Dan kun je bellen of chatten met verschillende speciale 'hulplijnen'. Je kan 24 uur per dag terecht bij de Luisterlijn voor een gesprek van mens tot mens: 088 0767 000 of via een lokaal telefoonnummer, chat en mail. Het kan gaan over verdriet, verlies, zorgen of eenzaamheid. Of iets anders.
Toon begrip
Laat iemand in je omgeving toch merken dat hij of zij zich alleen voelt, neem dat gevoel dan serieus. Spreek het uit als je het herkent, of zeg simpelweg: 'dat lijkt me heel naar'. Ga in elk geval niet oordelen – aan een opmerking als 'Maar jij hebt toch heel veel vrienden? ' heeft niemand wat.
Je kunt eenzaamheid dan ook pas bespreekbaar maken door eerst naar je eigen gevoelens van eenzaamheid te kijken en je bewust te worden van (redenen voor) je eigen schroom. Om sociale professionals hierbij te helpen, ontwikkelde Movisie een training als onderdeel van een bredere aanpak van eenzaamheid.
Je kunt je eenzaam voelen als je je niet verbonden voelt met andere mensen. Je mist bijvoorbeeld een band met anderen of je hebt minder contact met mensen dan je zou willen. Hierdoor kun je je alleen, onzeker of verdrietig voelen. Een gevoel van eenzaamheid kun je vergelijken met een gevoel van honger.
Ik heb geen volwassen vrienden
Ze steunen je in moeilijke situaties, stellen je gerust en bieden een luisterend oor. Vooral dat laatste is belangrijk als je je niet gelukkig voelt. Praten klaart de lucht van negatieve gedachten en emoties en je voelt je achteraf bijna altijd beter dan voor het gesprek.
Eenzaamheid heeft een grote invloed. Het leidt tot gezondheidsrisico's, minder meedoen in de samenleving en een gevoel dat welzijn of geluk tekortschiet. Helemaal als het gevoel van eenzaamheid langer aanhoudt. Eenzaamheid verhoogt zelfs de kans op vroegtijdig overlijden.
Heb je het idee dat het te lang duurt, is eenzaamheid iets waar je als het ware elke dag last van hebt, zoek dan hulp. Een periode van negen maanden wordt in het algemeen als normaal beschouwd. Duurt het langer, blijf je je eenzaam voelen, onderneem dan actie en zoek hulp.
Eenzaamheid is helaas niet altijd op te lossen. Soms is het te verminderen. Ook kan je doel zijn om te leren beter met eenzaamheidsgevoelens om te gaan. Je verwachtingen bepalen voor een deel je gevoelens van eenzaamheid.
De Luisterlijn: telefoon, chat en mail
Je kan 24 uur per dag terecht bij de Luisterlijn voor een gesprek van mens tot mens: 088 07 67 000. Het kan gaan over verdriet, verlies, zorgen of eenzaamheid. Of iets anders. De vrijwilligers van de Luisterlijn hebben tijd en aandacht voor jouw verhaal.
Ouderen van 85 jaar en ouder voelen zich eenzamer dan ouderen van 75 tot en met 84 jaar. Van de 85-plussers voelt 63% zich eenzaam, bij 74-84 jarigen is dit 52%. Uit deze gegevens blijkt dat onder 85-plussers ongeveer even veel vrouwen als mannen zich eenzaam voelen (respectievelijk 63% en 62%, niet in figuur).
Eenzaamheid gaat gepaard met kenmerken als negatieve gevoelens van leegte, verdriet, angst en zinloosheid en met lichamelijke of psychische klachten. Eenzaamheidgevoelens kunnen invloed hebben op je gezondheid, welzijn en kwaliteit van leven.
Alleen wil zeggen: even niemand om je heen hebben. Dan kun je je eenzaam voelen, maar dat kán ook in gezelschap met anderen (fysiek samen, maar je voelt je alleen). Zonder anderen hoeft dus NIET te betekenen dat je je eenzaam voelt. Je kunt zelfs leren om alleen en gelukkig te zijn.
Waar kun je terecht? Eerste aanspreekpunt is het sociaal werk in je gemeente. Eenzaamheid is van oudsher een welzijnsthema. Een sociaal werker kan je helpen mogelijke oorzaken in kaart te brengen en samen met je te kijken naar wat jou in jouw situatie goed zou kunnen doen.
En een eenzaam brein is een rusteloos brein. Eenzaamheid triggert 'hyper-vigilantie'. Dat wil zeggen dat hersenen op zoek zijn naar sociale dreigingen, wat ons in de verdediging brengt. We worden meer reactief op negatieve gebeurtenissen en zien dagelijks gedoe als stressvoller.
Verdriet heeft vaak een hele concrete oorsprong en is vaak een reactie. Veelvoorkomende oorzaken zijn: Heftige gebeurtenissen zoals het verlies van een partner of gezinslid, relatieproblemen, problemen met werk of geldproblemen. Een negatief zelfbeeld kan ook leiden tot verdriet.
Iemand zegt: ik voel mij eenzaam. Iemand weinig bezoek krijgt. Iemand teruggetrokken leeft of zich juist zeer extrovert gedraagt. Iemand constant aandacht vraagt of zich opstandig gedraagt.
Hoewel alleen zijn positief kan zijn is eenzaamheid dat niet. Bij eenzaamheid heb je behoefte aan andere of meer sociale relaties dan je werkelijk hebt. Het kan leeg en angstaanjagend voelen. Alleen zijn kan dus wel degelijk goed voor je zijn.
Eenzaamheid als psychiatrische stoornis
De stoornis is gelegen op een dieper niveau en is de oorzaak van verschillende symptomen; er is een onderliggend neurobiologisch substraat. Er is sprake van een zodanig disfunctioneren dat de persoon er schade van ondervindt.
Je af en toe eenzaam voelen, hoort bij het leven. En het mooie is: vaak gaat eenzaamheid vanzelf over. Anders is het als eenzaamheid leidt tot serieuze gezondheidsproblemen, zoals depressie, alcoholverslaving, slaapstoornissen of hart- en vaatziekten.
Mensen met persoonlijke eigenschappen zoals een gebrek aan sociale vaardigheden, een negatief zelfbeeld, weinig zelfvertrouwen, gevoelens van sociale angst, sterke verlegenheid, neuroticisme en introversie, hebben een grotere kans op eenzaamheid.
Eenzaamheid is je niet verbonden voelen. Je ervaart een gemis aan een hechte, emotionele band met anderen. Of je hebt minder contact met andere mensen dan je wenst. Bij eenzaamheid horen kenmerken als negatieve gevoelens van leegte, verdriet, angst en zinloosheid en lichamelijke of psychische klachten.
