Stof veroorzaakt doorgaans schade aan de longen en het ademhalingsstelsel, maar sommige soorten stof kunnen ook kanker veroorzaken. De voornaamste aandoeningen wegens inademing van gevaarlijk stof zijn: Goedaardige pneumoconiose.
Het inademen van stof kan leiden tot gezondheidsklachten. Wat begint met onschuldig lijkende klachten als prikkeling van de luchtwegen, niezen en hoesten, kan overgaan in ernstiger en chronische klachten als bronchitis, benauwdheid, astma of een verminderde longcapaciteit. Zorg dat je zo min mogelijk stof inademt.
De kleinere deeltjes die toch in de longen terechtkomen, worden afgebroken door de witte bloedcellen in de longen. “Gewoon” stof is geen probleem voor gezonde mensen. Als ruimtes echt extreem stoffig zijn en u daar veel tijd doorbrengt, is het mogelijk dat het lichaam dit niet meer goed kan verwerken.
Onze longen zijn erop gebouwd om al dat stof te verwerken. De grootste stofdeeltjes worden in de neus of luchtpijp al tegengehouden door piepkleine haartjes. Dan komen de deeltjes terecht in snot of speeksel. Dat verliest u door het door te slikken of het uit te spugen.
Water voor je longen
We hebben daarom water nodig om te ademen. Voor het opnemen van zuurstof en het afvoeren van koolzuur moeten onze longen gehydrateerd blijven. Voldoende water drinken is daarom belangrijk. Daarnaast zijn droge longen vatbaarder voor irritaties en ontstekingen.
In de meeste gevallen is stof in huis dus niet gevaarlijk, tenzij hier bijvoorbeeld schadelijke deeltjes zoals sigarettenrook of asbest in zitten. Daarnaast kan stof ook voor allergieën en astma zorgen.
In de longen kan fijn stof ontstekingsreacties veroorzaken en kan de zuurstofopname worden bemoeilijkt. Ook ontstaan er reactieve zuurstofdeeltjes die weefselschade tot gevolg kunnen hebben.
Maar fijn kwartsstof blijft vaak jarenlang in de longen aanwezig. Het wordt respirabel stof genoemd; de fractie van het zwevende stof die doordringt tot in de terminale bronchiën en in de longblaasjes. Diep in de longen kunnen de stofdeeltjes bindweefselvorming veroorzaken.
Hoesten komt meestal door rook, stof of verkoudheid. Door te hoesten maakt u uw luchtpijp, keel en longen schoon. Hoesten gaat bijna altijd vanzelf over binnen 2 tot 3 weken.
De voornaamste symptomen zijn een irriterende hoest en kortademigheid. Eerst treedt deze op bij zware, en nadien ook bij lichte inspanning en zelfs in rust. Soms is de ademhaling piepend of reutelend.
De allerkleinste vertakkingen komen uit op de longblaasjes. Dit zijn een soort hele kleine zakjes, waar de gaswisseling plaatsvindt. Hierbij wordt zuurstof opgenomen en koolstofdioxide afgegeven. Deze koolstofdioxide adem je vervolgens weer uit.
Fijn stof en fijnstof zijn allebei goed geschreven. In Nederland is fijnstof het gebruikelijkst, in België fijn stof. Met fijnstof / fijn stof worden stofdeeltjes met een doorsnede van minder dan 10 micrometer bedoeld. De hoeveelheid fijnstof in de lucht is een maat voor de luchtvervuiling.
Fijnstof uit de lucht halen doe je het beste met een luchtreiniger. Een reiniger verwijdert snel de meest schadelijke stoffen en deeltjes, waaronder ook fijnstof. De EDC650 luchtreiniger is de meest effectieve luchtreiniger op de markt. Deze luchtreiniger verwijdert fijnstof voor 99,99% (!)
Dat kun je meten met een fijnstofmeter. Hier bestaan verschillende soorten en merken van. Er bestaat ook zoiets als een luchtkwaliteitsmeter. Deze meet naast het fijnstofgehalte ook andere aspecten van de luchtkwaliteit, zoals het CO2-gehalte en de luchtvochtigheid.
Chemische stoffen kunnen gevaarlijk zijn voor mensen en het milieu. Hoe groot dat risico is, hangt af van de stof zelf. Maar het hangt ook af van hoe vaak en met hoeveel van de stof mensen en het milieu in contact komen.
De gezondheidsrisico's van te veel stof in huis
Het neerdwarrelend stof in huis is een voedingsbodem voor kleine levensvormen en micro-organismen zoals bacteriën en schimmels. Die voeden zich met de stofdeeltjes waarop zij kunnen leven en hebben zo meer kans om bewoners ziek te maken.
De longfunctietest kan bij je huisarts worden uitgevoerd, maar ook in het ziekenhuis, of een speciaal laboratorium. Een longfunctietest is een soort blaastest. Deze wordt ook wel spirometrie genoemd. De arts weet door deze test hoe goed je longen werken en of er sprake is van vernauwing van je luchtwegen.
Functie longen verbetert
Als je stopt met roken kan de longfunctie tot wel 30 procent verbeteren(1). Hoe langer je bent gestopt, hoe meer de kans op longkanker afneemt. De kans op longkanker is 10-15 jaar na het stoppen ongeveer 50 procent minder. De schade die er al is in je longen door het roken, is blijvend.
Verder merkt u ongeveer 3 dagen na uw laatste sigaret dat u makkelijker gaat ademhalen. De longfunctie kan binnen een paar maanden tot zo'n 30% verbeteren. Bovendien zullen de longen weer in staat zijn om zichzelf schoon te houden. Tenslotte neemt de kans om longkanker te krijgen aanzienlijk af.