Als je deeg kneedt in een keukenmachine, dan begin je net als met de hand kneden, met het mengen van de ingrediënten. Dit duurt in de machine meestal een minuut of 7. Dit is altijd een beetje afhankelijk hoeveel deeg je maakt. Maar een kleine 10 minuten is een mooie richtlijn.
Kneden. Kneed het deeg volgens het recept in de kneed- of broodbakmachine, de gemiddelde kneedtijd is 10 minuten. Gebruik je je broodbakmachine, kneed het dan met de hand nog even na.
Kneden. Het kneden van brooddeeg is het belangrijkst om een goed brood te bakken. In tegenstelling tot bij zoet gebak, moet je een gistdeeg lang kneden. Ik kneed mijn brooddeeg in de standmixer altijd zo'n 10-15 minuten met de deeghaak.
Het antwoord is 'ja'. Wanneer je brooddeeg te lang kneed, wordt de structuur van het deeg in plaats van elastisch juist heel plakkerig en onhandelbaar. Het gluten bouwwerk dat je aan het maken was om een luchtig brood te maken, is dan kapot getrokken.
Om te checken of jouw deeg soepel genoeg is om te gaan rijzen, neem je een klein stukje deeg. Dit rek je voorzichtig uit tot er een soort van vliesje ontstaat dat steeds transparanter wordt. Als het lukt om een mooi vliesje te trekken zonder dat het deeg direct breekt, weet je dat je deeg goed genoeg is.
Door het rijzen wordt het brood lekker luchtig en dus goed van smaak. Door het brood voor de 2e maal te kneden en dus ook laat rijzen krijg je uiteindelijk een smaakvol brood van fijne structuur waarin de gluten zich volledig ontwikkeld hebben. Dus de eerste en tweede rijzing zijn belangrijk.
Bij mij ligt het meestal tussen de 12 en 14 uur. Het deeg rijst gewoon door in de koelkast. Soms verdubbelt het, een andere keer niet helemaal. In dat laatste geval kun je ervoor kiezen om het deeg buiten de koelkast nog even verder laten te rijzen tot het wel genoeg in volume is toegenomen.
Deeg laten rijzen is erg belangrijk voor de smaak en textuur van zelfgebakken brood. Tijdens het rijzen produceert het gist of de zuurdesem kooldioxide. Dit zorgt voor een mooi luchtig en goed gerezen brood. Hoe langer en langzamer je brooddeeg laat rijzen, des te lekkerder de smaak en textuur van het brood.
Een deeg dat een te lange rijs heeft gehad kan in gaan zakken tijdens het bakken, ook kan het deeg extreem plakkerig worden waardoor het niet meer te bewerken is (dit noemen we ook wel overfermentatie).
Snel het brood uit de machine halen
Haal je brood zo snel mogelijk uit het blik als het klaar is. Als het brood nog warm is komt het makkelijker eruit en daarmee hou je de gaten die de deeghaak maakt beperkt. Een afgekoeld brood is sterker waardoor het beter aan de deeghaak hecht en daarom zullen de gaten groter zijn.
Laat het deeg rijzen tot het in volume is verdubbeld. De tijdsduur is afhankelijk van de temperatuur. Bij kamertemperatuur duurt het ongeveer 2 uur. In de koelkast kun je het een nacht laten rijzen.
Je eigen brood bakken is meestal goedkoper dan een brood kopen. Naast de vaste kosten van elektriciteit, water en je broodbakmachine, bepaalt vooral het meel de prijs van je brood. Een andere optie is dat je zelf je brood samenstelt met bloem, gist, water, zout en eventueel extra zaden.
Voor het af en toe kneden van zwaar deeg heeft een indirect aangedreven keukenmachine minimaal 800 watt nodig. Met een directe aandrijving is dit 300 watt. Wil je vaak zwaar deeg kneden dan is het minimale vermogen 1200 watt voor indirect aangedreven keukenmachines en 325 watt voor direct aangedreven keukenmachines.
Aan het eind van de baktijd steek je die prikker in het midden van de cake en dan trek je hem er weer uit. Komt de prikker er schoon uit, dan is de cake gaar. Een paar kruimeltjes die er al goed uitzien is ook niet erg. Wanneer er nog beslag of plakkerige stukjes cake/beslag aan de prikker zit is hij nog niet goed.
Hoe krijg je luchtig deeg? Kortom: als je een brood bakt, voeg je gist toe: het werkt samen met de gluten die je versterkt als je het deeg kneedt en geeft je brood z'n typische smaak. Bakpoeder is ideaal voor luchtig gebak dat even in de oven moet staan, zoals cakes en taarten.
De meest waarschijnlijke oorzaak van jouw kruimelige brood is dat je te weinig water hebt gebruikt voor het soort meel dat in het deeg zit. Maar het kan ook komen doordat je het deeg niet voldoende gekneed hebt.
Het gebruik van een zeer fijn gemalen bloem kan het brood soms ook te hard doen rijzen. Deze bloemsoorten hebben niet zo'n actieve gist nodig om te rijzen in vergelijking met zwaardere of grover gemalen bloemsoorten. Gebruik iets minder bloem of voeg 1 el extra vloeistof toe.
Voor een normaal en relatief snel brood houd je een warme temperatuur van 20-30 °C aan. Het brood laten rijzen duurt dan ongeveer een uur zijn. Wil je het brood langer laten rijzen, dan verlaag je de temperatuur. Zorg dat je het brooddeeg opnieuw goed afdekt om uitdrogen te voorkomen.
Handige warme plekjes om je kom met deeg of desem in te laten rijzen zijn: lege vaatwasser die nog warm is omdat hij net gelopen heeft. lege magnetron met een groot glas heet water ernaast. grote lege plastic opbergbox met deksel met een groot glas heet water ernaast.
Ook als u te weinig gist toevoegt aan het brooddeeg kan er geen gasvorming meer plaatsvinden. Een normale hoeveelheid gist is één procent van het gewicht aan meel dat u gebruikt. Gebruikt u minder, dan is dat te weinig en kunnen er niet voldoende luchtbellen ontstaan. Verder kunnen de enzymen in het deeg opraken.
Waarom wordt geadviseerd een natte theedoek op de kom te leggen waarin brooddeeg rijst? Gist in brooddeeg heeft onder andere vocht nodig om te kunnen groeien. Als je geen vochtige theedoek over de kom legt, wordt de bovenkant van het deeg droger en harder. Het deeg rijst dan minder goed.
Vocht is de beste broodverbeteraar.
Hoe meer vocht op een brooddeeg, hoe malser het brood. Een lekker brood bevat zeker tussen de 55% en 60% vocht van het gewicht in bloem. Voor foccacia durf ik zelfs naar de 70% te gaan. Daarbij kan je 2% zout en 4% verse gist aanhouden van het gewicht aan meel/bloem.
