Slechte gewoontes zijn er in allerlei soorten en maten. Van roken, veel drinken en ongezond eten tot te laat naar bed gaan, nagelbijten en uitstelgedrag. Met veel van die gewoontes stop je liever vandaag dan morgen. Ze zijn bijvoorbeeld slecht voor je gezondheid, werkprestaties en maken je ongelukkig.
Een gewoonte bestaat meestal uit een handeling of een aantal handelingen volgens een vast patroon. Er zit geen diepere betekenis achter. De gewoonte staat los van een belangrijke gebeurtenis of belangrijke fase in het leven. Een gewoonte gaat meestal vanzelf.
Doe een ademhalingsoefening, maak een wandeling of trek je hardloopschoenen aan. Word je gewoonte getriggerd door verveling? Zorg dan dat je iets doet wat je écht graag wilt.
gewoonte (zn) : aard, conventie, gebruik, geplogenheid, habitus, landaard, manier, mos, overlevering, praktijk, regel, traditie, usance, usantie, usus, wijs, zede.
Als gedrag automatisch wordt uitgevoerd – je doet iets zonder er bij na te denken – dan kun je spreken van een gewoonte. En als je weet wanneer het gedrag dat je jezelf wilt aanleren automatisch gaat, dan kun je bepalen hoe lang het duurt om gewoontegedrag te veranderen.
Een gewoonte doe je zonder er bij na te hoeven denken, zoals je tanden poetsen, dat zit in je systeem. Nu is tanden poetsen een gezonde gewoonte, maar er zijn ook veel ongezonde zoals roken, junkfood eten etc. Om een gewoonte 'gewoon' te maken heb je 21 tot 66 dagen nodig (onderzoek zegt dat dit verschilt per persoon).
Je gewoontes ontstaan door dingen regelmatig te doen. Op een bepaald tijdstip, plek, in reactie op een gebeurtenis et cetera. Door de herhaling worden gedragingen op een gegeven moment onderdeel van je doen en laten en dus een gewoonte.
Gewoonten en gebruiken die zijn doorgegeven van generatie op generatie noemen wij 'tradities'. Deze vormen onbewust de ondergrond van ons dagelijks denken en doen. Zonder tradities zou je overal over na moeten denken. Nu doe je veel dingen onbewust, omdat het altijd al zo gedaan is.
Hóe lang verschilt per persoon, maar het aanleren van een nieuwe gewoonte varieert in het onderzoek tussen de 18 en 254 dagen. Zeker wanneer je grote veranderingen in je leven wil aanbrengen kom je er meestal niet met 21 dagen. Reken liever op maanden in plaats van weken.
Want dit is hoe lang het écht duurt om gewoontes te veranderen. Het is een cliché, 21 dagen zouden voldoende zijn om een slechte gewoonte af te leren of een nieuwe, betere gewoonte te kweken. Lukt het jou niet? Je bent niet alleen, want volgens Brits onderzoek moet je er minstens 2 maanden voor uittrekken.
Onder tradities, gebruiken of rituelen verstaan we gewoonten, die van generatie op generatie zijn overgedragen. We noemen het ook wel cultureel erfgoed, waarin de identiteit van de samenleving zichtbaar is.
Gewoontes zijn keuzes die je in het verleden als kind hebt gemaakt en waar je uiteindelijke niet meer over na hoeft te denken.
De meest effectieve manier om uzelf iets af te leren, is door uzelf weer iets nieuws aan te leren om de slechte eigenschap als het ware te vervangen. Door de slechte gewoonte langzaamaan te vervangen voor een goede gewoonte kunt u de slechte gewoonte uiteindelijk helemaal afleren.
Je moet herkennen of gedrag beredeneerd is of uit gewoonte wordt uitgevoerd. Bij beredeneerd gedrag weeg je verschillende opties tegen elkaar af. Bij gewoonte denk je niet na over je gedrag maar voer je het gewoon uit. Gewoontegedrag heeft het voordeel dat het geen tijd kost.
Als je gedrag wilt veranderen kan je beter belonen voor nieuw, gewenst gedrag dan straffen voor oud, ongewenst gedrag. Als mensen zijn we nou eenmaal gevoeliger voor beloningen dan voor straffen. Focus niet teveel op wat niet werkt. Houding is enorm belangrijk als het gaat om gedragsverandering.