Een mol kan in zijn gangenstelstel onder de grond gewoon ademhalen, omdat grond wel zuurstof doorlaat. De mol maakt in zijn gangen ook gaten, zodat daar ook zuurstof doorheen komt. De molshopen die je soms buiten ziet, zijn dus ook een oplossing voor de mol om adem te kunnen halen.
Mollen graven hele gangenstelsels onder de grond. Deze tunnels kan de mol gemakkelijk graven vanwege zijn kleine handjes met 5 lange vingers en een extra duimpje. De haren van een mol staan niet in één richting ingeplant, zo kan de mol zonder problemen voor- en achteruit in z'n tunnel.
Mollen zijn solitaire dieren, dat betekent dat ze meestal alleen leven. Ze zijn steeds afwisselend 3 à 4 uur wakker en gaan dan een paar uur rusten. Ook als ze wakker zijn, blijven ze bij voorkeur onder de grond. Daar graven ze hun tunnels en zoeken hun voedsel.
Mollen zijn gestroomlijnd, enorm gespierd, hebben tweemaal zoveel rode bloedcellen en veel grotere longen.
De mol graaft diepe en ondiepe gangen tot 1 meter diep, waarvan de totale lengte 60 meter kan bedragen. De gangen worden ook wel tunnels genoemd. Bij het graven ontstaan de bekende molshopen; hopen zand.
Mollen doorlopen vaak op gezette tijdstippen en met tussenpozen van gemiddeld 5 uur door hun gangen op zoek naar voedsel. De momenten waarop hij actief is, is vroeg in de ochtend, rond het middaguur en aan het begin van de avond.
Mollen zijn in principe niet gevaarlijk, maar kunnen met hun scherpe tanden flink bijten. Omdat mollen geen schone dieren zijn kan hun beet nare infecties veroorzaken. Gelukkig zijn er ongediertebestrijders die zich gespecialiseerd hebben in het opsporen en bestrijden van mollen.
Wat eet de mol? Mollen eten vooral regenwormen. Om te overleven moet een volwassen mol dagelijks minstens 50 gram eten, bijna de helft van zijn eigen lichaamsgewicht. Wormen zijn rijk aan eiwitten en bevatten ongeveer 80% water, waardoor een mol nauwelijks hoeft te drinken.
Een mol kan in zijn gangenstelstel onder de grond gewoon ademhalen, omdat grond wel zuurstof doorlaat. De mol maakt in zijn gangen ook gaten, zodat daar ook zuurstof doorheen komt. De molshopen die je soms buiten ziet, zijn dus ook een oplossing voor de mol om adem te kunnen halen.
„Met zijn geweldige graafpoten kan hij roeien met een snelheid die zelfs een waterrat niet verbetert.” Mollen kunnen ook snel rennen, door gangen of over de grond.
De slechtziende diertjes zijn niet alleen gevoelig voor geluid en trillingen, ze hebben ook een goed ontwikkeld neusorgaan. Mollen hebben een hekel aan sterke geur, bijvoorbeeld die van knoflook. Je kunt dus knoflookteentjes in de molsgang leggen om ze te verjagen.
Een mol kan enkel heel slecht zien. Zijn ogen zijn zo klein als speldenknopjes en zijn vacht zit ervoor. In dezelfde vacht zitten ook zijn oren, die uitstekend ontwikkeld zijn. De mol vind zijn weg door zijn gangenstelsel vooral door zijn gevoelige snorharen en door zijn tastzenuwen op zijn neus en staart.
Mollen leveren een belangrijke bijdrage aan het ecosysteem en de bodemvruchtbaarheid, door gangen te graven waardoor water en zuurstof tot diep in de aarde kunnen doordringen. Omdat ze larven eten die graswortels vernietigen, zijn ze (op de molshopen na) ook goed voor het gazon.
Verplaatsen doet de mol zich dankzij tot graafhanden omgevormde voorpoten, waarmee hij zich met 12 tot 15 meter per uur door de bodem weet te graven. Een deel van de aarde gooit hij met de voorpoten naar achteren, de rest gebruikt hij om wanden en plafond mee te verstevigen.
Mollen graven gangen onder de grond, het zand wat uit deze gangen komt drukken ze omhoog en daardoor ontstaat de molshoop. Hoe dieper de mol graaft hoe meer zand de mol omhoog drukt en hoe groter de molshopen.
Soms komt hij 's nachts tevoorschijn boven de grond om zijn maaltijd aan te vullen met slakken, kleine muizen, kikkers, enz. De mol eet op jaarbasis ongeveer 21 kg regenwormen op ! De mol is namelijk zeer vraatzuchtig : hij eet per dag een hoeveelheid voedsel die gelijk is aan zijn eigen lichaamsgewicht.
Tussen 30 en 60 seconden is een normale waarde, maar met training kun je naar enkele minuten gaan', zegt hij. Denk bijvoorbeeld ook aan Lennart Driesen (26), de mol in het gelijknamige tv-programma. Hij kon zijn adem 2 minuten en 39 seconden inhouden en gebruikte daarvoor naar eigen zeggen de Wim Hof-techniek.
Mollen eten hierbij de wormen en insectenlarven die in hun gangen terecht komen. Mollen kunnen behalve goed graven, ook uitstekend zwemmen en klimmen.
Een kleine tuin zal dus meestal maar plaats bieden aan één mol. Omdat die mol zijn eigen territorium heeft, is het verwijderen van je bodemgast vaak zinloos. Het enige wat je doet is een thuis aanbieden aan een nieuw exemplaar. En dan nog een thuis met een voorgegraven gangenstelsel.
Mollen kun je effectief vangen met een mollenklem. Dit zijn metalen klemmen met een sterke veer. Het is zeker geen diervriendelijke wijze van vangen want de mol zal het niet overleven maar eenmaal gevangen ben je wel van het probleem af.
Daar zitten ze in een vaste houding in een verticale gang wat dieper onder de grond. Vroeger hielden veenmollen hun winterslaap in vaak in de aardappelkuil. Bij oppakken steekt de veenmol niet; hij kan wel bijten of een bruin vocht afscheidende. Veenmollen zijn de laatste tientallen jaren in aantal achteruitgegaan.
Door ijzeroxiden in de bodem kleuren lichtere dieren vaak oranje of geel. Nog kenmerkender zijn de tot grote graafhanden omgevormde voorpoten, met elk vijf vingers met puntige nagels en een duimpje. Deze poten dienen uiteraard om de gangen te graven. Een mol is niet blind maar ziet slecht.
Mollen zijn het hele jaar actief. Ze graven de hele dag om naar voedsel te zoeken. Hun menu bestaat uit allerlei insecten, maar vooral regenwormen zijn favoriet. In warme seizoenen graven de wormen zich een weg naar de oppervlakte, maar de mollen zitten ze voortdurend op de hielen.
Mollen houden niet van water, dus het zou logisch zijn om te denken dat je ze kunt verjagen door water in de mollengangen te spuiten. Het probleem is echter dat mollengangen ellenlang kunnen zijn. Voor je het weet, ben je honderden liters kwijt en heeft de mol zich slechts verplaatst.
Je kunt hem proberen te verjagen met een mollentriller (op zonne-energie). Ook sommige katten zijn uitstekende mollenvangers. Gebruik nooit zelf gif om een mol te doden. Hoewel het niet zo diervriendelijk is kun je eventueel wel een mollenvanger plaatsen om ze in de val te lokken.