Een tussenjaar is een jaar na je eindexamen vmbo, havo of vwo, of nadat je gestopt bent met je mbo-, hbo- of wo-opleiding. Een tussenjaar kun je ook op een ander moment nemen, wanneer je bijvoorbeeld een nieuwe richting op wilt met je leven.
Vanwege de leerplicht moet je sowieso tot je zestiende een voltijdopleiding volgen. Zodra je 16 bent, ben je dus vrij om een tussenjaar te nemen, mits je voldoet aan de kwalificatieplicht. Oftewel, je mag dan alleen een tussenjaar nemen als je een diploma hebt op mbo niveau 2, havo of vwo.
Als je tijdelijk stopt om te switchen van opleiding, dan moet je jezelf uitschrijven via Studielink. Wat net zo belangrijk is, is om je studiefinanciering en je studenten-ov (tijdelijk) stop te zetten. Doe je dit niet? Dan moet je de maanden waarin je geen recht meer had op je stufi en ov als boete terugbetalen.
Als je het propedeusediploma niet hebt behaald, kun je vaak toch door naar het tweede jaar. Dan moet je wel een minimum aantal studiepunten (ECTS) hebben verzameld. In het hbo kun je niet “blijven zitten”.
Als je een mbo-diploma op niveau 4 hebt, kun je meestal direct - zonder een toelatingstest te hoeven doen - beginnen aan een hbo-opleiding. Twijfel je toch of je wel geschikt bent voor het hoger beroepsonderwijs, dan kun je je intelligentieniveau en taalvaardigheid toetsen door een 21+-toets te maken.
Hbo studenten doen vaak vijf jaar over hun vierjarige bacheloropleiding. Je mag er, als je Bindend Studieadvies positief is, langer over doen. Maar uiteindelijk moeten alle studiepunten worden gehaald.
Als je stopt met je hbo-opleiding, heb je geen recht meer op studiefinanciering. Daarom moet je DUO laten weten dat je gaat stoppen. Doe dat ook als je geen geld leent of geen aanvullende beurs krijgt.
Meestal krijg je 1/12e deel van het collegegeld terug voor elke maand dat je uitgeschreven bent. Je uitschrijven voor een hbo-opleiding doe je niet bij de hbo-instelling zelf, maar via Studielink. Je mag stoppen per de 1e dag van een kalendermaand.
Als u eerder of tijdelijk stopt met uw studie
U kunt collegegeld terugvragen wanneer u zich tijdens het studiejaar uitschrijft. U krijgt dan 1/12e van het collegegeld terug voor elke maand dat u eerder bent gestopt. Stopt u in juli of augustus, dan krijgt u die maanden niet terug.
Dan kost je dat, exclusief vlucht, ongeveer tussen de €2.000,- en €4.000,-. Maar als je liever zelf alles regelt, en wilt backpacken door Australië, ben je waarschijnlijk zo'n €1.700,- per maand kwijt, exclusief vlucht. Met 8 maanden reizen, zit je dan al boven de €10.000,-.
Een tussenjaar nemen heeft dus meerdere voordelen. Zo werk je aan jezelf en leer je jezelf kennen, ontwikkel je jezelf en verbreed je jouw horizon. Daarnaast word je beter in het maken van de juiste studiekeuze en weet je na het nemen van een tussenjaar dus wél wat je wil gaan doen!
Een tussenjaar is letterlijk een periode om er even tussenuit te gaan. Dat kan natuurlijk na je eindexamen, maar ook tijdens of na een vervolgstudie. Of als je vroegtijdig je studie afbreekt natuurlijk. Om een tussenjaar te mogen nemen, moet je minimaal 16 jaar zijn en een havo-, vwo- of mbo-diploma op zak hebben.
Leerlingen die ouder zijn dan 18 hoeven niet meer verplicht naar school. Maar als een leerling tussen 18 en 23 jaar van school gaat zonder startkwalificatie, meldt de school dit wel bij de gemeente.
Maar zo'n tussenjaar is zeker niet voor iedereen. Een tussenjaar (ook wel gap year) wordt vaak ingelast tussen de middelbare school en een vervolgopleiding, na het propedeusejaar óf nadat de bachelor is afgerond.
U kunt 1 keer gebruikmaken van de 1-februariregeling voor mbo, én 1 keer voor hbo of universiteit. De maanden die u tot februari hebt ontvangen, tellen mee als verbruikte maanden studiefinanciering. U kunt ze later niet opnieuw opnemen.
Mbo-studenten die op 1 augustus 2021 18 jaar of ouder waren, betalen lesgeld aan DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs). Als ze voor 1 mei 2022 klaar zijn of stoppen met hun studie, kunnen de studenten soms (een deel van het) lesgeld terugkrijgen of de resterende termijnen stopzetten.
Zet uw studiefinanciering direct stop via Mijn DUO. Doet u dit te laat, dan moet u het terugbetalen.
Het verschil tussen mbo en hbo
Ook is de lesstof van een hbo-opleiding moeilijker dan die van een mbo-opleiding op hetzelfde vakgebied. Verder zijn opdrachten uitgebreider. Maar er zijn nog meer factoren die studeren aan een hogeschool anders maken dan een opleiding doen op een mbo-school.
De vraag of verpleegkunde studeren moeilijk is, valt niet zo meteen te beantwoorden. Verpleegkunde is een opleiding waarbij je heel wat skills moet gaan combineren. Je moet als verpleegkundige behoorlijk handig zijn. Daarnaast moet je ook over een gezonde dosis empathie beschikken.
Op de hbo's is het Bindend Studieadvies (tijdelijk?) afgeschaft. Een student die heel weinig studiepunten heeft gehaald in de eerste vijf maanden zal vaak overwegen te stoppen met de studie voor 1 februari. Zo probeert de student een negatief advies te voorkomen.
Opleidingen met selectie
Toch was dat tot nu toe geen reden voor spectaculaire rendementen bij de twee opleidingen. Tot vorig jaar scoorde vormgeving gemiddeld iets boven de veertig procent en dbkv iets eronder, waar op de HR gemiddeld zo'n dertig procent van de eerstejaars zijn propedeuse haalt.
Ieder studiejaar bestaat uit 60 studiepunten. Ieder studiepunt staat voor 28 uur studietijd. Dit betekent dat je gemiddeld 40 uur per week met je studie bezig bent.
Voor toelating tot een universiteit heeft u een vwo-diploma of een propedeuse (eerste jaar) van een hbo-opleiding nodig.