In totaal werken er ruim 600.000 mensen in banen die direct afhankelijk zijn van de agrarische productie. Elke boer houdt dus ruim tien mensen aan het werk in Nederland. En de landbouw levert een forse bijdrage aan de handelsbalans. Per jaar exporteert Nederland voor zo'n 45 miljard euro aan landbouwgoederen.
We hebben in Nederland 52.105 landbouwbedrijven, volgens de laatste cijfers van het CBS uit 2021. 'Zo'n vijf jaar geleden waren er 55.690 landbouwbedrijven; dat zijn er in vijf jaar tijd 3.855 minder geworden', vertelt Ilan Hoekstra in de podcast.
Een kwart daarvan is subsidie. Je zou denken dat boeren het heel slecht hebben. En er zijn zeker boeren die heel hard werken voor weinig geld.
De agrariërs werken hard, ruim de helft werkt meer dan 60 uur gemiddeld per week. Zij hebben veel plezier in hun werk: 87 procent ervaart het werk als positief of zeer positief. Wel ervaart de boer een gebrek aan maatschappelijke waardering voor zijn werk – iets waar hij/zij graag verandering in wil brengen.
Twee en een half boerderij per dag
Tussen 2016 en 2021 zijn er 3855 landbouwbedrijven verdwenen. Als je dat omrekent naar dagen zijn er per dag 2,6 boerderijen bedrijven. Het CBS rekent hokdier-, graasdier-, blijvende teelt-, tuinbouw- en akkerbouwbedrijven als landbouwbedrijven.
In 2021 was 42 procent van de zelfstandigen in de landbouw miljonair. Zij zijn vooral actief in melkveebedrijven en in bedrijven die granen of groenten telen. In de verhuur en handel van onroerend goed zijn ook relatief veel miljonairs onder de zelfstandigen; 38 procent.
Een kwart van het inkomen van boeren is subsidie, en dat is nog maar het topje van de ijsberg. Vorige week zagen we dat de overheid in 2020 via het Diergezondheidsfonds 70 miljoen euro betaalde aan veehouderijen.
Grotere boeren weten, met 1.227 bij 200 koeien en 1.047 euro bij rond de 100 koeien, meer inkomen per hectare te genereren dan kleinere boeren (761 euro bij gemiddeld 25 en 889 bij gemiddeld 50 koeien).
Hoeveel verdient een boer netto? Het salaris van een melkveeboer ligt het laagst, het lag in 2021 zo gemiddeld op € 35.000 per jaar. De inkomsten van een pluimveehouder liggen een stuk hoger en kwamen in 2021 uit op ongeveer € 65.000 per jaar.
Minimum en maximum salaris voor Melkveehouders en andere rundveehouders - van € 1.263 tot € 3.207 per maand - 2023. Het aanvangssalaris van een Melkveehouders en andere rundveehouders bedraag meestal tussen de € 1.263 en € 2.113 bruto per maand.
Melkveehouders, bijvoorbeeld, hebben gemiddeld een schuld van 1,1 miljoen euro, terwijl het gemiddelde melkveebedrijf 417.000 euro omzet draait en de koeienboer zelf 46.000 euro per jaar verdient.
Het gemiddelde landbouwgezin verdient zo'n 60.000 euro per jaar; een op de vijf landbouwhuishoudens haalt een inkomen van meer dan 100.000 euro uit het bedrijf. Overigens zijn de verschillen tussen bedrijven onderling en tussen verschillende sectoren zeer groot.
Het gemiddelde Nederlandse landbouwbedrijf is 1,8 miljoen euro waard en het gemiddelde eigen vermogen bedraagt 1,2 miljoen. Eén op de vijf landbouwhuishoudens heeft een inkomen van meer dan 100.000 euro per jaar.
De familie Van Bakel runt in Vredepeel (LB) met 2.250 koeien het met afstand grootste melkveebedrijf van Nederland. In deze video tonen René en dochter Amber van Bakel onder andere hoe er gemiddeld 560 koeien per uur in de 80-stands carrousel worden gemolken.
Het gemiddelde inkomen van boeren komt dit jaar uit op zo'n 54.000 euro, verwachten de onderzoekers. Dat is bijna 20.000 lager dan vorig jaar, ondanks de steunmaatregelen van het kabinet. Het kabinet kwam onder meer fritesaardappeltelers en de sierteeltsector tegemoet om hun omzetverliezen te compenseren.
Ongeveer 24.000 agrarische bedrijven stoppen in de komende twintig jaar. Het gaat om veelal kleinere bedrijven van agrariërs die ouder zijn dan vijftig en geen opvolger hebben. Die bedrijven laten 32 miljoen vierkante meter aan woon- en bedrijfsgebouwen achter als zij hun deuren sluiten.
Een Veehouder in Nederland verdient gemiddeld € 2.425 bruto per maand. Salarissen variëren van € 2.065 (laag) tot € 2.790 (hoog). Op deze pagina vind je een gedetailleerd overzicht van de gemiddelde brutolonen per stad, opleidingsniveau, provincie, carrièreniveau, bedrijf en dienstverband.
Het gros van het geld dat wordt verdiend in de landbouw gaat naar bedrijven die om de boer heen cirkelen: handelaren in veevoer, slachterijen, producenten van kunstmest en pesticiden. Deze vaak grote ondernemingen lobbyen voor behoud van het huidige landbouwsysteem, want dat is hun verdienmodel.
Inkomen fluctueert per jaar
Uit cijfers van Wageningen Economic Research blijkt dat het bruto-inkomen van de boer gemiddeld 44.000 euro bedraagt. Dit inkomen wordt uitgedrukt in onbetaalde 'arbeidsjaareenheid' (oftewel aje; een volledige jaarrondbaan staat gelijk aan 1 aje).
In zijn berekening komt De Boer uit op een kostprijs van in totaal €5,18 per dag voor een guste melkkoe. Bij de huidige melkprijs, die rond 30 cent per kilo ligt (inclusief nabetaling), betekent dit dat een koe 17 kilo melk per dag moet produceren om uit de kosten te zijn.
Het gemiddelde slachtgewicht van een koe is 350 kilo, hierbij worden de beenderen nog meegerekend. Wanneer je het gewicht van de beenderen eraf haalt, houd je gemiddeld 280 kilo vlees over.
Het gemiddelde aantal melkkoeien per melkveebedrijf is, op basis van het Bedrijveninformatienet, tussen 2000 en 2022 toegenomen van 57 tot ruim 113 stuks.
Boeren en tuinders ontvangen jaarlijks miljarden euro's aan inkomenssteun uit Europa. Hoewel agrarische sectoren en het platteland nauwelijks zonder gerichte steun en sturing kunnen, brokkelt het draagvlak ervoor af.
In totaal 3.008 hectare grond is tussen 1995 en oktober 2021 gedwongen onteigend. Daarvan was 1.866 hectare of 62 procent landbouwgrond. Onteigening gebeurde vooral in Noord-Holland, Utrecht en Zuid-Holland, blijkt uit onderzoek van het Kadaster.
Nieuws en Co zocht het uit. Van alles wat de Nederlandse boeren produceren is ongeveer 75% voor de export, zegt Hanneke Muilwijk van het Planbureau voor de Leefomgeving.
