldt dat filmen en fotograferen op de openbare weg en in de openbare ruimte mag, omdat dat valt onder de zogeheten 'vrijheid van informatiegaring'. Dit geldt alleen voor een camera die je zelf vasthoudt, bijvoorbeeld in een mobieltje of een fototoestel of een videocamera.
Ga naar de rechter
Als een camera de openbare weg of uw woning of tuin filmt, gelden de regels van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Houden uw buren zich niet aan deze regels? Dan kunt u de rechter vragen of de camera weg kan. Hiervoor heeft u een advocaat nodig.
Je mag de camera enkel richten op je eigen woning of eigendom. De toegang tot je woning – met name de voordeur of de garagepoort – mogen dus wel, de openbare weg of de eigendom van de buren kunnen niet. Je hebt dus geen toelating om met een private bewakingscamera de openbare weg te filmen voor je woning.
Dat heet identiteitsfraude en dat is strafbaar. Ook mag iemand niet zomaar jouw foto gebruiken zonder jouw toestemming. Als iemand jouw gezicht herkenbaar gebruikt, kun je terugvallen op jouw portretrecht. Zeker als daarbij lelijke dingen over je gezegd worden die voor jou heel kwetsend zijn.
Heb ik recht op inzage? Antwoord: Het recht op inzage in camerabeelden komt uit de Algemene Verordening Gegevensbescherming, en geldt dus alleen voor camerabeelden waar jouw persoonsgegevens in opgenomen zijn. Kort gezegd: alleen als je in beeld bent, heb je recht op de beelden.
Wie op een foto afgebeeld staat, kan zich soms beroepen op het zogenaamde 'portretrecht'. Dat houdt in dat in sommige gevallen de foto niet mag worden gepubliceerd zonder de toestemming van degene die op de foto staat. Het portretrecht geldt ook voor andere soorten afbeeldingen, zoals tekeningen en schilderijen.
De officier van justitie kan voor het onderzoek naar een misdrijf in bepaalde gevallen de politie opdracht geven om telefoongesprekken af te luisteren en op te nemen of ander elektronisch verkeer te onderscheppen (denk aan e-mail, sms, WhatsApp en Facebook Messenger).
De politie kan beelden opvragen om ze te gebruiken voor onderzoek. U bent dan wettelijk verplicht om de beelden af te staan. Burgers mogen anderen alleen vragen om beelden. U mag mensen niet dwingen of onder druk zetten.
De camera's kunnen langs de weg staan of boven de weg hangen. Politieagenten kunnen zo'n camera ook meenemen in de auto of plaatsen op een onopvallende plek langs de weg.
ALs u camera's op de werkplek mag gebruiken
Als u cameratoezicht mag gebruiken dan moet u zich aan deze regels houden: De inbreuk op de privacy moet zo klein mogelijk zijn. Een camera in een kleedhokje of toilet mag niet. U mag de camerabeelden niet gebruiken om uw werknemers te beoordelen op hun functioneren.
Voor de meeste mensen is het antwoord nee. Voordat hackers toegang krijgen tot je camera moet je smartphone eerst geïnfecteerd worden met een virus, zoals malware.
Plaats camera's bij voorkeur in een hoek van de ruimte
Hang beveiligingscamera's niet boven een raam of deur hierdoor kan de inbreker deze makkelijk en ongezien onklaar kan maken.
Jongeren van 16 of 17 jaar kunnen aan sexting doen, maar voor hen is het ook strafbaar om beelden of geluidsopnamen van anderen verder te verspreiden zonder toestemming. Jongeren onder de 16 jaar mogen volgens de wet niet aan sexting doen. Die wet is er om jongeren te beschermen tegen seksueel misbruik.
Als je ze deelt, ben je strafbaar.
Je kan tot 5 jaar gevangenisstraf krijgen en tot 15.000 euro boete. Was de persoon op de foto's of in de video jonger dan 18 jaar op het moment dat ze gemaakt werden? Dan kan je zelfs tot 10 jaar gevangenisstraf krijgen, want dan gaat het om kinderporno.
Officieel is sexting strafbaar als het om minderjarigen gaat. Volgens het Wetboek van Strafrecht maak je immers kinderporno. Een veroordeling hiervoor blijft levenslang staan. In Nederland wordt sexting gedoogd mits er wederzijds goedvinden is.
