Als de koe haar melk niet meer kwijtraakt, maakt het dier eerst nog wel een tijdje melk aan. Hierdoor neemt de druk op de uier toe. Dit is erg pijnlijk voor de koe, en er kunnen ontstekingen in de uier ontstaan. Daarom beginnen koeien ook hard te loeien wanneer ze te lang niet gemolken zijn.
Een koe is ongeveer 9 maanden drachtig. Net zoals een vrouw pas melk kan geven na een bevalling, is dat bij een koe ook pas na een kalving. Een melkkoe geeft gemiddeld 27 liter melk per dag of zo'n 8000 liter per jaar. Omdat de melkproductie in de tijd afneemt, wordt de koe elk jaar opnieuw geïnsemineerd.
Dit gebeurt met verplichte lokale verdoving, maar als deze minimale verdoving is uitgewerkt, veroorzaakt het onthoornen zeker nog wel twee dagen pijn. De meeste boeren zorgen dan niet meer voor pijnstilling. De productie van de melk, de ontstekingen en de pijn kosten de koe ontzettend veel energie.
Van veel melkveekuddes wordt jaarlijks ongeveer 30% van de dieren afgevoerd om te slachten. Het gaat hier vaak om koeien die onvruchtbaar zijn geworden. Een koe moet elk jaar een kalf krijgen om melk te blijven produceren.
Droge koe – koe die enkele weken geen melk geeft om op krachten te komen voor het kalven, ook wel 'droogstaande koe' of 'drooggezette koe' genoemd; Nieuwmelkte koe – koe die net heeft gekalfd en begint aan een nieuwe lactatieperiode, ook wel 'verse koe' of 'nieuwmelkse koe' genoemd.
Oude melkkoeien die niet genoeg melk produceren, gaan vaak meteen naar de slachterij. Vanwege de kwaliteit wordt het meeste vlees vermalen tot gehakt en hamburgers. Terwijl het vlees van oude melkkoeien ook van hoge kwaliteit kan zijn als ze even tot rust kunnen komen.
Hoe oud wordt een melkkoe? Een koe kan van nature wel twintig jaar oud worden. In de vee-industrie niet: daar gaan melkkoeien bij verminderde vruchtbaarheid, een lagere melkproductie of toenemende gezondheidsproblemen al op jonge leeftijd naar het slachthuis. Gemiddeld zijn ze dan slechts zes jaar oud.
Als een kalf ruim twee maanden oud is, weegt het ongeveer 80 kg en krijgt het op de boerderij geen melk meer. In de natuur wordt een kalf gespeend tussen de zes en elf maanden, afhankelijk van het ras.
Dat doen melkveehouders om te voorkomen dat de kalfjes ziek worden. Kalfjes hebben na de geboorte een lage weerstand en zijn gevoelig voor besmetting met ziektekiemen, die bijvoorbeeld in de mest kunnen zitten.
Mannelijke kalfjes geven geen melk en zijn daarom 'nutteloos' voor de melkveehouder. In Nederland worden ze meestal op een apart bedrijf vetgemest voor hun vlees. Daarom worden ze ook wel vleeskalveren genoemd. In sommige landen worden de mannelijke kalfjes direct na de geboorte gedood.
De boer melkt de koeien twee keer per dag, elke keer geeft de koe 10 liter. Als we deze vraag stellen op een open dag, krijgen we soms 100 liter melk als antwoord. Kinderen en volwassenen rekenen dan met een werkweek van 5 dagen.
Een koe herkent mensen en onthoudt door wie ze goed of ruw is behandeld. Een koe is ook niet lui, al ligt ze veel. Maar dan is ze hard aan het werk: herkauwen.
En bijten? Nee, koeien bijten niet omdat ze bovenaan geen snijtanden hebben.”
Geen melk zonder kalfjes
De lactatie (melkproductie) bij een koe kan alleen op gang komen wanneer ze kalfjes ter wereld brengt. Daarom worden koeien in de melkveehouderij elk jaar opnieuw kunstmatig bevrucht.
Kalveren zijn een belangrijk onderdeel van de melkveehouderij. Om melk te blijven geven, is het belangrijk dat koeien elk jaar een nieuw kalfje krijgen. Vrouwelijke kalfjes, de vaarskalveren, zijn de melkkoeien van de toekomst. Stierkalfjes gaan na een korte periode op de melkveehouderij naar een kalverhouderij.
Meer dan 2.000 euro betalen voor een goede melkkoe of vaars. Een jaar geleden leek dat haast ondenkbaar. In 2022 is het de dagelijkse realiteit.
De reden waarom dit gebeurt, is omdat dit in de huidige realiteit het beste is voor het kalf en de koe. Hoe langer je kalf en koe bij elkaar laat, hoe zwaarder het afscheid en hoe groter de stress. Bovendien is het sneller scheiden ook beter voor de gezondheid van het kalf: zo zijn ze minder vatbaar voor ziektes.
Met loeien zegt een koe eigenlijk: 'Hier ben ik'. Dat is belangrijk bij moeder en kalf, bij stieren en bij dieren die van de koppel zijn afgedwaald of weggehaald. Ook tochtige koeien loeien om de aandacht op zichzelf te vestigen, net als hongerig rundvee.
Maar het idee is hetzelfde: de kalfjes staan daar alleen, 'om onderlinge besmettingen tegen te gaan' en 'te controleren of ze hun voedsel goed opnemen'. Dat klinkt misschien goed, maar 'dierenwelzijn' is hier niet het grootste belang. Anders zouden de kalfjes wel gewoon bij hun moeder mogen blijven, natuurlijk.
Een pink is een eenjarig rund. Het jonge rund is dan geen kalf meer, maar moet nog volwassen worden. Een andere benaming voor een eenjarig rund of paard is "enter".
Vaars = Een vaars is een jonge koe die voor de eerste maal gekalfd heeft. Een vaars wordt ook wel een `eerste kalfskoe` genoemd. vaars = ... Meestal wordt met een vaars een koe van ongeveer twee jaar bedoeld die nog niet gekalfd heeft.
Twee tot drie weken. Zo lang kun je verse melk in de koelkast bewaren zonder dat-ie bederft, als het pak tenminste nog dicht is. Na opening is de melk nog drie tot vijf dagen goed, volgens het Voedingscentrum.
Koeien plassen wel vijftien liter per dag. Dat komt allemaal onder een rooster in de stallen terecht. Als het daar mengt met koeienpoep, komt ammoniak vrij. Die stof is schadelijk voor het milieu.
De oudste koe van Nederland is overleden. Harmke 309 uit Zuidveen is 25 jaar geworden. Vijf jaar geleden ging ze met pensioen en sindsdien werd ze flink verwend door eigenaar Harry Sol.
Gebruik geen bewerkte melk uit een pak! Voor 1 kilo kaas heb je minimaal 10 liter rauwe melk nodig. Giet de melk in een emmer of bak. Gebruik bij 10 liter melk een emmer of bak waar tenminste 15-20 liter in kan.
