Een zogenaamde HSP (Highly Sensitive Person of hoogsensitief persoon) is iemand die gevoeliger is voor indrukken en prikkels dan gemiddeld. Hij of zij neemt subtielere nuances waar in de lichaamstaal en stemmingen van anderen en is gevoeliger voor licht, geuren en geluiden.
Veel hoogsensitieve mensen zijn gevoelig voor het ontwikkelen van angstklachten, depressieve klachten, eetstoornissen, stress en burn-out, onzekerheid, hechtingsproblemen (angst voor afwijzing).
Je bent geneigd tot overanalyseren zoals denken in doemscenario's. Je denkt soms te complex of anderen vinden dat je ingewikkeld doet. Je kunt originele oplossingen bedenken in complexe situaties. Je hebt een sterk rechtvaardigheidsgevoel en komt voor de underdog op.
Mensen met hooggevoeligheid voelen zich vaker aangetrokken tot creatieve beroepen in een niet-competitieve omgeving, zoals kunstenaar, auteur, muzikant, fotograaf, interieurvormgever, mode- of juweelontwerper, grafisch vormgever,… Bekijk alle creatieve jobs.
Hoogsensitieven voelen zich vaak anders. Ze hebben een hekel aan drukte, zijn gevoelig voor sterke geuren of geluiden en kunnen flink van hun stuk gebracht worden door veranderingen in hun leven. Als kind werden ze vaak verlegen of gevoelig genoemd.
Een zogenaamde HSP (Highly Sensitive Person of hoogsensitief persoon) is iemand die gevoeliger is voor indrukken en prikkels dan gemiddeld. Hij of zij neemt subtielere nuances waar in de lichaamstaal en stemmingen van anderen en is gevoeliger voor licht, geuren en geluiden.
Kan je van hoogsensitiviteit afkomen? Hoogsensitiviteit wordt gezien als een karaktereigenschap net zoals je introvert of extravert kunt zijn. Daar kom je niet vanaf. Wel kun je leren om met de lasten ervan om te gaan en te gaan genieten van de kwaliteiten die bij je hoogsensitiviteit horen.
Genezing van HSP is niet mogelijk. De behandeling en begeleiding door bijvoorbeeld een neuroloog, revalidatie-arts, fysiotherapeut en ergotherapeut, is er op gericht zo goed mogelijk om te gaan met de klachten.
De oermens 'werkte' maar zo'n 20 uur per week en in sommige culturen is het gebruikelijk maximaal vier uur per dag te werken. Werk als HSP ook minder uren per week dan de vaste 40 uur. Zo zorg je ervoor dat je talenten optimaal tot zijn recht kunnen komen. En je collega's je niet meer kwijt willen.
Als je vriendin hoogsensitief is, is dat vaak een diepgaande vriendschap. HSP en Wendy-Expert Esther Bergsma legt uit waarom een vriendschap met een HSP heel bijzonder kan zijn. Hoogsensitiviteit is een eigenschap die ongeveer twintig procent van de mensen heeft.
Erfelijk bepaald
Hooggevoeligheid is waarschijnlijk een erfelijke eigenschap. Ongeveer 15 tot 20% van de bevolking is hoogsensitief en het komt even vaak voor bij mannen als bij vrouwen. Als je weet dat je hoogsensitief bent herken je ook vaak eigenschappen in (één van je) ouders.
Het is een aangeboren persoonlijkheidskenmerk. Bij hoogsensitieve personen (HSP's) heeft de thalamus, het schakelcentrum van de hersenen, een verlaagde drempel waardoor ze meer prikkels binnen krijgen. HSP's worden wel eens de kanariepietjes in de mijn genoemd.
Overprikkeling en hoogsensitiviteit
Als je hoogsensitief bent komen prikkels meer en harder bij jou binnen en beleef je ze intenser. Daarnaast is het voor jou moeilijker om prikkels te filteren; er komt van alles tegelijkertijd binnen en je moet al die prikkels verwerken. Hierdoor kun jij sneller overprikkeld raken.
Hereditaire spastische paraparese (HSP) is een erfelijke aandoening van het ruggenmerg. De ziekte veroorzaakt een langzaam toenemende stijfheid en spasticiteit in beide benen. HSP behoort tot een groep van zeldzame neurologische bewegingsstoornissen.
HSP diagnose
Je huisarts kan niet testen of je hoogsensitief bent. Niemand kan de diagnose HSP stellen: hoogsensitiviteit is geen ziekte. Het is lichamelijk nog niet wetenschappelijk te bewijzen of en wanneer iemand hoogsensitief is, zoals een apparaat de hartslag kan meten.
Als je hooggevoelig bent pik je andermans emoties gemakkelijk op. Dit kan, zeker als die erg negatief zijn, ten koste gaan van jezelf. Ook kunnen je eigen emoties heftiger voelen en moeilijker los te laten zijn dan bij niet-HSP's.
Herkennen van emoties en gevoelens
Het erkennen van emoties en gevoelens is voor mensen met autisme erg lastig. Een hooggevoelig persoon voelt stemmingen en emoties juist goed aan. Dat geldt ook voor het waarnemen van onbewuste signalen, zoals lichaamstaal. Mensen met autisme gaan af op wat je ze vertelt.
Een HSP-coach die bij je past
Een op de vijf mensen wordt geboren met deze gevoeligheid voor omgevingsprikkels. Het is dus niet mogelijk een diagnose te krijgen; je hébt geen HSP maar je bént het. Je kunt hier een test doen om te kijken of je hoog scoort op hooggevoeligheid.
Een veelgebruikte therapie bij overprikkeling is Mindfulness Based Cognitive Therapy. Met deze techniek wordt een balans gezocht tussen de interne en externe belevingswereld.”
Een narcistisch persoon kan ook een HSP'er zijn
Toch kan een narcistisch persoon in de kern heel goed óók een HSP'er zijn. Volgens HSP-coach Eveline Meijvogel heet dit in de psychologie: verborgen narcisme. Deze vorm van narcisme is een overcompensatie van diepe onzekerheid.
Narcisten willen constant bewonderd worden en halen andere naar beneden om zichzelf te verheffen. In de beginperiode van de relatie zal een HSP veel energie gaan geven aan de narcist. De narcist is de perfecte partner op dat moment voor de HSP. Het geeft een HSP een goed gevoel en de narcist wordt er mee gevoed.
HSP vs Empath
Veel hoogsensitieve mensen (HSP's) zijn ook Empaths, maar er kan een verschil zijn tussen Empaths en HSP's. Een hoge mate van empathie hebben is slechts een van de vier eigenschappen die iemand tot een HSP maken, en HSP's zijn naast emoties ook gevoelig voor vele soorten prikkels.
Ben je hoogsensitief, dan ben je ontvankelijker voor prikkels: je krijgt er meer binnen. Ben je hooggevoelig, dan ben je gevoeliger voor prikkels: je krijgt er niet per se meer binnen, maar je hebt er wel last van.