Als iemand door een tekenbeet besmet wordt met de ziekte van Lyme, begint dit in 4 van de 5 gevallen met erythema migrans. Erythema migrans komt in Nederland voor bij ongeveer 22.000 mensen per jaar. Deze huidafwijking verdwijnt meestal spontaan na 1 tot 4 maanden.
Deze antistof herkent de Borrelia-bacterie veel beter, maar kan pas langer na de besmetting in het bloed gemeten worden. Doorgaans verdwijnt de IgM antistof na een aantal weken tot maanden uit het bloed, soms blijft deze langere tijd aanwezig, dit betekent niet per se dat iemand nog ziek is.
Er zijn veel gevallen beschreven van mensen die na een reguliere en adequate antibiotische behandeling van gedissemineerde lymeziekte langdurig klachten bleven houden. Bijvoorbeeld sterke vermoeidheid, pijn in spieren en gewrichten, prikkelingen en tintelingen in ledematen en geheugen- en concentratiestoornissen.
De ziekte van Lyme is te behandelen met antibiotica. Hoe eerder de ziekte wordt opgemerkt, hoe beter de behandeling zal aanslaan. Het is daarom belangrijk dat u aan uw huisarts meldt dat u door een teek gebeten bent als u binnen 3 maanden na de beet gezondheidsklachten krijgt.
Maatschappelijke gevolgen. De ziekte van Lyme kan een ernstig invaliderende ziekte zijn, die vaak gepaard gaat met ernstige klachten en grote vermoeidheid (uitputting). Patiënten die hiermee te maken hebben, kunnen meestal geen normaal leven meer leiden.
Diagnose van neuroborreliose
Met deze klachten kom je vaak eerst bij de huisarts. Maar je kunt ook later pas last krijgen van ergere klachten. Zoals een hersenvliesontsteking of een verlamming. Soms ontstaan deze klachten zo laat dat je je niet meer kunt herinneren dat je gebeten bent door een teek.
Jaarlijks krijgen 27.000 mensen in Nederland een vorm van de ziekte van Lyme, in totaal leidt dat ieder jaar tot 1.750 verloren gezonde levensjaren. Een minderheid van de patiënten houdt langdurig klachten, toch veroorzaken juist die langdurige klachten de meeste verloren gezonde levensjaren (bijna 90%).
De ziekte van Lyme kan zich uiten in de volgende klachten: Een verkleuring van de huid op de plek van de tekenbeet, die groter wordt. Deze kan tot 3 maanden na een tekenbeet verschijnen. Koorts en eventueel spier- en gewrichtspijn, in de eerste weken na een tekenbeet.
Dit is het geval wanneer de teek langer dan 24 uur heeft gezeten en de profylaxe kan worden gestart binnen 72 uur na het verwijderen van de teek. De termijn langer dan 24 uur is gehanteerd om personen te selecteren met een hogere kans op lymeziekte.
De rode vlek of kring wordt door artsen soms niet herkend, men ziet de huiduitslag nogal eens aan voor eczeem of een schimmelinfectie. Wees hier alert op. Maar ook zonder rode kring of vlek kun je de ziekte van Lyme hebben. Slechts de helft van de patiënten krijgt zo'n rode vlek of kring.
Kenmerkend voor acute ziekte van Lyme is een uitbreidende rode vlek of ring op de huid. Deze huiduitslag wordt een Erythema Migrans (EM) genoemd en komt bij het merendeel van de mensen met de ziekte van Lyme voor. Het EM kan gepaard gaan met griep-achtige verschijnselen.
Net als bij andere insectenbeten, kan er een bultje of een rode kring ontstaan na een tekenbeet. In de meeste gevallen hoef je geen actie te ondernemen en verdwijnt de rode vlek na een paar dagen weer. Is deze na een week nog niet verdwenen? Raadpleeg dan een huisarts of specialist.
Er is nog geen test ontwikkeld die kan aantonen of iemand genezen is. Serologische testen kunnen negatief worden terwijl de infectie nog aanwezig is en positief blijven nadat de infectie genezen is. Voor het beoordelen van het behandelresultaat is de arts dus vooral aangewezen op het klinische beeld.
Een huidaandoening die ook tot chronische lyme wordt gerekend, is de Acrodermatitis Chronica Atrophicans (ACA). Bij deze aandoening wordt de huid plaatselijk rood tot paars en in het begin vaak iets verdikt en warm. Na maanden tot jaren wordt de huid papierdun.
Bij veel patiënten geneest de ziekte volledig door een antibioticakuur van tien dagen tot vier weken.
De huisarts kan een preventieve behandeling direct na de beet voorschrijven. In de Nederlandse richtlijn bestaat deze uit een éénmalige dosis antibiotica binnen 72 uur na de beet, wanneer de teek langer dan 24 uur* vastzat.
Profylactisch gebruik van antibiotica na een tekenbeet kan zinvol zijn als de teek langer dan 24 uur op de huid heeft gezeten. De patiënt moet de eenmalige gift doxycycline (volwassenen) of azitromycine (volwassenen en kinderen) wel binnen 72 uur na het verwijderen van de teek innemen.
Het risico op de ziekte van Lyme
In onderzoek is aangetoond dat ongeveer 1 op de 20 tekenbeten (5,1%) binnen drie maanden leidt tot de ziekte van Lyme [3]. Deze cijfers zijn bijna volledig gebaseerd op het vaststellen van een EM (kenmerkende groter wordende rode vlek of ring) door de huisarts.
Hoe kan je een tekenbeet herkennen? Je kunt een tekenbeet herkennen als de teek zelf nog in de huid zit. Als de teek zich nog niet heeft volgezogen, zie je een donker puntje dat vastzit in de huid. Als de teek zich al wel heeft volgezogen met bloed is deze plek groter en bolvormiger.
Een positieve IgG hoeft niet bevestigd te worden. De test wordt gezien als goed tot zeer betrouwbaar; alleen te vroeg testen na Lyme besmetting geeft soms fout-negatieven. De uitslag is vaak bekend 2 tot 5 dagen na afname. Bij de inzet van een Blot test komen daar nog 5 werkdagen bij.
Aan de verlamde kant van uw gezicht kunt u deze klachten krijgen: Uw mondhoek hangt naar beneden. Uw oog kan niet meer goed dicht. Als u probeert het oog dicht te knijpen, blijft het half openstaan.
Als je opnieuw besmet raakt na een tekenbeet, kan je nogmaals de ziekte van Lyme krijgen. De antistoffen die je aan hebt gemaakt na de eerste keer, beschermen niet voor een tweede beet.
Een paar dagen tot weken na de teek kun je je ziek voelen. Je kunt deze klachten hebben: koorts, hoofdpijn, spierpijn, pijn in je gewrichten en moeheid.
Verdere kenmerken van een tekenbeet
Na de tekenbeet kan het bultje op de huid dat overblijft echter sterk jeuken, vergelijkbaar met een muggenbult. Hoe langer de teek in de huid heeft gezeten, hoe meer ge? rriteerd de huid is geraakt.