Als je wil zien of je olie helemaal klaar is om je vlees, vis of groenten van 'n heerlijk korstje te voorzien, gooi dan eens een rijstkorrel in de pan. Bij de juiste temperatuur (dat is rond de 180°C) zal het korreltje naar de oppervlakte komen en beginnen garen.
Dop de steel van je lepel voorzichtig in de olie. Als er luchtbelletjes verschijnen, is je olie heet genoeg en kan het bakken beginnen.
Vlam-in-de-pan is het verschijnsel waarbij hete (kokende) olie in een pan in brand vliegt. De ontsteking gebeurt doorgaans door het overkoken, waarbij de olie in contact komt met de warmtebron onder de pan. De olie kan echter ook de zelfontbrandingstemperatuur bereiken (ongeveer 320 °C) en spontaan ontbranden.
Deze olie bevat veel onverzadigde vetzuren en is goed bestand tegen hitte en kan daarom voor het frituren tot zo'n 180°C gebruikt worden.
Hoe snel is zonnebloemolie heet? Als het binnen 60 seconden mooi bruin wordt is de olie ongeveer 185 ºC.
Pas op met het verhitten van olie
Het kan zelfs ongezond zijn omdat er kankerverwekkende stoffen kunnen ontstaan. Deze worden PAK's genoemd: polycyclische aromatische koolwaterstoffen. Bak, braad, wok of frituur bij voorkeur in gewone (goedkope) olijfolie, arachideolie, zonnebloemolie of maïsolie.
Wat betreft temperatuur kun je het beste frituren tussen 150 en 175 graden Celsius. Als je lager dan 150 graden frituurt, neemt het eten veel vet op en is de smaak van je frites of snack minder. Boven de 175 graden kan het eten aan de buitenkant verbranden voordat de binnenkant gaar is.
Als het binnen 60 seconden mooi bruin wordt is de olie ongeveer 185 ºC. Geen brood in huis maar wel houten eetstokjes? Houd die even in de olie, als de olie begint te bubbelen is de olie heet genoeg om in te frituren. Als de olie enorm hard bubbelt, is de olie misschien te heet.
Stoffen in de olie verbranden dan en breken af, waardoor de olie daarna niet meer geschikt is om te eten. Oliën met een rookpunt onder de 180 °C zijn: extra vierge olijfolie en lijnzaadolie. Die zijn dus niet geschikt voor bakken, wokken, braden en frituren. Ook roomboter is hier niet geschikt voor.
En natuurlijk moet de oliebol gaar zijn. Criteria voor een perfecte oliebol: De structuur van de oliebol moet regelmatig en iets open zijn, maar ook voldoende veerkracht hebben. Bij het licht inknijpen van de oliebol mag er nagenoeg geen olie naar boven komen.
Je hebt ± 2 liter olie per pan nodig. De temperatuur van de olie moet ± 190°C zijn. Oliebollen bakken in olijfolie gaat niet goed.
Extra vierge olijfolie heeft een rookpunt dat kan variëren van 160° tot 190°, en zelfs oplopen tot 207°C.
Frituren. Voor het frituren kan je het beste kiezen voor frituurvet of een plantaardige olie zoals zonnebloemolie of arachideolie. Deze oliën kunnen de hoge temperaturen prima aan.
Arachideolie. Arachideolie of pindaolie kun je in elke supermarkt kopen en is de ideale olie om in te frituren. Het heeft namelijk het hoogste rookpunt van alle soorten olie in dit lijstje.
Gebruik vloeibaar, plantaardig frituurvet. Geschikt om te frituren zijn: vloeibaar frituurvet, zonnebloemolie en olijfolie (geen extra vierge). Doe kleine hoeveelheden in de frituurpan, houd maximaal 150 gram per keer aan.
Het "rookpunt" van zonnebloemolie bedraagt exact 200° C. Dit is de maximum temperatuur die de olie kan hebben om gezond te blijven.
Het beste om in te bakken of te frituren is olie of zachte of vloeibare margarine uit een fles. Behalve vloeibaar frituurvet is gewone plantaardige olie, zoals zonnebloemolie en olijfolie, ook geschikt om in te frituren.
Het verschil tussen frituurolie en zonnebloemolie heeft te maken met de samenstelling: frituurolie is namelijk een samengesteld product waarvoor verschillende plantaardige oliën worden gebruikt. Naast zonnebloemolie kun je eveneens in arachideolie, sojaolie en maïsolie frituren.
Zonnebloemolie is de betere grondstof voor frituurolie. Dat heeft vooral met de vetzuursamenstelling te maken. We onderscheiden in zonnebloemolie de normale versie en High Oleic zonnebloemolie. Die laatste soort is veel meer hittebestendig dan de gewone zonnebloemolie.
Cafetaria's die Verantwoord Frituren gebruiken vloeibaar frituurvet of frituurolie. Daarin zitten, in vergelijking met vaste frituurvetten, veel onverzadigde vetzuren in. Onverzadigde vetzuren helpen een normaal cholesterolgehalte te behouden.
Welke olie is geschikt voor warme bereidingen? Zonnebloemolie is neutraal van smaak en geschikt voor zowel koude als warme bereidingen. Zonnebloemolie bevat veel omega 6. Kokosolie is perfect om mee te bakken of te frituren.
Bakken in zonnebloemolie Dat het rookpunt van zonnebloemolie op 227 graden Celsius zit is een voordeel ten opzichte van olijfolie. Toch wordt olijfolie aangeraden. Dit komt vooral door het feit dat zonnebloemolie relatief veel meervoudige onverzadigde vetten kent wanneer je dit vergelijkt met olijfolie.