Nationaliteit. In mei 2023 waren de meest voorkomende nationaliteiten van asielzoekers en nareizigers in Nederland Syrisch (39,5 procent), Turks (7,3 procent), Jemenitisch (6,9 procent), Eritrees (5,8 procent), Somalisch (5,6 procent) of Iraaks (4,3 procent). De overige 30,5 procent had een andere nationaliteit.
Eind 2020 waren er volgens de UNHCR (de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties) in Nederland 78.911 vluchtelingen. Dat is nog geen 0,5 procent van de bevolking.
Het afgelopen jaar zijn er meer dan 68 miljoen mensen op de vlucht in de wereld, en de drie grootste gastlanden zijn Turkije, Pakistan en Oeganda, waar momenteel veruit de meeste vluchtelingen een veilig onderkomen vinden.
Het aantal asielzoekers dat wordt verwacht in 2023 ligt volgens het hoogste scenario iets boven de 76.000 personen. Volgens een wat lagere schatting komt de instroom dit jaar uit rond de 67.000 personen. Zelfs dat is nog veel meer dan de laatste prognose van het kabinet.
Ruim 70.000 asielzoekers verwacht in 2023, kabinet wil minder verblijfsvergunningen afgeven. Het aantal asielzoekers dat naar Nederland komt, blijft de komende jaren stijgen. Dit jaar worden ruim 70.000 mensen verwacht.
Een alleenstaande krijgt dan € 31,92 per week, een gezin met 2 kinderen € 82,46 per week. De bedragen zijn gebaseerd op normen van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud).
De redenen waarom mensen doorreizen naar Nederland verschillen. Dit kan bijvoorbeeld zijn omdat ze hier een vrijer bestaan hopen op te kunnen bouwen vanwege hun seksuele geaardheid, of omdat er in Nederland al familieleden wonen.
Meer oorlog betekent meer asielzoekers en ook meer inwilligingen. Het aantal Syriërs, Palestijnen en Jemenieten dat asiel aanvraagt, is fors gegroeid. Onderstaande grafiek laat goed zien dat zij in heel Europa ook vaker een positieve beslissing krijgen op hun asielverzoek.
'Echte Nederlanders'?
Volgens deze definitie bestaat waarschijnlijk slechts 2% van de Nederlandse bevolking uit 'echte Nederlanders'. Dat zijn ongeveer 348.000 mensen. De overige 98% van de Nederlanders heeft één en meestal meer buitenlandse voorouders.
Hoeveel asielzoekers uit veilige landen verblijven er in de asielopvang? Gemiddeld wordt in 2022 circa 3% van de bedden in azc's bezet door asielzoekers uit veilige landen die in afwachting zijn van hun proces. Dat zijn circa 2.670 van de bijna 83.500 asielzoekers die in 2022 enige tijd in de asielopvang zaten.
Het totaal aantal asielzoekers in Nederland in 2022 komt daarmee op 47.991. Veruit de grootste groep kwam uit Syrië, gevolgd door Turkije en Afghanistan. In 2021 bedroeg het totaal aantal asielzoekers 36.620.
Op dit moment zijn Marokko, Tunesië, Georgië, Armenië en Ghana de vijf landen waar de meeste 'veiligelanders' in Nederland vandaan komen. In 2022 kwam ongeveer 5% van de asielzoekers die voor het eerst asiel aanvroegen uit een veilig land. In de asielopvang is het aandeel veiligelanders ongeveer 3%.
Hoeveel geld krijgt een asielzoeker per week om vrij te besteden? In principe krijgt een volwassene 44,66 euro per week. Als iemand een kind heeft, krijgt hij of zij voor dat kind 34,86 euro per week. Hoe groter een huishouden is, hoe lager het bedrag per volwassene en per kind.
Dat komt neer op zo'n 20% van alle asielaanvragen. Nederland wijst asielaanvragen uit veilige landen van herkomst snel af, gemiddeld na 4 weken. VluchtelingenWerk volgt hun procedure kritisch, om te voorkomen dat vluchtelingen in de snelheid onterecht worden afgewezen.
De Rijkswet op het Nederlanderschap (RWN) bepaalt dat het Nederlanderschap automatisch verloren gaat als een Nederlander langer dan 13 jaar buiten het Koninkrijk of de Europese Unie woont. In het coalitieakkoord 'Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst' staat dat dit automatisme wordt herzien.
Van de 910 duizend in Nederland geboren inwoners met twee in het buitenland geboren ouders, heeft veruit het grootste deel een Buiten-Europese herkomst. Een vijfde (189 duizend) heeft een Marokkaanse herkomst, een iets kleiner aantal (165 duizend) een Turkse.
U mag geen dubbele nationaliteit hebben als u Nederlander bent en een andere nationaliteit aanneemt. Dan verliest u automatisch de Nederlandse nationaliteit. Het maakt niet uit of u in Nederland woont of in het buitenland. Dat staat in de Nederlandse wet.
Tegelijkertijd verbeterden het opleidingsniveau en de werkgelegenheid van Surinamers, Turken en Marokkanen aanzienlijk. Door de Wet Cohen daalde na 2000 de asielmigratie sterk.
Van de asielzoekers die definitief worden afgewezen (in 2019 waren dat er 26.000, in 2020 nog eens 19.000), vertrekt ongeveer de helft 'aantoonbaar', waarvan weer de helft onder dwang. Duizenden asielzoekers verdwijnen ieder jaar.
EU-landen worden niet verplicht asielzoekers op te nemen, ook niet in crisissen. De Europese Commissie gaat EU-lidstaten niet verplichten om bepaalde hoeveelheden asielzoekers op te nemen, blijkt uit het woensdag gepresenteerde Migratie en Asiel Pact.
Russen die naar Nederland zijn gevlucht omdat ze bang zijn om in Rusland te worden gemobiliseerd voor het leger, hebben niet meer automatisch recht op een verblijf hier. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) behandelt hun zaken weer net als asielaanvragen van andere mensen en mag hun aanvragen dus ook afwijzen.
Ook De Nederlandsche Bank (DNB) wijst op kleine positieve effecten voor de Nederlandse economie door de immigratie van vluchtelingen. De instroom van vluchtelingen zorgt voor extra overheidsuitgaven, een hoger arbeidsaanbod, meer woninginvesteringen en een licht negatief effect op het consumentenvertrouwen.
Meer opvang in de regio
Daarom wil het kabinet dat economische vluchtelingen en asielzoekers uit veilige landen, sneller worden teruggestuurd. Asielzoekers die wel mogen blijven, wil het kabinet sneller integreren in de samenleving. Onder meer door veel eerder al taallessen te volgen.