Als er sprake is van deflatie daalt het algemeen prijspeil. Doordat producten in de toekomst goedkoper worden, zullen bestedingen worden uitgesteld. De geaggregeerde vraag zal hierdoor dalen. Als er teveel deflatie is kan de economie stil komen te vallen, doordat consumenten hun bestedingen blijven uitstellen.
Hoewel deflatie op de korte termijn een stijging van de koopkracht betekent, kan het op de middellange termijn zeer schadelijke gevolgen hebben, omdat het de winstgevendheid van bedrijven aantast: zowel huishoudens als bedrijven zullen consumptie en investeringen uitstellen.
Deflatie is precies het omgekeerde van inflatie. De prijzen gaan naar beneden in het geval van deflatie. Deflatie wordt vaak gezien als slecht voor de economie. Mensen gaan hun aankopen uitstellen, omdat ze meer kunnen kopen van hun geld als ze langer wachten.
Door deflatie stijgt de koopkracht, waardoor consumenten op korte termijn meer kopen. Dit zou je kunnen merken in jouw verkoop. Deflatie heeft ook tot gevolg dat consumenten bepaalde duurdere aankopen zullen uitstellen, omdat ze er later minder voor zullen hoeven betalen.
Helaas gebeurt het dat het tegenovergestelde gebeurt en dat de prijzen van bepaalde producten dalen. Dit wordt deflatie genoemd. In deze gevallen is de indexering negatief en worden de lonen verondersteld te dalen.
Deflatie kan in tegenstelling tot inflatie nauwelijks met monetair beleid worden bestreden. Als de prijzen dalen kan de rente wel worden verlaagd, maar lager dan nul procent kan deze normaal gesproken niet zijn. Als de prijzen verder dalen loopt de reële rente dus verder op, wat de economische groei verder afremt.
Regelrechte prijsdalingen (deflatie) hebben zich in recente maanden voorgedaan in Cyprus, Griekenland en Letland. In Griekenland is de inflatie zelfs in alle maanden van 2013 negatief geweest. In Portugal, Spanje, Italië en Ierland lag de inflatie in januari tussen 0,1% en 0,6%.
En daar is de negatieve spiraal. Verder zorgt deflatie voor een stijging van de zogeheten reële rente, dat is de rente na aftrek van de inflatie. Hierdoor krijgen schulden als het ware meer waarde, meer 'gewicht'. Deflatie is daarmee zeer nadelig voor mensen die schulden hebben, zoals hypothecaire leningen.
De ECB werkt er hard aan om de inflatie omlaag te krijgen. Maar prijsstijgingen zijn geen taboe: het inflatiecijfer hoeft niet op 0% uit te komen. Een 'beetje' inflatie is namelijk goed voor de economie. Als de prijzen geleidelijk stijgen, stimuleert dat consumenten om hun geld uit te geven.
Een hoge inflatie leidt vaak tot meer efficiëntie. Dit is bijvoorbeeld goed zichtbaar in de energiemarkt. Door inflatie stijgen de energiekosten. Daardoor zetten bedrijven alles op alles om zo min mogelijk te verspillen.
Hoge inflatie en stijgende rente raken alle spelers in de economie. Huishoudens worden het zwaarst geraakt, de overheid profiteert vooralsnog.
De inflatie in Nederland behoort tot de hoogste van Europa. Dat komt door erg hoge brandstofheffingen, door een relatief grote afhankelijkheid van gas en – last but not least – door de zwakke euro.
De hoge inflatie had vorig jaar een grote negatieve invloed op de beleggingswereld. In de eerste maanden van 2023 is de inflatie hard gedaald, maar het lage niveau van enkele jaren geleden komt naar verwachting niet in zicht. De inflatie is na 2020 snel omhoog geschoten.
De CPI geeft het prijsverloop weer van een pakket goederen en diensten zoals dit gemiddeld wordt aangeschaft door de Nederlandse huishoudens. Een inflatie van 5,2 procent in april 2023 betekent dat de prijzen van consumentenproducten 5,2 procent hoger zijn dan in april 2022.
Door de hoge inflatie werd geld afgelopen jaar 10 procent minder waard. Maar daardoor is je schuld óók 10 procent minder waard geworden. En dat is niet alleen goed nieuws bij het hebben van een hypotheekschuld.
Wanneer je geld steeds iets minder waard wordt, zal je sneller producten gaan kopen. Als je namelijk langer wacht, kun je minder kopen voor hetzelfde geld. Als de inflatie heel hoog is en de lonen niet meestijgen, gaat de koopkracht van consumenten omlaag.
Deflatie is het tegenovergestelde van inflatie: deflatie betekent een daling van het algemeen prijspeil. Het gewogen gemiddelde van de prijzen in een land daalt dus bij deflatie.
Bij een negatieve uitkomst verdient u geld aan uw lening. Met de huidige oplopende inflatie in 2022 kan het aantrekkelijk zijn om geld te lenen als de rente op uw lening gelijk blijft. Zo staat de rente op een persoonlijke lening vast. Bij het stijgen van de prijzen, wordt uw lening dan steeds minder waard.
Hoe lang gaat de hoge inflatie nog aanhouden? Nog zeker anderhalf jaar, denkt de ECB. De centrale bank gaat voor de eurozone uit van 8,1 procent inflatie dit jaar, 5,5 procent volgend jaar en 2,3 procent in 2024. Dat laatste percentage komt pas in de buurt van de situatie die het ECB graag ziet.
Hoge inflatie kan leiden tot almaar stijgende prijzen. Hierdoor daalt uw koopkracht en kunt u met uw geld minder kopen. Als veel van de producten die u koopt duurder worden, dan gaat dit ten koste van uw koopkracht. Dat wil zeggen dat u met uw geld – uw inkomsten en uw spaargeld – minder kunt kopen dan vroeger.
In een hoogconjunctuur zal de inflatie stijgen, en om deze af te remmen kan de ECB de rente verhogen. Bij een hogere rente is het aantrekkelijker om te sparen, waardoor mensen ervoor kunnen gaan kiezen om hun geld niet uit te geven maar in plaats daarvan op de bank te zetten.
Sinds de jaren dertig is deflatie in Nederland één keer voorgekomen. Dit was in 1987. Dit blijkt uit een overzicht van het Centraal Bureau voor de Statistiek van de ontwikkeling van de inflatie in Nederland sinds 1900. In 1987 bedroeg de deflatie 0,5 procent.
Het laagste inflatiecijfer van de eurozone (volgens Eurostat) vinden we in Malta. Daar is de stijgende levensduurte vorige maand “beperkt” gebleven tot 6,1 procent. Als we verder dan de monetaire unie kijken, merken we op de Liechtenstein het laagste inflatiecijfer van Europa heeft.
Dat is het hoogste cijfer ooit gemeten in Nederland. Estland kent met 24,1 procent het hoogste inflatiecijfer van de eurolanden. Frankrijk heeft met 6,2 procent de laagste inflatie.
