Als je paard schrikt, komt het Somatisch Zenuwstelsel in actie. Elk paard reageert anders op angst, maar het allerbelangrijkst voor een ruiter is om te weten dat op dit moment het instinct van je paard het overneemt. De hersenen staan niet toe dat het paard nadenkt , het paard reageert direct vanuit zelfbehoud.
Vluchtgedrag paard.
Wat zo leuk en ontspannen kan zijn, wordt dan een ervaring waar veel ruiters tegenop gaan zien. Wanneer een paard schrikt van iets onschuldigs in zijn omgeving, en er vandoor gaat, wordt de ruiter bang en zal het plezier afnemen.
Probeer dan even je spieren los te maken: rol je schouders, maak je knieën losser en adem bewust in en uit. Je zal zien dat dit ook effect heeft op je paard. Dit werkt ook super vanuit het zadel.
Paarden zijn van nature vluchtdieren.
Paarden schrikken dus gemakkelijk. Een paard kan schrikken van: Een voorwerp (een zweep, een tractor, een plastiek zak, een ballon, de waterslang,…).
Verveling. Een paard dat het grootste deel van de dag in een stal wordt opgesloten is afhankelijk van 'zijn' mens. Als die ook nog eens langsloopt zonder om te kijken is schoppen tegen de stal een logische reactie. Het levert misschien een snauw op, maar ook dat is aandacht.
Maar ze heeft wel gelijk, natuurlijk, in die zin dat paarden wel degelijk boos kunnen worden op hun mensen, en dat laten zien ook. En ook geclickertrainde paarden kunnen heel boos worden op hun mensen.
Zulk gedrag kun je het beste negeren. En de keren dat het paard niet bijt als je langsloopt, beloon je hem en geef je hem aandacht. Dan leert hij met positief gedrag aandacht te trekken. Denk je dat stress of verveling de oorzaak zijn van het agressieve gedrag van je paard, probeer dat dan aan te pakken.
Maar waarom hinniken paarden eigenlijk? De hinnik: een luide, lange roep die hoog begint en met een wat lager geluid eindigt. Omdat het zo luid klinkt en een afstand kan overbruggen, lijkt de hinnik een manier om sociaal contact anderen te zoeken, die ver weg of uit zicht zijn.
Bevestig het paard juist in de kleine dingen die hij (goed) doet. Dit bouwt aan vertrouwen en zal hem uitnodigen om dit gedrag nog een keer te laten zien. Leer zelf dus de kleine signalen herkennen en beloon je paard al op het moment dat hij in de richting van het gevraagde gaat.
Wat is paardentherapie? Paarden reageren voornamelijk op wat mensen om hun heen doen. Dus wanneer iemand verdrietig is zal het paard deze emotie overnemen en bijvoorbeeld stil blijven staan. Paarden voelen dus heel goed emoties en gedrag aan van mensen.
Tips om stress bij paarden te verminderen
Ben je bang dat je paard te dik wordt, gebruik dan een hooinet met kleine gaten of een slowfeeder. Naast dat het kauwen op ruwvoer stressverlagend werkt, is het ook nog eens gezond voor de maag en spijsvertering. In de vrije natuur beweegt een paard dag en nacht.
De vraag is echter of paarden ook na meerdere jaren specifieke personen kunnen herkennen. Roelfsema antwoordt ook op die vraag bevestigend: “Veel onderzoek is daar niet naar gedaan, maar wat we wel weten is dat paarden in elk geval na acht maanden nog personen herkennen aan hun stemgeluid, geur en gezicht.
Net als bij mensen kunnen ook bij paarden kruiden zoals passiebloem, hop, rode klaver, valeriaan, kamille en sint janskruid in stress-situaties en bij rusteloos, prikkelbaar gedrag helpen. Deze kruiden helpen bij een zenuwachtig gevoel en een betere concentratie.
Paarden verstaan ons mensen niet, maar begrijpen ons zeer zeker. Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. De dieren zijn in staat om subtiele oog- en lichaamsbewegingen op te vangen en te 'vertalen'.
Paarden kunnen onze emoties en ons gedrag feilloos aanvoelen en reageren hierop door dit te spiegelen. Zo wordt een paard drukker wanneer jij hoog in energie bent of juist heel rustig wanneer jij laag in energie bent.
Tijdens het vrijwerken communiceer je volledig middels je energie en lichaamstaal en geef je het paard op afstand signalen waarmee je afstemt op hetgeen je op dat moment van je paard verlangt. Zo kun je invloed uitoefenen op de gang, het tempo, de afstand (eveneens de verticale balans) en de richting van je paard.
Een van de eerste lessen die een nieuwe ruiter wordt geleerd is dat als een paard zijn oren naar voren staan, hij alert is, oplet en/of geïnteresseerd is in wat er voor hem is, en als zijn oren naar achteren gespitst zijn dichtbij de nek, hij boos is en klaar staat om te bijten of te trappen.
Kijk naar zijn oren
Om te weten of je paard van je houdt, moet je leren hoe je de bewegingen en standen van zijn oren kunt observeren en interpreteren. Als hij losse en ontspannen oren heeft als hij bij je in de buurt is, dan is dat een teken dat hij zich bij jou op zijn gemak voelt.
De reden van het hoofdschudden is veelal dat er iets in het hoofd van het paard in de knel zit. Meestal is dit de Trigeminus zenuw. Deze zenuw loopt door de oogkas en door het kaakgewricht, over het voorhoofd en vertakt zich naar het gebit. Ook problemen aan het gebit kunnen zo hoofdschudden veroorzaken.
Wat betekent het briesen bij paarden? Als je paard briest, is dat in de paardentaal een teken van ontspanning. Dit kan bijvoorbeeld na een lekkere maaltijd het geval zijn: het paard briest en geeft aan dat hij vol zit en tevreden is. Sommige dieren briesen als ze na een rit of training weer naar de wei kunnen.
Paarden bijten om zoveel verschillende redenen: om te spelen, om te domineren of te beschermen, bij spanning, pijn of angst, bij het allogroomen of het liefdesspel, omdat ze koekjes willen, omdat ze je niet leuk vinden, ze iets moeilijk vinden of je te dicht staat, enz.
Een paard sturen
De teugels laten de handen van de ruiter met het bit in de paardenmond communiceren. Bij bitloze optomingen geeft dit verbintenis met de neus. Op deze manier kan de ruiter extra hulpen geven, naast de communicatie met de benen. Deze hulpen dienen altijd zacht uitgevoerd te worden.
Op stal heb je de meeste kans dat een paard zich gaat vervelen, aangezien ze op de wei (vaak) voldoende voedsel hebben om happend en stappend te eten. Daarnaast staan sommige paarden in kuddeverband in de wei, waardoor er meer sociaal contact is en je paard minder snel verveeld raakt.
Paarden die een goede band hebben met elkaar nemen het op voor elkaar. Zo kunnen ze jaloers zijn als een ander paard hun beste vriend wil benaderen en dan sturen ze dat ander paard weg. Of als ze zien dat een paard hun vriend bedreigt gaan ze tussen hun vriend en zijn “belager” staan.
