De ene kant van de schimmeldraad zit tegen (en soms zelfs in) het uiteinde van de wortels van de ene boom en de andere kant van de schimmeldraad zit tegen het uiteinde van de andere boom. Op die manier staan de wortels van bomen met elkaar in contact, waardoor ze met elkaar kunnen communiceren.
Hersens. “Maar bomen hebben geen hersens, alleen maar hout.” “Onze hersens zitten aan de bovenkant, zij hebben aan de bovenkant alleen takken.” “Als ze kunnen denken dan zitten hun hersens in hun wortels.”
Insecten en dieren communiceren met elkaar door middel van trillingen. Zelfs in de wortels van bomen en planten borrelt het geluid van kleine luchtbelletjes. Al deze geluiden zijn echter zo hoog of laag, dat wij het niet kunnen horen.
Elke plant communiceert, van aardappelplanten tot grassen. En dat doen ze allemaal met dezelfde soort geuren. De aardappelen en komkommer maken voor hun communicatie gebruik van vrijwel dezelfde vluchtige stoffen. Alleen zijn de combinaties en hoeveelheden anders, waardoor ze verschillende informatie kunnen doorgeven.
Bomen helpen de planeet af te koelen door schadelijke broeikasgassen op te nemen en zuurstof weer af te geven, ze zorgen voor schaduw en met hun bladeren verdampen ze water. In steden kunnen bomen de algehele temperatuur met wel 8 graden Celsius verlagen.
De rode draad in dit boek is de geschiedenis van houtgebruik en ontbossing, die dendrochronologen in staat heeft gesteld het verleden te bestuderen en een bijdrage te leveren aan de leefbaarheid van onze planeet in de toekomst. De reis verloopt via allerlei omwegen en zit vol verrassingen.
Planten zijn anders dan dieren. Ze hebben geen hersenen, geen zenuwen en geen centraal zenuwstelsel. Ze kunnen geen pijn voelen of bewust op een externe prikkel reageren. Planten kunnen reageren op trillingen, zonlicht of chemische stimuli, maar dit zijn autonome reacties, geen bewuste.
Planten hebben geen gevoel en óók geen bewustzijn, dat zegt een groep internationale wetenschappers. Volgens hen moeten we af van het idee dat planten pijn kunnen voelen als ze bijvoorbeeld worden geoogst of platgetrapt. Planten hebben geen hersenen of de nodige zenuwcellen en kunnen daarom niets 'voelen'.
Planten zijn uitstekende luisteraars
Ze doen het meestal goed als ze luisteren naar geluiden in de frequenties tussen 115Hz-250Hz, omdat de trillingen die door dergelijke muziek worden uitgezonden, gelijkaardige geluiden in de natuur emuleren.
Praten tegen planten helpt ze bij het bloeien, is de mythe. Die blijkt waar te zijn, omdat je adem ze extra CO2 geeft. Dat planten ook terug praten laat de installatie Reading Lips zien.
Aan het oppervlak lijkt een bos misschien een stille plek, maar voor bomen is dat heel anders. Bomen zijn juist voortdurend in gesprek. Ze kunnen communiceren, hun voedingsstoffen delen, elkaar waarschuwen, ruilen met soortgenoten en elkaar in leven houden.
Bomen maken geluid en niet alleen als het waait. Dat hoor je niet als je er langs loopt, maar het is wel degelijk zo. Wetenschappers kunnen trillingen waarnemen door sensoren te plaatsen op de boom. Zo kun je de sapstroom zien, de gassen die om een boom hangen en de vochtigheid van de boom meten.
Een boom heeft geen hart, dat alles kan rondpompen. Er zijn andere krachten die zorgen voor de sapstromen in een plant. Dit zijn de worteldruk en de zuigende werking van de bladeren. De worteldruk wordt veroorzaakt door osmose.
Hoewel het einde zich aankondigt kan de boom nog vele jaren voortleven. En ook dood kan de boom nog een tiental jaren een bijdrage leveren aan de natuur. De levenscyclus is pas weer rond als de boom ter plekke tot humus is vergaan.
Bomen kunnen een zachte winter minstens een jaar lang onthouden. Dat ontdekten Belgische onderzoekers toen ze experimenten deden met eiken en beuken. De biologen plantten een aantal jonge boompjes in kleine kasjes die ze van 2009 op 2010 de hele winter en lente 6 graden warmer stookten dan de omgeving.
Een boom kan heel oud worden. Sommige bomen, zoals de ginkgo, kunnen zelfs meer dan 1000 jaar oud worden. Een boom wordt vaak gebruikt door dieren, omdat ze daar hun nest in kunnen bouwen, of onder de schors kunnen kruipen.
Planten kunnen beter zien dan de mens: planten zien een breder kleurenspectrum. Wij zien de wereld van blauw tot rood, terwijl planten zien van UV-B tot verrood. De kleur van het licht bepaalt de reactie van een plant. Bladeren absorberen met hun pigment rood en blauw licht en weerkaatsen zogenoemd verrood licht.
Hebben planten een geheugen? Iets wat alle planten met elkaar gemeen hebben, is dat ze kunnen onthouden hoe laat het is. Ze hebben een 'inwendige klok'. Exemplaren die telkens op een bepaald tijdstip hun bloemen sluiten, doen dat even goed als je ze in continue licht of donker houdt.
De plant kan dus zowel abiotische stress van bovengronds en ondergronds ervaren. Bovengronds kan een plant door te veel instraling, hitte of droogte abiotische stress hebben. Een ondergrondse factor die hetzelfde effect kan hebben op de plant is een te hoog zoutgehalte, maar ook verpotten van de plant.
Steeds meer onderzoek wijst erop dat ook bomen en planten zich bewust zijn van hun omgeving. Ze communiceren met elkaar via lucht en bodem, vormen kleine gemeenschappen, en kijken naar elkaar om.
Planten kunnen niet lijden, dieren wel
Planten hebben namelijk geen centraal zenuwstelsel, geen hersenen en geen zenuwen. Deze eigenschappen hebben ze ook niet nodig. Planten voelen daarom geen pijn en kunnen ook niet bewust op externe prikkels reageren.
Veel insecten, waaronder kakkerlakken, muggen en vliegen, kunnen pijn ervaren. Dat is de conclusie van een grootschalige wetenschappelijke analyse die enkele weken geleden gepubliceerd werd. Het is een nieuwe mijlpaal in een langzaam voortschrijdend inzicht.
Bomen zijn volledig verbonden met hun omgeving. Hun wortels zijn hersenen, zenuwen, benen en monden tegelijk.
Bij een blikseminslag komt veel energie en warmte vrij. Als de bliksem inslaat, koken de sappen in die boom, waardoor de boom uitzet en dus explodeert. Stukken hout kunnen tot wel honderden meters worden weggeslingerd.
Bomen kunnen aangetast worden door bacteriën en schimmels. Wanneer een expert komt kijken, diegene een vermoeden van een boomziekte of gebrek heeft, dan adviseert hij u een boomveiligheidscontrole (Visual Tree Assessment) te laten uitvoeren.
