In vroeger jaren sprak men wel van 'gemaskeerde depressie', waarbij met name werd gesuggereerd, dat depressieve klachten als het ware door lichamelijke klachten zouden kunnen worden vervangen.
Uiterlijk zien ze er misschien passief en bedrukt uit, maar van binnen is er een sterke onrust aanwezig. Soms komt deze onrust naar buiten met gejaagd gedrag, ongeduld, prikkelbaarheid, ongedurigheid en kwaadheid. Dit wordt soms 'geagiteerde depressie' genoemd.
Bij een depressie horen ook lichamelijke klachten. Bijvoorbeeld: moe zijn zonder duidelijke oorzaak, of een loodzwaar gevoel in uw armen en benen. Slapen gaat vaak moeilijk. U slaapt moeilijk in, wordt midden in de nacht vaak wakker, of wordt erg vroeg wakker en kan niet meer inslapen.
Het is volkomen normaal dat je daar allerlei gevoel bij hebt: verdriet, angst, woede, somberheid. Als je die dingen ervaart, weet je vaak waar ze mee te maken hebben en het gevoel komt en gaat. Je kunt erover praten, je kunt erom huilen soms misschien een beetje lachen, er zit beweging in.
Mensen die zich bijvoorbeeld lang eenzaam voelen en/of een klein sociaal netwerk hebben, hebben ook een hoger risico op het ontwikkelen van een depressie. Gevoeligheid voor een depressie kan ook te maken hebben met mentale factoren: sommige persoonlijke eigenschappen of karaktertrekken.
Over het algemeen gaan de klachten binnen drie maanden vanzelf over, maar als hulp te laat komt kunnen klachten flink verergeren en kan je depressie zelfs chronisch worden. Erkennen dat je depressief bent is vaak de eerste stap naar herstel.
Luister vooral en oordeel niet
Laat iemand met een depressie praten en vraag naar zijn of haar gedachten. Het geeft echt niet als je depressief-zijn niet goed of helemaal niet begrijpt. Juist daarom is het belangrijk dat je vraagt naar hoe hij zich voelt (en het niet voor hem invult).
Bepaalde stoffen in de hersenen maken een mens kwetsbaar voor depressie. Dat zijn de zogenaamde neurotransmitters, die zorgen voor emoties, eetlust en concentratievermogen. Enkele van deze neurotransmitters, namelijk serotonine en noradrenaline, werken in op de stemming.
Goede of slechte ervaringen of gebeurtenissen die je leven opeens erg veranderen, kunnen ervoor zorgen dat je depressief wordt. Voorbeelden daarvan zijn het verlies van je partner, ontslag of een verhuizing. Maar denk ook aan schokkende gebeurtenissen die je somber en angstig maken, zoals een beroving of een ongeluk.
1.2.1 Klacht - stoornis - aandoening
Wanneer we uitsluitend depressieve klachten of depressiesymptomen bedoelen noemen we dit expliciet. Als we spreken van een 'depressie' wordt een unipolaire depressieve stoornis bedoeld, al dan niet persisterend en inclusief chronische depressie en dysthymie.
Serotonineheropnameremmers, ook wel SSRI's genoemd, regelen in de hersenen de hoeveelheid serotonine, een van nature voorkomende stof die een rol speelt bij stemming en emoties. Hierdoor vermindert de depressie en verbetert de stemming. Voorbeelden zijn citalopram, fluoxetine, fluvoxamine, paroxetine en sertraline.
vermoeidheid en verlies van energie; overmatige schuldgevoelens of het gevoel waardeloos te zijn; moeite met concentreren, traag denken en geen beslissingen kunnen nemen; regelmatig denken aan de dood of zelfdoding.
Seizoensgebonden depressie
Het bekendst is de winterdepressie. Symptomen van een winterdepressie zijn: somber en neerslachtig zijn, terugtrekgedrag, veel slapen, vermoeidheid, prikkelbaarheid, veel eten en een toename van het gewicht.
Het verschil is dat een burn-out het gevolg is van langdurige overbelasting, terwijl een depressie ook kan ontstaan zonder dat er sprake is van overbelasting. Verder speelt aanleg bij het ontstaan van een depressie een grotere rol dan bij burn-out.
Depressie kan de oorzaak zijn van relatieproblemen. Een depressie slokt alle energie op. Iemand met een depressie voelt zich vaak schuldig omdat de rol van partner niet ingevuld kan worden zoals men zou willen. Geduld en acceptatie van de partner met een depressie zijn belangrijke facetten in een relatie.
Recente studies wijzen omega 3-vetzuren (het vet dat in vis zit, vooral in vette soorten als zalm, haring en makreel) aan als een van de actiefste natuurlijk voorkomende middelen tegen depressie. Ze spelen een grote rol in de omzetting van tryptofaan naar serotonine.
Er wordt vaak gedacht dat depressie wijst op een gebrek aan wilskracht, dat het aanstellerij en zelfmedelijden is en daardoor je eigen schuld. Maar een depressie is niet je eigen schuld en wijst niet op aanstellerij. Een depressie overvalt je en is een ernstige aandoening.
Veel depressieve mensen melden zich in eerste instantie bij de huisarts met onverklaarbare lichamelijke klachten, zoals hoofdpijn, buikpijn of spierpijn, problemen met de ontlasting, slaapproblemen, verandering van eetlust of een verminderd libido.
Depressies kunnen zeer ingrijpende gevolgen hebben voor de persoon en hun omgeving. Naast het psychisch lijden en de beperkingen in het sociale leven van de cliënt, hebben depressies vaak grote gevolgen voor relaties. Partners kunnen overbelast worden of de relatie met de kinderen raakt mogelijk verstoord.
Mensen met een depressie leven gemiddeld 7-11 jaar korter dan mensen zonder een depressie. Geschat wordt dat de helft van deze verhoogde sterfte is toe te schrijven aan de gevolgen van roken (1990-2005).
Bij het ontstaan van een depressie zijn vooral serotonine, noradrenaline en dopamine van belang. In bepaalde delen van de hersenen zou er bij depressie een tekort optreden van deze neurotransmitters.
