Doordat Nederland vroeger vooral bestond uit water, is deze kalk in de bodem beland. Daarom zit er in ons grondwater, waar zo'n 60 procent van ons drinkwater van gemaakt is, kalk. Wanneer het water wordt opgepompt uit de ondergrond door een drinkwaterbedrijf neemt het onderweg stoffen mee.
Grondwater bevat allerlei natuurlijke stoffen uit de bodem zoals calcium (kalk) en magnesium. Die stoffen bepalen samen de hardheid. Hoe meer, hoe harder het water. Het grondwater bevat op de ene plek meer kalk dan op de andere.
Water zonder kalk is te koop in de supermarkt in de vorm van bronwater. Maar let wel goed op: niet al het bronwater in de supermarkt is ontkalkt. Of het bronwater is ontkalkt, verschilt per merk. Informatie over hoe hard het bronwater is, lees je gemakkelijk op het etiket.
Waterhardheid in Nederland
1°dH houdt in dat er per 1000 liter water 17,8 gram kalk in het water zit. Bij een gemiddelde waterhardheid van 8°dH en een waterverbruik van 150m3 op jaarbasis, krijgt u daarmee elke twee weken één kilogram kalk in uw leidingen. Dus hoe hoger de °dH, hoe meer kalk er in het water zit.
Hoewel grondwater door beschermende kleilagen vaak geen chemische verontreinigingen bevat, kunnen er wel te grote hoeveelheden ijzer of zout inzitten. Zelf opgepompt grondwater is dan ook niet zomaar geschikt om te drinken en mag bovendien wettelijk niet aan anderen worden geschonken.
Het is duurzaam om grondwater te gebruiken om je tuin te besproeien in plaats van drinkwater. Maar in tijden van droogte, wanneer jij je tuin wilt bewateren, heeft ook de natuur grondwater nodig om uitdroging tegen te gaan.
Zowat driekwart van het drinkwater dat De Watergroep produceert is afkomstig van grondwater, een kwart is afkomstig van oppervlaktewater. Zowel grond- als oppervlaktewater hebben een doorgedreven behandeling nodig, vooraleer het als kwaliteitsvol drinkwater bij jou thuis uit de kraan stroomt.
Er zijn verschillende technieken waarmee je de waterhardheid van je water kan testen. Zo kun je het kalk in het water meten met zeeptesten, teststroken en druppeltesten (waterhardheid tester). Daarnaast kan je ook gegevens opvragen bij het lokale leidingwaterbedrijf.
In Nederland hebben we relatief hard water. Het minst harde water hebben we in Friesland, Flevoland en in delen van Gelderland Het hardste water hebben we vooral in Overijssel, Zuid-Holland, Noord-Brabant en Limburg.
In Epe zit de minste kalk in het water.
Ontharden. Kalk is een natuurlijk bestanddeel van drinkwater. De aanwezigheid van kalk in kraanwater is niet schadelijk voor uw gezondheid. Integendeel, het is zelfs belangrijk (én wettelijk verplicht) dat een minimale hoeveelheid kalk en magnesium in het kraanwater voorkomt omdat uw lichaam dat nodig heeft.
Als je water kookt verdampen er watermoleculen, maar de mineralen, zoals kalk, blijven juist achter. Hierdoor is er minder water, waar in verhouding juist meer kalk in zit. Er zal een beetje kalk neerslaan in je pan of waterkoker, dat is de kalkaanslag, maar er zit nog steeds kalk in je water.
Dit zijn de landen met het schoonste drinkwater ter wereld: Oostenrijk. Finland. Griekenland.
Grondwater heeft heel veel mineralen en ijzers waardoor er vaak een groene/bruine aanslag ontstaat. Ook zal je meer tijd en meer chloor nodig hebben om het water dan mooi helder en op waarde te krijgen. Ons advies is dan ook om het water altijd met leidingwater te vullen!
Hemelwater is zacht water en volledig kalkvrij. Het is bij uitstek geschikt om mee te wassen (er is veel minder wasmiddel nodig), de ramen te wassen (streeploos) en de planten en tuin water mee te geven.
Grondwater is het water dat zich tussen de vaste deeltjes in de ondergrond (zand, klei, silt, veen, leem) bevindt. Deze ruimten tussen bodemdeeltjes heten poriën. Wanneer poriën zijn gevuld met water, heet dit grondwater. Het hoogste niveau van het grondwater wordt de grondwaterspiegel genoemd.
Op Wereldwaterdag is Tilburg uitgeroepen tot winnaar van de tweede KRNWTR Award voor het lekkerste kraanwater van Nederland. Een deskundige jury en het publiek uit het hele land proefden en beoordeelden kraanwater uit 20 grote Nederlandse steden en 5 gebottelde mineraalwaters in de Beurs van Berlage te Amsterdam.
Kalk is zeker niet schadelijk voor de gezondheid, maar het aandeel van het drinkwater in de dagelijkse inname van calcium en magnesium is erg klein, namelijk rond de 4%. Kalk in water is niet slecht of schadelijk voor de menselijke gezondheid, en ook planten en dieren hebben er geen last van.
Het gehalte aan magnesium in grondwater varieert van minder dan 4 mg/l tot 20 mg/l. Regenwater is zacht water en dient niet onthard te worden. Drainagewater is qua samenstelling meer vergelijkbaar met grondwater en heeft een hardheid die verschilt per locatie en regio.
Hoe water ontkalken? De meest directe oplossing is kiezen voor een waterverzachter, ook wel waterontharder of ontkalker genoemd. Er zijn verschillende methodes om water te ontharden, maar u kiest best voor een apparaat dat via een harsfilter de kalkdeeltjes uit het water haalt.
Hard water veroorzaakt vooral bij het verwarmen van water kalkafzetting. Hard water (meer dan 18 dH) komt in Nederland niet voor. Dit komt omdat de drinkwaterbedrijven het water hiertoe vrijwel overal centraal ontharden. In Nederland ligt de hardheid van het leidingwater rond 8° dH.
Voor wie niet kan aansluiten op het reguliere leidingwaternet, is grondwater vaak ook de enige mogelijke bron van water. Toch is onze ervaring dat weinig opgepompt grondwater zomaar gebruikt kan worden zonder bijkomende filtering.
Water is hartstikke gezond. Er zitten geen calorieën in en het tast je tanden niet aan. In Nederland kun je het beste water uit de kraan drinken. Verder is er bronwater en mineraalwater te koop, met en zonder koolzuur.
Gevolgen voor de gezondheid
Het gebruik van putwater met een minder goede kwaliteit kan gezondheidsrisico's inhouden. Als je putwater drinkt of gebruikt voor consumptie, kan je van sommige verontreinigingen ziek worden. Een voorbeeld zijn maag- en darmproblemen bij besmetting met bacteriën.