Nee, niet na het eerste overlijden. Pas na overlijden van de achtergebleven ouder mogen de kinderen hun kindsdeel opeisen. Dan komt ook de nalatenschap vrij.
Het kindsdeel is niet direct opeisbaar omdat de langstlevende in het erfrecht een bevoorrechte positie heeft. Dit betekent simpelweg dat de langstlevende zoveel mogelijk moet kunnen voortleven, zoals hij of zij dit deed voor het overlijden. Daarom is in de wet de wettelijke verdeling opgenomen.
Het recht op de legitieme portie of kindsdeel vervalt wanneer u niet binnen een door een belanghebbende (meestal erfgenaam) gestelde redelijke termijn, en uiterlijk 5 jaar na het overlijden van de erflater, heeft aangegeven dat u uw legitieme portie wenst te ontvangen.
U heeft pas recht op uw kindsdeel van de erfenis als beide ouders overleden zijn en uw kindsdeel wordt dan op dat moment op het basis van het beschikbare vermogen bepaald.
Kinderen kunnen een beroep doen op legitieme portie. De legitieme portie opeisen wordt dit ook wel genoemd. Zij zijn hiertoe dus niet verplicht!
Een ouder kan zijn kind in zijn testament onterven. Toch kan het kind dan een deel van de erfenis van zijn ouder opeisen. Dat deel is de legitieme portie waarop het kind altijd recht heeft. De legitieme portie bestaat alleen uit geld.
Uw kinderen hebben samen recht op de helft van uw nalatenschap. Heeft u één kind, dan heeft hij of zij minstens recht op 1/2 van de waarde van uw nalatenschap. Zijn er twee kinderen, dan hebben ze elk recht op 1/4 van uw totale nalatenschap.
Je kan je kindsdeel opeisen bij alle erfgenamen. Soms is er iemand aangewezen als executeur of gevolmachtigde. Dan moet je bij die persoon zijn. Maar dat moeten de andere erfgenamen je dan vertellen.
Als u als kind bent onterfd, hebt u geen recht op een kindsdeel. U hebt (mogelijk) wel recht op uw legitieme portie. Deze twee termen worden in de praktijk veelal op één lijn met elkaar gesteld, terwijl dit twee verschillende rechten betreft.
Mag de langstlevende eerder het kindsdeel uitbetalen? Ja, meestal mag de langstlevende tijdens het leven het kindsdeel eerder uitbetalen. Dat is niet verplicht. De kinderen kunnen het kindsdeel ook niet opeisen, tenzij dat in het testament staat of als er sprake is van een wilsrecht.
Kinderen hebben recht op een deel van de erfenis van hun overleden vader of moeder als geen testament is gemaakt, het kindsdeel, maar zij krijgen dat deel nog niet meteen. De gehele erfenis gaat namelijk naar hun andere ouder, de langstlevende. Het deel waar de kinderen recht op hebben, wordt omgezet in een geldbedrag.
Door de wettelijke verdeling krijgt de langstlevende echtgenoot of geregistreerde partner alle goederen van de nalatenschap. Pas als de langstlevende echtgenoot of partner overlijdt, erven de kinderen. Soms zijn dit kinderen uit een eerder huwelijk.
Legitieme portie
U kunt uw kind niet helemaal onterven. Uw kind houdt het recht op een deel van uw erfenis. Dit deel heet de legitieme portie. Het is de helft van wat uw kind zou hebben gekregen zonder testament.
Kort gezegd: de langstlevende is eigenaar van de helft (van de bezittingen min de schulden op moment van overlijden) en erft een kindsdeel van de andere helft.
Het kindsdeel van de erfenis is pas opeisbaar op het moment dat beide ouders overleden zijn. Dit geldt bijvoorbeeld ook als uw biologische ouder overleden is, maar hij of zij opnieuw getrouwd was. Zolang de stiefouder in leven is, dan maakt u nog geen aanspraak op uw kindsdeel van de erfenis.
Kan een erfgenaam de verdeling van een erfenis tegenhouden? In principe niet. Alle erfgenamen moeten namelijk meewerken aan het afhandelen van een erfenis. Is er toch een erfgenaam die weigert mee te werken en daardoor de verdeling van de erfenis tegenhoudt, dan kun je de kantonrechter inschakelen.
Het huis is gezamenlijk eigendom na overlijden
Als de langstlevende ouder overlijdt, erven de gezamenlijke kinderen de woning en hypotheeklening. Zolang de nalatenschap onverdeeld blijft, zijn de kinderen samen eigenaar van het voormalig ouderlijk huis.
Is er sprake van een overlijden van de 2e ouder, dan erft het kind alles, als dit het enig kind is, anders de kinderen gezamenlijk, samen en voor gelijke delen. Is er sprake van samenlevende ouders en er is niets geregeld dan erven de kinderen alles van de overleden ouder.
Als er geen testament is, bepaalt de wet wie de erfgenamen zijn. Dat gebeurt in deze volgorde: echtgenoot of geregistreerd partner en de kinderen. ouders, broers en zussen.
Ieder kind heeft, tenzij anders beschreven in het testament, recht op zijn erfdeel en daarmee recht op een deel van de woning. In veel situaties wordt het huis verkocht of gaat één van de kinderen het huis bewonen. De andere kinderen moeten dan uitgekocht worden.
Als je afstand doet van een erfenis, gaat jouw deel van de nalatenschap naar je erfgenamen. Heb je kinderen? Dan valt het erfdeel automatisch aan hen toe. Als je dit niet wilt en je kinderen zijn minderjarig, dan moet je toestemming aan de rechter vragen voor het verwerpen.
Is een niet-erkend kind erfgenaam? Nee, in beginsel niet. Het kind kan wel worden opgenomen in het testament. Via een gerechtelijke vaststelling kan het kind ook meedelen in de erfenis.
Ja, dat is zeker mogelijk. U moet daarvoor bij de notaris een testament op laten maken. Daarin moet u een uitsluitingclausule voor uw schoonzoon(s) opnemen. Door zo'n antischoonzoon- of schoondochterclausule komt uw nalatenschap alleen uw kinderen ten goede.
Jouw kind onterven kan alleen bij testament. Van belang is wel dat in het testament wordt bepaald dat het kind zijn legitieme portie pas kan opeisen bij de langstlevende partner en pas als deze langstlevende partner is overleden.