Dit zijn de 29 grote vervuilende bedrijven waarvan we hun klimaatplannen lieten onderzoeken: ABN AMRO, ABP, Aegon, Ahold Delhaize, AkzoNobel, Atradius, BAM Groep, Boskalis Westminster, BP, Dow, DSM, ExxonMobil, FrieslandCampina, ING, KLM, LyondellBasell, NN Group, PFZW, Rabobank, RWE, Schiphol, Stellantis, Tata Steel, ...
Tata Steel is nog altijd het bedrijf met de grootste CO2-uitstoot van Nederland. Drie van de vier kolencentrales staan in de top-10 van grootste uitstoters. Steenkool is de meest vervuilende manier van energieopwekking.
Schiphol en Tata Steel bovenaan top-100 stikstofoxiden
Stikstofoxiden komen vooral door verbranding van fossiele brandstoffen door verkeer, de energiesector en de industrie. Schiphol en Tata Steel zijn de grootste bronnen van stikstofoxiden.
De zes grootste uitstoters zijn: China, Verenigde Staten, EU27, India, Rusland en Japan [1]. De daaropvolgende acht landen met de grootste broeikasgasuitstoot zijn Brazilië, Indonesië, Iran, Canada, Saoedi-Arabië, Australië, Mexico en Zuid-Korea.
Dit zijn de 29 grote vervuilende bedrijven waarvan we hun klimaatplannen lieten onderzoeken: ABN AMRO, ABP, Aegon, Ahold Delhaize, AkzoNobel, Atradius, BAM Groep, Boskalis Westminster, BP, Dow, DSM, ExxonMobil, FrieslandCampina, ING, KLM, LyondellBasell, NN Group, PFZW, Rabobank, RWE, Schiphol, Stellantis, Tata Steel, ...
In de top-100 van bedrijven die de meeste stikstof uitstoten staat Tata Steel in IJmuiden (foto) op de eerste plaats en Schiphol op plaats 2, gevolgd door chemische bedrijven als Dow en Shell en bedrijvencomplex Chemelot (Geleen).
Emissie (uitstoot)
De belangrijkste bronnen van stikstofoxiden zijn het verkeer, energiecentrales en de industrie. Ammoniak komt vooral uit de landbouw, maar ook het verkeer en mensen produceren ammoniak. Boeren gebruiken mest omdat het zorgt voor een betere plantengroei en hogere gewasopbrengsten.
In Nederland stoot de landbouw volgens het RIVM al decennia de meeste stikstof uit, gevolgd door industrie en verkeer. Zeker in de buurt van Natura 2000-gebieden is dat een probleem. De meeste uitstoot van ammoniak komt dan wel van de boeren, maar ze zijn zeker niet de enige die ammoniak uitstoten.
Koeien zijn de grootste stikstofproducenten. Zodra hun plas en mest samenkomt ontstaat ammoniak en dit is een vorm van stikstof. Sinds 2020 zijn boeren verplicht om minder krachtvoer met eiwitten aan hun koeien te voeren. Daardoor produceren die koeien minder ammoniak en dus stikstof.
De fossiele brandstoffen olie en aardgas zijn bij verbranding de grootste CO2-uitstoters, vooral als ze verstookt worden om elektriciteit te produceren. Maar vervoer, industrie, het kappen van regenwoud en andere menselijke activiteiten spelen ook een grote rol in de CO2-uitstoot.
De meest vervuilende industrieën, gemeten naar de impact op klimaatverandering, zijn de chemische en petrochemische industrie, ijzer en staal, cement, pulp en papier, en aluminium.
De landbouw zorgt voor ongeveer 60% van de stikstofuitstoot (door mest, maar ook uit kassen en door landbouwvoertuigen), het wegverkeer voor bijna 30%. Zowel de uitstoot door de landbouw als door het verkeer is flink afgenomen sinds de jaren '90.
Energie is verantwoordelijk voor 77,01% van deze uitstoot in 2019. Hiervan maakt de uitstoot door vervoer ongeveer een derde uit. Uitstoot door landbouw draagt met 10,55% bij, industriële processen en productgebruik met 9,10% en het beheer van afval met 3,32%.
De invloed van de mens op de productie van reactief stikstof heeft gevolgen voor het klimaat. Direct doordat het leidt tot de productie van lachgas (N2O), een broeikasgas met een ongeveer driehonderd keer sterker effect dan het broeikasgas koolstofdioxide.
Duitsland hanteert bijvoorbeeld heel hoge drempelwaarden. De redenering daar is: Alle stikstofbronnen waarvan de depositie lager is dan 21 mol bekijken we niet, we zeggen dat zo'n bron geen gevolgen heeft. Ter vergelijking, in Nederland ligt de drempelwaarde op 0,0001 mol”, verduidelijkt de hoogleraar Omgevingsrecht.
Boeren gebruiken deze mest weer om het gras beter te laten groeien of om ander voer voor hun dieren te verbouwen. Niet alle mest die op het land wordt verspreid komt echter in gras of planten terecht. Een deel van de stikstof lekt weg, vooral in de vorm van ammoniak.
Het grootste deel kwam van de veeteelt, de stikstofuitstoot van dieren was goed voor 94 miljoen kilo. Daar komt volgens het RIVM nog 12 miljoen kilo stikstof bovenop, hoofdzakelijk door energieverbruik in de landbouw, bijvoorbeeld door kassen en andere bronnen.
De term 'piekbelasters' wordt vaker gebruikt, maar meestal niet voor de grootste uitstoters. Hij is doorgaans van toepassing op bedrijven die voor de meeste stikstofneerslag – ofwel depositie – op beschermde natuur zorgen. Dat zijn niet één op één dezelfde bedrijven: ligging maakt een groot verschil.
Stikstofoxiden. De luchtvaart stootte 36 miljoen kilo stikstofoxiden uit in 2021. De bijdrage van de luchtvaart aan de totale stikstofoxide-uitstoot door de Nederlandse economie was in 2021 rond de 10 procent.
Waar komt de meeste stikstof vandaan? Twee derde van de stikstofdepositie wordt in Nederland zelf veroorzaakt, aldus schattingen van het RIVM: met name door landbouw, verkeer en industrie. Van die sectoren draagt de landbouw verreweg het meeste bij aan de hoeveelheid stikstof in de natuur.
Wij zijn de grootste vervuiler van kleine EU-landen
Uit het rapport blijkt dat de 28 EU-lidstaten gezamenlijk 3705 MTCO2 (ongeveer 3,7 miljoen kilo) uitstoten. Nederland is het meest vervuilende land onder de kleine EU-landen. Ter vergelijking: wij zijn verantwoordelijk zo'n 6,2 procent van alle CO2-uitstoot in de EU.
"Als het over absolute aantallen gaat, is China veruit koploper in de stikstofuitstoot", zegt hoogleraar Wim de Vries (Universiteit Wageningen) tegen RTL Nieuws. "In delen van het land stoten ze zelfs per hectare veel meer uit dan wij, maar gemiddeld over het hele land is het minder."
Jaarlijks is Shell verantwoordelijk voor de uitstoot van 550 megaton koolstofdioxide, waarmee het bedrijf op de tiende plek staat in de wereldwijde ranglijst. Hiermee neemt Shell in totaal 1,4 procent van de wereldwijde uitstoot voor zijn rekening.
