Tweetekenklanken zijn ui, ei, ij, oe, eu, au, ou en ie. Je schrijft het woord zoals je het hoort.
Met korte klanken bedoelen we de klinkers die kort worden uitgesproken: a, e, i, o en u. Deze woorden vinden kinderen over het algemeen niet lastig om te schrijven, omdat men deze woorden schrijft zoals je ze uitspreekt.
1. de lettertekens a, e, i, o, u en in de meeste gevallen y of combinaties daarvan, bijvoorbeeld aa, oe (maar niet de tweeklanken zoals au en ui);
Welke letters zijn klinkers? De a, e, i, o, en u zijn klinkers. Als je kind deze letters uitspreekt, kan de lucht ongehinderd zijn mond verlaten. Zijn lippen en/of tanden raken elkaar niet, de tong blijft ook op zijn plaats en er wordt geen obstakel gevormd in de keel.
Klanken en lettergrepen
Klinkers zijn de klanken die gespeld worden met de lettertekens a, e, i, o en u, en de combinaties daarvan die geen tweeklank vormen. Ook de y is een klinker als die de klank /i/ weergeeft. Een klinker is kort in bal, bel, bil, bol, bul.
Drieklank. Een drieklank is een akkoord dat bestaat uit drie tonen of eigenlijk een akkoord dat is opgebouwd uit tonen die afgeleid zijn van drie verschillende stamtonen. Dus niet alleen is het akkoord c-e-g een drieklank, maar ook de akkoorden c-e-g-c' en c-e-g-c'-e' zijn drieklanken.
Is er sprake van een lange klank (aa, ee, oo, uu)? Dan wordt een woord over het algemeen ook na deze klank afgebroken: 'wo-nen', 'le-ven', 'e-ten', 'tu-ren'. Het kan ook voorkomen dat er in het midden van een woord twee of meer medeklinkers achter elkaar staan.
De É (onderkast é) is een in het Latijnse alfabet voorkomende letter. De letter wordt gevormd door het karakter E met een daarboven geplaatste accent aigu.
Het alfabet kent verschillende klinkers, namelijk a, e, i, o en u. De rest van de letters zijn medeklinkers. Een handig ezelsbruggetje om te onthouden welke letters klinkers zijn is 'Oei, au'.
In het Nederlandse alfabet zitten 26 letters: 5 klinkers en 20 medeklinkers. De 'y' is soms een klinker (in 'baby' ) en soms een medeklinker (in 'yoghurt').
Woorden zonder klinkers
Er zijn in de Nederlandse schrijftaal woorden die geen enkele klinker bevatten, voornamelijk afkortingen, verkortingen en tussenwerpsels. Bekende voorbeelden zijn: 'k, 'm, 'n, 'r, 's, 't. bh, d'r, hm, ks, m'n, MS, pc, pf, tv, wc, z'n.
Welk woord bestaat uit twaalf letters zonder klinkers? Antwoord: Zandweggetje.
De sjwa. De dertiende klinker is de sjwa /ə/, ook wel doffe, toonloze of stomme e genoemd, zoals we die horen in de tweede lettergreep van leren.
Korte klanken
Soms ziet een letter eruit als een korte klank, maar noemen we het een lange klank omdat hij klinkt als een aa, ee, oo, of uu.
Bij het woord 'mussen' hoor je aan het einde van de eerste klankgroep een korte klank, namelijk de 'u'. Hierna schrijven we zoals besproken dus een dubbele 's'. Bij het woord 'bomen' hoor je de klank 'oo'. Dit is een lange klank en daarom wordt er dus één 'o' weggehaald.
Korte klinkers komen alleen voor in gesloten lettergrepen (bal, bal•len). Lange klinkers en tweeklanken komen voor in open en gesloten lettergrepen (baan, ba•nen, keus, keu•ze, tuin, tui•nen).
Het kortste alfabet is overigens dat van het Rotokas, dat uit elf letters bestaat. Het Rotokas wordt door enkele duizenden mensen gesproken op Bougainville, een van de Salomonseilanden die bij Papoea-Nieuw-Guinea horen.
Internationaal Fonetische Alfabet
Het symbool [æ] (altijd als kleine letter) wordt in het Internationale Fonetische Alfabet gebruikt om de klank van dezelfde oud-Engelse letter aan te geven, die overeenkomt met de a in het hedendaags-Engelse cat.
De Ï wordt in de meeste talen, waaronder het Nederlands, Afrikaans, Catalaans, en Frans, niet gebruikt voor een specifieke klankweergave, maar om aan te geven dat I niet met een voorgaande klinker een diftong vormt, maar met een hiaat alléén uit te spreken is.
é en è zijn accenten die verschillend worden uitgesproken: é (heet het accent aigu) als in het woordje 'eend'. Dit is dus een lange ee klank. è (heet het accent grave) als in het woordje 'ben'.
Je spreekt de è dan hetzelfde uit als dat je in het Nederlands het woord 'erg' zou zeggen. Een streepje naar boven: (') In het Frans noem je dit de accent aigu . Dit zie je alleen boven de letter e. Als er een woord is met é dan spreek je de é uit als een lange ee.
Verbuigingen: e's (meerv.) 1) de vijfde letter van het alfabet taal 2) de derde toon van de diatonische toonladder, de muzieknoot mi muziek 3) symbool voor energie; symbool voor elektrische veldsterkte; elektron ...
HOOFDREGEL: Schrijf een medeklinker met een dubbel teken na een korte klinker als er op die medeklinker nog een klinker volgt. Het gaat om de medeklinkertekens b, c (als /k/ uitgesproken), d, f, g, k, l, m, n, p, r, s, t, v en z na de korte klinkers /a/, /e/, /i/, /o/ en /u/.
Het zijn geen verschillende fonemen. Een foneem kan worden gezien als een 'basisklank' van een taal. Het gemiddeld aantal fonemen per taal is 35. In het Nederlands zijn er ongeveer 40, en het Engels heeft er ongeveer 44.
