Dat gaat van concentratiestoornissen, duizeligheid, hoofdpijn, epileptische aanvallen en doofheid tot stemmingswisselingen en zelfs veranderingen in de persoonlijkheid. De Amerikaanse Jaime Santana weet er alles van.
De getroffen huid vertoont meestal brandwonden. Ook komen op de huid soms zogenaamde Lichtenbergpatronen voor. Vaak stopt het hart tijdelijk of volledig door de elektrische schok, waarna ook de ademhaling uitvalt. Hierdoor lijden de hersenen zuurstofgebrek, met schade tot gevolg.
Bliksem vergelijken met een ballon
Sta jij rustig buiten en gaan je haren opeens overeind staan, dan is het een goed idee om gelijk actie te ondernemen. Je kunt onweer vergelijken met een ballon die je vroeger als grap over je hoofd heen wreef. Een statische coupe was het gevolg.
Hoewel Roy Sullivan het tegendeel doet vermoeden is de kans om door een bliksem geraakt te worden eerder klein — ongeveer één op drie miljoen per jaar. En mocht de bliksem dan toch rechtstreeks inslaan, heb je een kans van twee op drie om dit te overleven.
Maar is onweer eigenlijk gevaarlijk wanneer je binnen in huis bent? Dat valt mee. Wanneer het onweert, is binnenshuis de veiligste plek. Maar als je geen stevig gebouw in de buurt hebt, kun je je toevlucht ook zoeken in een afgesloten auto.
Het lijkt een klassiek fabeltje, maar het is toch echt waar: vermijd contact met stromend water. Slaat de bliksem dichtbij in, dan zoekt de stroom een uitweg langs leidingen. Dus niet alleen een douche en een bad kunnen gevaarlijk zijn, of kranen in het algemeen, maar ook radiatoren.
Ben je binnen? Daar ben je het veiligst. Blijf daarom binnen tijdens onweer en doe de volgende dingen: Sluit ramen en deuren.
Meestal slaat bliksem in op een hoog punt. Bijvoorbeeld een kerktoren of een elektriciteitsmast. Hoge punten zitten immers het dichtste bij de negatieve lading. Woon je nu in een hoog gebouw dan hoef je je geen zorgen te maken.
Niet gaan liggen! Aangezien bomen de bliksem aantrekken, is schuilen onder een boom zeer gevaarlijk. Stroom loopt altijd aan de buitenkant van een voorwerp, nooit door de kern. Dus langs de buitenkant van een kabel, langs de bast van de boom.
De stroomsterkte en spanning van de bliksem bedraagt 100 tot 60.000 ampère bij een duur, die varieert van één seconde tot één tienduizendste seconde. Stroomsterktes van 200.000 ampère zijn ook gemeten, maar zijn van uiterst korte duur. In een bliksemflits kan de spanning oplopen tot 100 miljoen Volt.
Wanneer je in het terrein onderweg bent en geen internet hebt, kun je ook met de eenvoudige 3-seconden vuistformule berekenen hoe ver het onweer van je vandaan is: tel de seconden tussen blikseminslag en donderslag en deel dit getal door drie. Hierdoor weet je grofweg hoe ver weg het onweer is.
Het is je misschien weleens opgevallen dat onweer de ene keer klinkt als geknetter en gekraak, en de andere keer meer als een soort gerommel. Zulk scherp geknetter betekent dat het onweer erg dichtbij is. Dat gezellige gerommel hoor je als het onweer iets verder weg is, of zich op grotere hoogten bevindt.
Bliksem kan ook direct op je huis inslaan. Dat kan leiden tot brand, ontzette muren of schade aan je dak of dakpannen.
Doordat het serotonineniveau in je bloed stijgt, maakt je lichaam extra adrenaline aan. Hierdoor komt je lichaam in een soort alarmstand, waardoor het anti-stresshormonen aanmaakt. Daardoor neemt het serotonineniveau af in je hersenen, waardoor je je prikkelbaarder en angstiger kunt voelen.
Meestal 's middags of 's avonds
Die warme lucht stijgt op en vormt een wolk. Er ontstaan hagelstenen, die tegen elkaar aan schuren en voor statische elektriciteit zorgen. Af en toe overleeft zo'n bui de nacht en ontweert het 's ochtends."
Zijn belangrijkste advies is dan ook: ,,Ga dus niet in een open veld rondlopen of in een plas zwemmen. Je bent een potentieel doelwit als je dat wel doet. Schuilen in een tent of onder een alleenstaande boom wordt ook afgeraden.”
De nachtelijke straalstroom ontstaat 's avonds als de verhitte luchtlagen stabiliseren. Op enige hoogte neemt de wind toe en wordt warme en vochtige lucht de bui ingevoerd. Dit nachtelijk windmaximum kan onweersbuien doen ontstaan of in stand houden.
De bliksem , die wel 5 tot 6,5 kilometer lang kan zijn, hoeft niet eens direct in te slaan op je huis. Als een boom naast je huis wordt geraakt kan de spanning via de leidingen in de grond, zich naar je huis verplaatsen en slaat door op je elektrische apparaten.
Dit principe kan je gebruiken om de afstand tussen jezelf en de bliksem in te schatten. Je telt het aantal seconden tussen flits en donder en deelt dit door drie. De uitkomst is ongeveer de afstand in kilometers. Tel je 10 seconden of minder, dan is de bui gevaarlijk dichtbij en zoek je beter een veilige schuilplaats.
Uit onderzoek blijkt dat zonnepanelen zelf geen bliksem aantrekken, maar zij kunnen wel geraakt worden door de bliksem. Door het aarden van de panelen kan er geen overbelasting ontstaan in de zonnepanelen, waardoor ze goed blijven werken.
Haal dus altijd gelijk de stekkers van alle elektrische apparatuur uit het stopcontact als het onweert. Zelfs de oplader van uw mobiele telefoon. Blikseminslag kan er namelijk voor zorgen dat alle stoppen doorslaan en dat de apparaten onherstelbare schade oplopen.
Ga niet fietsen. Hoewel de banden van de fiets van rubber zijn, en rubber geleidt niet, is fietsen sterk af te raden. Sterker nog, zit u op de fiets en gaat het onweren, zet dan de fiets ergens neer en ga lopend verder. Dit geldt ook voor de brommer, motor en e-bike.
"Voorafgaand aan onweer kan er sprake zijn van warm, drukkend en vochtig weer. Dan kunnen bacteriën zich snel vermeerderen", legt Van der Heijden uit. "Dan wordt soep of welk ander gerecht zuur. Het is heel belangrijk om dingen snel af te koelen als je kookt en niet te lang bij warm weer te laten staan.
