Wetenschappers tonen met een experiment aan dat sommige wespen in staat zijn om gezichten van soortgenoten te herkennen. De onderzoekers voerden een experiment uit met de wesp Polistes fuscatus. De gezichten van deze wesp zijn redelijk goed uit elkaar te houden.
Wespen herkent u aan de karakteristieke felle geel-zwarte strepen, ook hebben ze een smalle taille. Ze kunnen agressief zijn en komen af op zoetigheid.
Hoe vervelend ook, het goed is dat ze er zijn (voor je glas heerlijke wijn…). De wespen die wél naar ons toe komen vliegen, komen niet voor ons. Het is de geur van eten en drinken die ze richting ons trekt. "Daarom worden ze ook wel limonadewespen genoemd."
Zonder larven moeten ze op andere plekken op zoek naar nectar. En met steeds minder planten in bloei, vinden ze hun sugar buzz sneller in het blikje cola op je terras. Net omdat ze zo hongerig zijn, zijn de wespen agressiever en steken ze sneller.
Wespen kunnen namelijk helemaal niet goed zien. Ze nemen alleen vage kleurvlakken en ultraviolet licht waar. Maar de beestjes kunnen geen ogen onderscheiden en zullen van jouw 'dodelijke' blik dus niets merken.
Doordat wespen een fotografisch geheugen hebben, vinden ze hun nest altijd terug. Dit geheugen helpt ze ook de plaatsen waar veel voedsel aanwezig is te vinden. Op het einde van het seizoen zijn er veel minder larven.
Als een wesp in je buurt komt, sla je hem het liefst snel weg. Maar daar moet je mee oppassen, want de stekelige insecten kunnen boos worden.
Wespen zijn in staat om logische verbanden te leggen. Ze gebruiken deze vaardigheid om hogerop te komen in de sociale hiërarchie binnen hun kolonie. In tegenstelling tot wespen hebben bijen dat vermogen niet.
Op zoek naar voedsel
De wespennesten zijn eind juli namelijk voltooid. Dan is het tijd om op zoek te gaan naar voedsel. Vooral in de tuin en op terrassen bezorgen ze veel overlast. Rond de periode van het nestverval, eind augustus, worden wespen bijzonder agressief.
Als je een wesp doodt, komt er namelijk via hun gif een bepaald feromoon vrij. Daardoor worden andere wespen agressiever en maak je dus meer kans op een wespensteek.
Zo lusten verschillende vogels waaronder de gierzwaluw, wespendief en grauwe vliegenvanger graag een wesp. Maar ook kikkers, spinnen en andere insecten zoals libellen doen zich graag tegoed aan een stekelige maaltijd.
Wespen komen af op vlees en zoetigheid, maar houden niet van de geur van citroen, kruidnagel en geranium. Er is onderzoek gedaan naar geuren waarbij wespen uit de buurt blijven en deze passen goed in een kruidentuin.
De meeste mensen reageren op een wespen-, bijen- of hommelsteek met een plaatselijke reactie: een sterke zwelling, roodheid, pijn of jeuk op de getroffen plek. Ontsmet dan de steekplaats en gebruik eventueel ijs of een anti-allergisch middel tegen de jeuk.
Een nieuw onderzoek uit 2022 laat zien dat insecten waarschijnlijk pijn ervaren, net als de mens en andere zoogdieren. Hoe zit dat? De onderzoekers bekeken het pijnverzachtend mechanisme van insecten. Bij mensen kunnen zenuwsignalen uit het brein ervoor zorgen dat je minder pijn ervaart.
Wespen hebben gevoelige, langwerpige ogen (facetogen) waarmee ze weliswaar geen rode kleuren kunnen zien, maar wel ultraviolet licht. Bovenop de kop zitten drie ocelli, welke eveneens ogen zijn maar minder gevoelig dan de facetogen. Hun voelsprieten zijn lang en gebogen, en bevatten zintuigcellen.
Bijen zijn vreedzamer dan wespen, maar als hun nest wordt bedreigd of als je op ze trapt, halen ze hun wapen tevoorschijn. Een bijensteek is doorgaans minder pijnlijk dan een wespensteek, al bevat een bijensteek meer gif. Bijen steken echter maar één keer, waarna ze langzaam sterven.
Wespen zijn vooral overdag actief, tot zonsondergang. Daarna gaan ze in hun nest slapen, tot de zon weer opkomt. Heel soms zijn wespen ook 's nachts nog onderweg. Dat gebeurt als ze, bijvoorbeeld, gehinderd worden door vijanden of slecht weer en zo niet op tijd in het nest terug kunnen zijn.
Een wesp heeft niet lang te leven. Afhankelijk van de wespensoort leeft een wesp tussen de 12 en 22 dagen. Wespenkoninginnen leven altijd langer. Zo kan een koningin ongeveer een jaar oud worden.
Bijen en wespen vinden dikwijls onderdak in hun nestgangen. Sommige slapen in of op bloemen, wat soms tot slaapgezelschappen leidt. Andere slapen graag met de kaken vastgeklemd aan een plant.
Wespen steken alleen als ze zich bedreigd voelen of als hun leefomgeving (nest of aanvliegroute) wordt verstoord. Naar een wesp slaan is dan ook nooit een goed idee, zeker niet als je ook nog eens allergisch bent voor wespensteken.
Hoewel wespen – net zoals bijen – nectar drinken, zijn ze fysisch niet in staat om deze om te zetten in honing.
Een wespenkoningin komt nooit uit haar nest, maar ze kan wel steken als ze wordt aangevallen of als iemand haar nest kwaad doet. Zo zijn er mensen die het nest proberen te verbranden of te verdrinken. Of ze slaan erop met een stok of honkbalknuppel. Slim is dat niet, want alle wespen breken dan uit om te steken.
Wespen zijn nuttige insecten. Ze bestuiven bloemen en eten dagelijks vele tientallen insecten, waaronder vliegen, muggen en larven van insecten.
Wanneer je een wesp doodslaat, komt er uit hun gif een feromoon vrij dat wespen in de buurt lokt en ze agressief maakt. Het zijn zeer sociale beestjes, en wanneer ze het kadaver van een soortgenoot zien liggen of er eentje gevangen zien onder een doorzichtig glas, zullen ze waarschijnlijk wraak nemen en aanvallen.
De dreigende aanval van een zwerm wespen
Als de zwerm nadert, moet je onmiddellijk in je huis of op een voor het publiek toegankelijke plaats schuilen. Zorg ervoor dat alle deuren en ramen goed gesloten zijn en waarschuw eventueel andere aanwezige mensen voor het dreigende gevaar.
