Oogsten, bakken, verpakken en vervoeren: er zit veel energie in ons brood. Toch worden er in Nederland dagelijks nog 700.000 broden per dag teveel gebakken.
Nederlanders eten gemiddeld 3,3 sneeën brood per dag. Volwassen vrouwen eten gemiddeld 93 gram brood per dag en mannen 132 gram. Dat staat gelijk aan iets meer dan 2,5 sneetje voor vrouwen en iets meer dan 3,5 sneetje voor mannen.
Dit zijn soms wel vijftig broden per dag. “Vijf procent van het brood van bakkers wordt niet verkocht”, concludeert Oostveen uit eigen onderzoek. “In totaal zijn dat ongeveer 100.000 tot 130.000 broden in heel Nederland.
Door oud brood te verwerken tot gefermenteerd paneermeel, een soort desem dat als ingrediënt wordt toegevoegd aan het deeg, krijgen retourbroden een nieuw leven. Bakkers die aangesloten zijn bij Top Bakkers kunnen hun oude broden (van maximaal 48 uur oud) inleveren, die vervolgens worden gedroogd en gemalen.
Brooddeeg wordt meestal bereid uit een mengsel van (volkoren)meel of bloem, water of melk, rijsmiddel (bijvoorbeeld gist of desem) en (bakkers)zout. Ook kan de bakker er stoffen aan toevoegen die de eigenschappen van het brood verbeteren. Het zijn meestal mengsels van vetstoffen, suikers en emulgatoren.
De geschiedenis van het brood gaat terug tot ongeveer 30.000 jaar geleden. Brood zou zijn ontstaan toen voor het eerst graankorrels werden gekneusd met een steen en gemengd met water, zodat er een soort pap ontstond. Deze pap werd gekookt, ingedikt en daarna in de zon gelegd of gebakken op stenen uit het vuur.
Het oude brood van de bakkers gaat naar Bakkersgrondstof. Die verkruimelen het en maken er meel van. Dat meel gaat weer terug naar de bakker, die er brood van bakt. Vers brood, dat voor 25 procent uit oud brood bestaat.
Een deel van het zetmeel is kristallijn. Dat kristallijn gaat volledig verloren tijdens het afbakken van je brood. Bij het bewaren vormt een deel van die kristallijn zich terug. Daarom wordt je brood hard.
Deeg insnijden heeft een functie. Het ingesneden brood ziet er niet alleen leuk uit, maar het heeft ook een functie. Jij bepaalt daarmee de plek waar het deeg open gaat en hoeveel je deeg kan rijzen in de oven. De snijvlakken fungeren als een soort schoorsteentjes waardoor stoom kan ontsnappen.
Check je salaris!
Het aanvangssalaris van een Bakkers en banketbakkers bedraag meestal tussen de € 1.455 en € 2.221 bruto per maand. Na een dienstverband van 5 jaar bedraagt het salaris tussen de € 1.798 en € 2.641 per maand bij een werkweek van 38 uur.
Borgesius is de grootste bakker van Nederland. Alle acht industriële Borgesius bakkerijen leveren aan Albert Heijn. Daarnaast zijn er nog elf industriële Goedhart bakkerijen, tevens van de familie Borgesius, die aan de overige retail leveren.
Van een akker van een hectare wordt zo'n 8 à 9 ton (= 9.000 kilo) tarwe geoogst. Soms zelfs nog veel meer. Van een hectare graan kun je heel wat broden maken: 100 kilo tarwe is genoeg voor ongeveer 120 broden.
Het broodverbruik per persoon per jaar ligt in Nederland op dit moment op 49 kilogram*. Dit omvat al het brood dat zowel thuis als buitenshuis gegeten wordt. Omgerekend is dat zo'n 133 gram brood per dag. Eén sneetje brood is 35 gram, dus gemiddeld eten we per dag ongeveer 4 sneetjes brood per persoon.
Soorten brood
De volkoren boterham is nog steeds het populairst (43%). De meergranen boterham volgt als tweede maar verloor de afgelopen 2 jaar wel aan populariteit (33% vs. 38%).
Kortom: alles wat je altijd al wilde weten over brood! In Nederland eten we per persoon per jaar gemiddeld zo'n 50,9 kilogram brood, zowel thuis als buitenshuis.
Een deeg dat een te lange rijs heeft gehad kan in gaan zakken tijdens het bakken, ook kan het deeg extreem plakkerig worden waardoor het niet meer te bewerken is (dit noemen we ook wel overfermentatie). Gelukkig is een deeg dat voldoende gerezen is en klaar is om de oven in te gaan goed te herkennen.
Waarom Kruimelt mijn zelfgebakken brood? Een van de meest voorkomende redenen waarom je brood te kruimelig wordt is een teveel aan meel. Dat maakt je brood droog en tast de textuur aan, waardoor het kruimelig wordt. Brood bestaat voornamelijk uit bloem en water (plus gist en zout).
Deeg laten rijzen is erg belangrijk voor de smaak en textuur van zelfgebakken brood. Tijdens het rijzen produceert het gist of de zuurdesem kooldioxide. Dit zorgt voor een mooi luchtig en goed gerezen brood. Hoe langer en langzamer je brooddeeg laat rijzen, des te lekkerder de smaak en textuur van het brood.
Brood van de warme bakker heeft een vergelijkbare voedingswaarde als brood uit de supermarkt. Brood is in feite een heel eenvoudig product gemaakt op basis van tarwe, water, gist, zout en suiker en het zijn die ingrediënten die de voedingswaarde van een brood bepalen.
Van het onverkochte brood wordt 84% verwerkt in veevoer, de rest verdwijnt in de afvalbak, bijvoorbeeld omdat het belegd is. Bakkers en supermarkten willen geen nee verkopen aan de consument, maar wat voor soort brood de consument gaat kopen en hoeveel laat zich niet voorspellen.
Broodverbetermiddelen zijn samengestelde grondstoffen die voor de bereiding van brood aan het deeg worden toegevoegd. Deze grondstoffen zorgen er bijvoorbeeld voor dat het brood langer vers blijft of dat het luchtiger en malser wordt.
Op de dagen dat je alleen brood eet, honger je jezelf min of meer uit. Je krijgt natuurlijk wel voeding binnen, maar het is erg eenzijdig. Volkorenbrood is op zichzelf niet ongezond, maar wanneer je alleen dat eet mis je veel belangrijke voedingsstoffen. Je lichaam kan daarop reageren met een soort schrikreactie.
Als mensen geen brood eten, of biologisch brood of thuisgebakken brood zonder bakkerszout eten, kan dat leiden tot een jodiumtekort. Hierdoor kan krop weer de kop opsteken. Krop zorgt ervoor dat je schildklier trager gaat werken en opzwelt.
Het advies voor vrouwen is om per dag 4-5 sneeën te eten. Voor mannen is dat 6-8 sneeën. Varieer ook lekker met havermout en volkoren granen zonder toegevoegd suiker.