Binnenshuis sluit je deuren en ramen. Trek de stekkers uit de stopcontacten en ontkoppel de kabel van radio en televisie. Sta niet te dicht bij de schouw. Beter ook geen bad of douche nemen en kranen, en radiatoren en wasmachines niet aanraken.
Het lijkt een klassiek fabeltje, maar het is toch echt waar: vermijd contact met stromend water. Slaat de bliksem dichtbij in, dan zoekt de stroom een uitweg langs leidingen. Dus niet alleen een douche en een bad kunnen gevaarlijk zijn, of kranen in het algemeen, maar ook radiatoren.
Haal dus altijd gelijk de stekkers van alle elektrische apparatuur uit het stopcontact als het onweert. Zelfs de oplader van uw mobiele telefoon. Blikseminslag kan er namelijk voor zorgen dat alle stoppen doorslaan en dat de apparaten onherstelbare schade oplopen.
Kun je niet weg van de plek waar je bent als het onweert, ga dan gehurkt met je voeten tegen elkaar zitten in het laagst gelegen gebied in de omgeving. Wat je weer niet moet doen, is plat op de grond gaan liggen. Je wilt namelijk dat je lichaam zo weinig mogelijk contact maakt met de grond, die de stroom geleidt.
In een huis ben je ook redelijk veilig, mits je niet in de buurt van koperen leidingen of elektrische kabels bent. Ook schijnt douchen en badderen een afrader te zijn. De kans dat je geraakt wordt door de bliksem is gemiddeld 1 op 2 miljoen.
Blijf daarom binnen tijdens onweer en doe de volgende dingen: Sluit ramen en deuren. Blijf uit de buurt van elektrische kabels. Ga niet in bad of onder de douche.
Zijn belangrijkste advies is dan ook: ,,Ga dus niet in een open veld rondlopen of in een plas zwemmen. Je bent een potentieel doelwit als je dat wel doet. Schuilen in een tent of onder een alleenstaande boom wordt ook afgeraden.”
Een bliksemschicht bezit veel te veel energie en lading om zich te bekommeren om een kleine hoeveelheid metaal en zal dus in dit geval liever de snelste weg kiezen. Kortom, het metaal in een mobiele telefoon zal de bliksem niet aantrekken. Mobiele telefoons bevatten te weinig metaal om als bliksemafleider te werken.
Het is belangrijk om je ramen en deuren te sluiten bij onweer. Dat komt doordat ramen en deuren meestal van materialen zijn gemaakt die elektriciteit niet geleiden. Daardoor kan de bliksem niet door een raam of een deur heen – en vanzelfsprekend is de bliksem wel gevaarlijk als je ze open hebt staan.
In Groenland onweert het vrijwel nooit. En op de Zuidpool zijn gebieden waar het echt nog nooit heeft geonweerd. In ons land onweert het gemiddeld op 25 tot 30 dagen per jaar. Een onweersdag wordt dan gedefinieerd als een dag waarop men het tenminste 1 maal hoort donderen.
De veiligste plaatsen om te schuilen tegen de bliksem zijn: In een gebouw, weg van de ramen. In een auto met metalen koetswerk en dak (dus geen cabrio), waarvan alle metalen delen onderling verbonden zijn. Die fungeert dan als de zogenaamde kooi van Faraday.
De bliksem kiest de gemakkelijkste weg en slaat in waar het elektrische veld het grootst is. Zo goed als alles geleidt stroom beter dan de lucht, dus slaat de bliksem vaak in op het hoogste punt. Ook ijzeren constructies geleiden erg goed en trekken dus de bliksem aan.
Bij directe blikseminslag worden je woning of spullen direct getroffen door de bliksem. Hierdoor kan bijvoorbeeld brand ontstaan. Soms lijkt er niets aan de hand, maar er kunnen wel onderdelen van je woning losgeraakt zijn door de klap. Denk aan ontzette schoorstenen en losse dakpannen.
Als de bliksem bij jou in de buurt inslaat, moet die stroom ergens naartoe kunnen. Via een elektriciteits- of antennekabel of waterleiding kan de stroom zo jouw huis binnenkomen. Als je stekkers dan nog in het stopcontact zitten, kan apparatuur beschadigen. Denk bijvoorbeeld aan een laptop die nog aan de oplader zit.
Wanneer je auto toch wordt getroffen door de bliksem, zit je dus veilig. De stroom wordt door de kooi van Faraday-constructie al heel snel naar de grond geleid. Deze blijft dus niet in de auto zitten, ondanks het feit dat een auto rubberen banden heeft die slecht stroom geleiden.
De meeste schades worden veroorzaakt door overspanning (inductie). De bliksem slaat dan niet direct op je woning in, maar bijvoorbeeld in een boom in de buurt. Via leidingen in de grond kan de spanning zich dan naar jouw huis verplaatsen en doorslaan op je elektrische apparaten.
"Voorafgaand aan onweer kan er sprake zijn van warm, drukkend en vochtig weer. Dan kunnen bacteriën zich snel vermeerderen", legt Van der Heijden uit. "Dan wordt soep of welk ander gerecht zuur. Het is heel belangrijk om dingen snel af te koelen als je kookt en niet te lang bij warm weer te laten staan.
Leg zo mogelijk de romp en het hoofd lager dan benen en armen. Laat het slachtoffer zo weinig mogelijk bewegen in afwachting van de komst van de hulpdiensten. Raadpleeg na een blikseminslag steeds een arts, zelfs al lijken de letsels best mee te vallen. Er is steeds een mogelijkheid op ernstige inwendige letsels.
Nee, het is niet zo dat door onweer de overledene groen wordt. Ook andere vormen van het ontbindingsproces worden niet bespoedigd door onweer. Een benauwde en drukkende omgeving betekent veelal dat sprake is van warmte en een hoge vochtigheid.
Doordat het serotonineniveau in je bloed stijgt, maakt je lichaam extra adrenaline aan. Hierdoor komt je lichaam in een soort alarmstand, waardoor het anti-stresshormonen aanmaakt. Daardoor neemt het serotonineniveau af in je hersenen, waardoor je je prikkelbaarder en angstiger kunt voelen.
Alle mensen en dieren kunnen het weer aanvoelen: het lichaam ervaart druk, temperatuur en luchtvochtigheid. De luchtdruk heeft bijvoorbeeld direct invloed op de druk rond bloedvaten, pezen, gewrichten en botten. Onweer gaat meestal samen met een hoge luchtvochtigheid en een lage druk.
Eén zo'n warmte onweersbui duurt gemiddeld 1/2 tot 1 uur. Maar blijven meestal op één plaats hangen.
Hoe kun je aan de lucht zien dat het gaat onweren? Al een halve dag voordat het daadwerkelijk gaat onweren, kan men soms al tekenen aan de lucht zien die dit onweer aankondigen. Door het toenemende vocht in de hogere luchtlagen wordt de lucht iets minder blauw en zijn er al rond het middaguur kleine wolkjes zichtbaar.
Meestal slaat bliksem in op een hoog punt. Bijvoorbeeld een kerktoren of een elektriciteitsmast. Hoge punten zitten immers het dichtste bij de negatieve lading. Woon je nu in een hoog gebouw dan hoef je je geen zorgen te maken.
