Het is belangrijk om je als ouder eerst af te vragen of het nodig is om je kind minder te laten gamen. Het is vrij normaal als je kind gemiddeld op een doordeweekse dag 1 tot 1½ uur per dag gamet, zeker bij kinderen in de leeftijd tussen de 10 en 13/14 jaar.
6-8 jaar: maximaal 1 uur per dag, hoogstens 30 minuten per keer; 8 tot 10 jaar: maximaal 1,5 uur per dag; 10 tot 12 jaar: maximaal 2 uur per dag; vanaf 12 jaar: maximaal 3 uur per dag beeldschermtijd.
Gemiddeld gaan experts uit van ongeveer maximaal 3 uur beeldschermtijd vanaf 12 jaar. Dat is inclusief telefoon, tv en andere schermen. Elke dag 4 tot 5 uur gamen per dag wordt als 'niet normaal' gezien. Er bestaat dan een kans dat je een gameverslaving hebt.
Kinderen kunnen veel verbeteren door te gamen: hun oog-handcoördinatie, kleine motoriek, maar ook cognitieve functies als werken in een team, hun werkgeheugen, geduld, probleemoplossend vermogen, enzovoorts." Nog een reden om je kind te laten gamen: hun algemene kennis wordt bijgespijkerd.
Er bestaat geen advies dat aangeeft vanaf welke leeftijd kinderen mogen gamen. Ook voor jonge kinderen kan gamen al heel leuk en leerzaam zijn. Het is een vorm van (digitaal) spelen en hoort bij de huidige tijd. Het is wel belangrijk om als ouder toezicht te houden op het gamegedrag: welke games spelen mijn kinderen?
"In games moet je vaak samenwerken en heb je veel interactie. Daar kunnen kinderen veel van leren, bijvoorbeeld hoe je met anderen moet communiceren. Ook leren ze samenwerken en hoe ze moeten omgaan met winnen en verliezen. Gamen is een positieve stimulans om dit soort vaardigheden te leren", legt Enthoven uit.
Vraag wat het spel inhoudt en verbied het niet meteen. Vraag bijvoorbeeld ook aan je kind welke nadelen hij of zij zelf ervaart van het gamen. Leg aan de hand hiervan uit dat jullie samen afspraken maken. Kinderen kunnen zich beter aan afspraken houden als ze erover meegedacht hebben.
Lichamelijke gevolgen kunnen zijn: droge, vermoeide of geïrriteerde ogen, hoofdpijn, rugpijn, RSI, overgewicht, gebrek aan lichaamsbeweging. Teveel gamen kan zorgen dat je je verdrietig, boos of eenzaam gaat voelen omdat andere dingen slecht gaan.
Gamen onder scholieren
Driekwart van de scholieren van 12 t/m 16 jaar gamet wel eens (75%). Ruim een kwart (27%) doet dit bijna dagelijks. Dit blijkt uit ons Peilstationsonderzoek Scholieren 2019. In 2021 gamet 13% van de leerlingen in het voortgezet onderwijs intensief.
Een eerste stap kan zijn het weghalen van game consoles, pc's en televisies uit de kamer van je kind zijn. Aan te raden is ook om computers en consoles uit te zetten op het moment dat er niet gespeeld wordt en zeker tijdens sociale activiteiten, zoals tijdens het eten.
Gamen kan zorgen voor gedragsproblemen, een minder sociaal leven, een slechte slaapkwaliteit of in het ergste geval tot gameverslaving. Maar, dat geldt alleen als er meer dan 8 á 9 uur per week wordt gegamed. Wat problematisch gamegedrag is, verschilt bovendien per kind en hangt af van meerdere factoren.
Vier op de tien ouders van kinderen die Fortnite spelen, maakt zich zorgen over het verslavende karakter van de razend populaire game. Dat blijkt uit een enquête van RTL Nieuws. "Het verslavende spel zorgt voor een boel strijd in gezinnen." De gratis game Fortnite is een rage op basis- en middelbare scholen.
6 - 8 jaar: maximaal 1 uur per dag, verdeeld over periodes van maximaal 30 minuten; 8 - 10 jaar: maximaal 1 à 1½ uur beeldschermtijd per dag; 10 - 12 jaar: maximaal 2 uur beeldschermtijd per dag; 12 jaar en ouder: maximaal 3 uur beeldschermtijd per dag.
Tips voor een betere game balans
Zorg ervoor dat het gamen dingen als sport, sociale contacten, werk of school niet in de weg gaat zitten. Maak duidelijke afspraken met jezelf en met anderen. Bijvoorbeeld over wanneer en hoelang je wil gamen en (tot) hoe laat. Maar ook over hoeveel geld je maximaal wilt uitgeven.
Gespeelde tijd controleren
Je kunt controleren hoelang je kind die dag heeft gespeeld. Als je de gegevens voor elk kind wilt zien, selecteer je (Instellingen) > [Ouderlijk toezicht/Familiebeheer] > [Familiebeheer]. Kinderen kunnen in de volgende schermen zien hoeveel speeltijd ze hebben.
Uit recent onderzoek bleek dat het brein van gamers minder goed werkt dan dat van mensen die nooit videospelletjes spelen. Gamen stimuleert vooral een bepaald deel van de hersenen en een ander gedeelte juist veel minder. Die onbalans vergroot de kans op hersenaandoeningen als schizofrenie, Alzheimer en depressies.
Praktische tips om te stoppen met gamen
Verbreek het contact met vrienden in de gamewereld en zoek vrienden die jou helpen met afkicken. Zorg dat je andere dingen hebt om je mee te vermaken (sporten, wandelen, vrienden opzoeken etc) als je de drang voelt om te gamen.
Tijdens het gamen maakt je brein veel stofjes aan, waaronder deze drie: adrenaline, endorfine en dopamine. Endorfine en dopamine horen bij het beloningssysteem in de hersenen. Deze stofjes hebben een verslavende en aantrekkende werking. Te veel gamen kan dus leiden tot een gameverslaving.
Je gaat door met gamen, ook al weet je dat het problemen oplevert. Je geeft hobby's, sociale activiteiten of zelfs werk op voor het gamen. Je merkt dat het moeilijk is om goed voor jezelf te zorgen. Ontwenningsverschijnselen, zoals slecht slapen, hoofdpijn en onrust.
Veel moeders en vaders zijn het ermee eens dat games kunnen helpen bij het ontwikkelen van creativiteit. Ze erkennen ook dat games spelers helpen om vreemde talen te leren en goed zijn voor de ontwikkeling van communicatievaardigheden (inclusief intercultureel), teamwerk en probleemoplossing.
Door veel gamen is er vaak minder tijd voor sociale contacten buiten de gamewereld. Gamers zitten dan veel op hun kamer en hebben weinig contact met hun gezin of vrienden. Hierdoor kunnen ze problemen krijgen in (familie)relaties. Bijvoorbeeld onderlinge ruzies en spanningen.
De hoge concentratie blauw licht in beeldschermen dwingt de cellen op het netvlies om harder te werken, waardoor deze cellen sneller afsterven. Te veel en te lang gamen kan de achteruitgang van je ogen versnellen. Dit is een latent effect van blauw licht, wat inhoudt dat je het pas merkt wanneer het te laat is.
De risico's van gamen zijn te verdelen in drie gebieden: een verstoorde balans met andere activiteiten, psychosociale problemen en fysieke klachten.