Signalen en symptomen van plotselinge hartstilstand. Het eerste en vaak enige symptoom van plotselinge hartstilstand is bewustzijnsverlies (flauwvallen) als gevolg van een tekort van bloed naar de hersenen. Op dat moment is er ook geen hart- of polsslag te voelen.
Als het hart plotseling stopt met pompen, krijgen de hersenen geen bloed meer. Na enkele minuten overlijdt u daaraan. We spreken dan van een plotse hartdood. Tijdige reanimatie kan in veel gevallen de pompfunctie van het hart herstellen, zonder dat de hersenen schade oplopen.
Dit heet een plotselinge hartstilstand (sudden cardiac arrest, SCA). Deze treedt zonder waarschuwing op. Zonder behandeling treedt binnen een paar minuten overlijden op.
Signalen. Een belangrijk signaal van een hartinfarct is een aanhoudende drukkende pijn midden op de borst. Deze beklemmende pijn op de borst gaat vaak samen met: uitstralende pijn naar de linker, soms de rechterarm of beide armen, maar ook naar de schouders, hals, kaak, schouderbladen of maagstreek.
Signalen. Bij een hartstilstand raak je binnen enkele seconden bewusteloos. De normale ademhaling stopt. Wel kan iemand nog naar adem happen, dit is een zware en luidruchtige ademhaling (gasping).
3 van de 4 mensen met een hartaanval hebben een drukkend gevoel op de borst of pijn in de borst. Dit gaat niet weg bij rustig zitten of liggen. Het drukkende gevoel en de pijn zijn na 15 minuten nog niet weg. Mensen die ouder zijn dan 65 jaar hebben vaker geen drukkend gevoel op de borst of pijn in de borst.
De overlevingskans bij een hartstilstand buiten het ziekenhuis is bijna 1 op 4: van de 100 mensen die worden gereanimeerd overleven 20 tot 25 personen. De uitkomsten van reanimatie buiten het ziekenhuis zijn anders dan voor reanimatie in het ziekenhuis.
Kun je een hartinfarct aan voelen komen? Vaak lijkt een hartinfarct opeens te ontstaan. Maar meestal zijn er al eerder vernauwingen in de bloedvaten rond het hart te zien. Je kan ook al langer klachten hebben.
De meest voorkomende klacht bij een hartinfarct is een beklemmende of drukkende pijn midden op de borst. Deze pijn kan uitstralen naar bovenarmen, hals, kaak, rug en maagstreek. De pijn kan samengaan met zweten, misselijkheid of braken.
Als een hartspier te weinig zuurstof krijgt, kunt u pijn op de borst krijgen of hartkramp. Dit heet angina pectoris. Vaak komt dit doordat de kransslagader nauwer is geworden.
Hartfalen ontwikkelt zich meestal langzaam na letsel aan het hart. Voorbeelden van letsel zijn onder andere een hartaanval, te veel spanning op het hart door een jarenlange, onbehandelde hoge bloeddruk of een zieke hartklep.
Arts en hoogleraar klinische Epidemiologie bij het UMC Utrecht Rick Grobbee deed meta-onderzoek naar het tijdstip waarop mensen worden getroffen door een hartaanval. "Als je al die studies bij elkaar neemt, dan zie je overal een forse stijging op de maandagmorgen. Gemiddeld van zo'n 20 procent."
Na 24 uur wordt het slaapmiddel en de koeling gestopt en wordt er gekeken of de patiënt wakker wordt. Als de patiënt niet wakker wordt en koorts krijgt wordt de patiënt opnieuw gekoeld. In totaal 72 uur na de reanimatie/opname op de IC. Het slaapmiddel zal dan meestal ook weer moeten worden hervat.
De meest gehoorde klachten zijn onder andere vermoeidheid, kortademigheid en vocht vasthouden. Doordat vocht in het lichaam ophoopt. Het verzwakte hart kan de bloedsomloop minder in beweging houden, waardoor vocht niet goed wordt afgevoerd. Op verschillende plaatsen in het lichaam ontstaat vochtophoping.
Hartoverslagen kunnen ongemerkt voorkomen. Maar ze kunnen ook tot klachten leiden, zeker als mensen veel hartoverslagen hebben. Mensen voelen dan hartkloppingen of hebben het idee dat hun hart steeds even stilstaat. Dit kan samengaan met lichtheid in het hoofd of een drukkend gevoel op de borst.
Per week worden 300 Nederlanders getroffen door een hartstilstand. Dat is ongeveer 2 per uur. Iedereen kan thuis, op straat, op het werk en in zijn vrije tijd worden geconfronteerd met een hartstilstand. De kans dat dit een bekende van u is, is een kans van 6 op 10.
Een stresscardiomyopathie of takotsubo cardiomyopathie kan ontstaan na hevige stress. De klachten lijken op een hartinfarct. Mogelijk zorgen stresshormonen voor een soort tijdelijke verlamming van een deel van de hartspier. Hierdoor trekt deze minder goed samen.
Hartkramp komt doordat zo'n bloedvat nauwer is geworden (vaak door aderverkalking). Dit heeft te maken met bijvoorbeeld ouder worden, roken, ongezond eten, weinig bewegen en erfelijkheid. Door vernauwde bloedvaten kan minder bloed stromen. Er kan dus ook minder zuurstof in de hartspier komen.
Stress is een oeroude reactie van het lichaam op een bedreigende situatie. De hartslag en de bloeddruk stijgen, het gezicht wordt wit omdat de bloedvaten vernauwen, de spieren krijgen juist meer bloed. Het bloed zelf verandert van samenstelling: het suikergehalte stijgt en het klontert eerder.
Bij een hartinfarct is er vaak een drukkende, beklemmende pijn midden op de borst. Dit kan bij zowel inspanning als in rust voorkomen. Deze pijn kan uitstralen naar de linkerarm of kaak, maar soms ook naar de rug of rechterarm. Bij een hartinfarct duurt de pijn langer dan 5 minuten.
Verminder je werkdruk, haast je minder, drink minder koffie en cola en neem meer tijd voor rust en ontspanning. Leer je hartritme controleren met behulp van biofeedback.
Artsen zeggen nu dat ook twintigers en dertigers bij de minste klachten die kunnen wijzen op een hartinfarct (“zweten, misselijkheid en een beetje pijn op de borstkas kunnen op een hartinfarct wijzen”) snel naar het ziekenhuis moeten gaan.
En bij een hartaanval raakt een kransslagader van het hart verstopt. Een deel van het hart krijgt geen bloed, dus geen zuurstof meer. Het verschil hierin is dat bij een hartstilstand acuut hulp nodig is en diegene bewusteloos raakt en bij een hartaanval diegene het niet altijd meteen doorheeft.
Bij een hartinfarct kan het bloed niet meer naar een deel van het hart stromen. Dit komt door een vernauwing of verstopping in 1 of meer slagaders rond het hart. Dat deel van het hart krijgt dan geen zuurstof meer en raakt beschadigd. Een hartinfarct heet ook wel een hartaanval.
De overlevingskansen tijdens een hartstilstand zijn klein. Onacceptabel klein. Gemiddeld overleeft maar 10% van de mensen een hartstilstand. Toch zijn de overlevingskansen in sommige gebieden bijna 30% en soms zelfs wel 50%.
