Als je ineens stopt met koffie drinken, kun je gemiddeld twee tot negen dagen last hebben van ontwenningsverschijnselen. De tweede dag is vaak het ergst. Het is meestal makkelijker om de koffie langzaam af te bouwen, bijvoorbeeld door het door decafé te vervangen. Drink genoeg water en zorg voor voldoende rust.
In koffie zitten de vetachtige stoffen cafestol en kahweol die het LDL-cholesterol. Een teveel aan LDL-cholesterol in je bloed blijft plakken aan de binnenkant van je bloedvaten. Dat vergroot de kans op bijvoorbeeld een hartaanval of beroerte.
Hebben we jarenlang met schuldgevoel koffie gedronken, blijkt dat nergens voor nodig. Sterker nog: het goedje heeft zelfs voordelen voor je gezondheid – met of zonder cafeïne.
De cafeïne in koffie kan positieve en negatieve effecten hebben. In kleine hoeveelheden kan het je alertheid en concentratie verhogen, en je sportprestaties verbeteren. Maar te veel cafeïne kan zorgen voor rusteloosheid, hoofdpijn en slaapproblemen.
Kortom: thee beter dan koffie
Thee smaakt voor veel mensen beter dan koffie, is gezonder voor je, heeft meer antioxidanten dan koffie (ook al bevat groene thee maar ongeveer de helft van de hoeveelheid cafeïne als koffie), bevat minder calorieën dan koffie én zit boordevol voedingsstoffen.
Cafeïne is een stof die uitdroogt, net als alcohol en zout, en wanneer het ons lichaam aan de o zo belangrijke hydratatie ontbreekt, kan dit ook in de huid tot uitdrukking komen. En acne? Hoewel koffie geen acne veroorzaakt, tonen sommige studies aan dat het acne erger kan maken.
Gezonde volwassenen kunnen gemiddeld zonder problemen, naast 3 kopjes groene of zwarte thee, nog ongeveer 5 kopjes koffie drinken per dag (1 kopje is 125 milliliter), als ze verder geen of weinig producten met cafeïne nemen.
De cafeïne in 1 à 2 kopjes koffie per dag is opwekkend en vermindert het gevoel van vermoeidheid. Ook het geheugen, de alertheid en motivatie nemen iets toe. Meer koffie drinken geeft geen groter effect. Sterker nog, een teveel aan cafeïne leidt tot prikkelbaarheid, hoofdpijn, beven, duizeligheid en hartkloppingen.
Waarom zou je niet gelijk na het opstaan koffie mogen drinken? Na het opstaan zorgt je lichaam voor een verhoogde dosis cortisol, een stresshormoon. Wanneer je op dat moment koffie zou drinken, zou er minder cortisol worden aangemaakt, waardoor je op termijn weer meer koffie nodig zou hebben om goed wakker te worden.
Te veel cafeïne kan leiden tot hoofdpijn, beven, duizeligheid, suizende oren, hartkloppingen, rusteloosheid, prikkelbaarheid, slaapproblemen en angstgevoelens.
De gemiddelde halfwaardetijd van cafeïne is 5 uur2,3. Maar de exacte halfwaardetijd verschilt sterk per individu2. Bij sommige mensen kan de halfwaardetijd slechts 1,5 uur zijn, bij anderen kan het oplopen tot wel 10,5 uur3.
Koffie zonder melk is gezonder
Melk in je koffie is niet ongezond, mits je het natuurlijk met mate drinkt. Maar uiteindelijk is koffie zonder melk natuurlijk gezonder. Er zitten namelijk geen calorieën of vet in koffie en wel in melk.
Recent onderzoek, uitgevoerd door medici van de McMaster University in Canada, wijst uit dat cafeïne het “slechte” LDL-cholesterol verlaagt. Dit cholesterol zorgt voor vaatwand-vervetting. Daarmee verminder je inderdaad het risico op hart- en vaatziekten.
Koffie is een natuurproduct
Het zit boordevol antioxidanten en gunstige voedingsstoffen die goed zijn voor de gezondheid. Bovendien bevat het de volgende vitaminen: niacine (vitamine B3) en magnesium, riboflavine (vitamine B2), pantotheenzuur (vitamine B5) en zelfs mangaan en kalium.
Feit: Filterkoffie is de gezondste koffie
Hoe beter gefilterd, hoe gezonder de koffie. Dit komt omdat er in gefilterde koffie minder cafestol zit. Dit stofje verhoogt het LDL-cholesterol gehalte. Hierdoor kan bloed blijven plakken aan de binnenkant van je bloedvaten en loop je meer kans op een hartaanval of beroete.
Voor gezonde mensen is een lage tot matige koffieconsumptie niet bezwaarlijk voor de nieren. Dat blijkt uit onderzoek van het RIVM, gefinancierd door de Nierstichting. Bij gezonde mensen die 6 koppen koffie drinken en ouder zijn dan 46 jaar, is de nierfunctie (glomerulaire filtratiesnelheid) lichtelijk verhoogd.
79% van de Nederlanders drinkt minstens een keer per week koffie, 66% geniet dagelijks van zijn of haar 'bakkie'. 73% van de Nederlanders drinkt minstens een keer in de week thee, 44% dagelijks. Gemiddeld drinken we 4 koppen koffie per dag, en bijna 3 koppen thee.
Maar wat kun je doen aan dat trillerige gevoel? Allereerst is voldoende beweging goed voor de vertering van koffie. Daarnaast is het slim om ervoor te zorgen dat je genoeg water drinkt tussen het koffie drinken door. Producten eten waar veel kalium of magnesium in zit (zoals melk en bananen) helpt ook.
Om te genieten van alle voordelen van koffie, zonder last te hebben van een overdaad aan cafeïne is het voor gezonde volwassenen aan te raden niet meer dan 3 tot 4 kopjes koffie per dag te drinken. Een kopje koffie bevat ongeveer 80-100 mg cafeïne waardoor je dus uitkomt op een maximum van 400 mg cafeïne per dag.
Hoe kun je afkicken van koffie? Om zo weinig mogelijk last te hebben van de ontwenningsverschijnselen van cafeïne als spierpijn, vermoeidheid en psychische problemen, kun je het beste de koffie langzaam afbouwen, bijvoorbeeld door kleinere hoeveelheden koffie te drinken of deze te vermengen met cafeïnevrije koffie.
Thee drinken heeft verschillende positieve effecten op de gezondheid. Daarom adviseert het Voedingscentrum 3 koppen groene of zwarte thee per dag te drinken. Groene en zwarte thee verkleinen de kans op een beroerte. 3 koppen groene thee of 5 koppen zwarte thee per dag verlaagt de bloeddruk.
Het gezondste is om af te wisselen tussen water, thee en koffie zonder suiker, en zuiveldranken zoals halfvolle melk, karnemelk en yoghurtdranken of sojadrink. Deze dranken staan in de Schijf van Vijf. Genoeg drinken is belangrijk om voldoende vocht binnen te krijgen.
Cafeïne. Een kop koffie zit vol met cafeïne, dit zorgt ervoor dat je sneller wakker wordt en meer energie hebt. Dit is natuurlijk hartstikke fijn om je dag mee te beginnen, maar het is dus niet persé heel goed voor je. Daarom kun je in plaats van koffie de dag dus beter beginnen met thee.
De Hoge Gezondheidsraad stelt een maximale bovengrens voor blootstelling aan cafeïne voor gezonde volwassenen op 5,7mg/kg/dag. Toegepast op een persoon van 60kg komt dit overeen met 320 mg cafeïne per dag (voor een gemiddeld kopje koffie van ongeveer 80 mg cafeïne komt dit dus overeen met ongeveer 4 koppen koffie).
