Als een lichtstraal door die trillende lucht gaat, wordt het licht ietwat gebroken. Het resultaat is een fonkelende ster. Het licht van een ster die laag boven de horizon staat, moet een langere weg door de dampkring afleggen. Daarom zullen die sterren meer flikkeren.
Als je op een heldere nacht naar de sterren kijkt zie je dat sommige sterren lijken te knipperen. Schijn bedriegt. Het knipperen ontstaat wanneer de lichtstraal tussen de ster en je ogen wordt onderbroken, bijvoorbeeld door een hoge luchtvochtigheid of stof en andere kleine deeltjes.
De sterren die 's nachts recht boven je staan, fonkelen minder dan sterren die je vlak boven de horizon ziet. Dat komt omdat het licht van sterren dichtbij de horizon een langere afstand in de atmosfeer aflegt naar jouw ogen dan het sterlicht pal boven je. De sterren aan de horizon knipperen dus het meest.
Wanneer je letterlijk het noorden kwijt bent, vind je die makkelijk terug met de Poolster. Niet alleen wijst de bijzondere ster het noorden aan, maar vertelt ze je ook op welke breedtegraad je op de wereld staat. In Antwerpen bevindt de Poolster zich op ongeveer 51° boven de noordelijke horizon.
Dat is echter niet het geval. De Poolster is weliswaar gemakkelijk met het blote oog zichtbaar, maar er zijn tientallen sterren die een grotere schijnbare helderheid hebben. De ster met de grootste schijnbare helderheid (afgezien van de zon!) is Sirius, de hoofdster in het sterrenbeeld Grote Hond.
De avondster / morgenster of ook wel Venus genoemd. Deze planeet dankt haar benaming omdat we haar vaak zien in de ochtendperiode en enkele uren na zonsondergang. Interessant om weten is dat Venus na de zon en de maan het helderste object is aan de hemel.
De Poolster is de voorste ster van het pannetje van de Kleine Beer. De Kleine Beer kun je vinden door vanaf de buitenste sterren van het pannetje van de Grote Beer een lijn te trekken. Verleng deze lijn vijf keer en je komt bij de Poolster uit. Zo kun je dus de Poolster vinden en dus ook het noorden.
Dit zijn sterrenbeelden die dicht bij de poolster staan. De poolster is een hele heldere ster die vanuit Nederland elke nacht te zien is. Hij beweegt haast niet, omdat deze ster bijna in het verlengde van de aardas ligt. Een bekend sterrenbeeld dat in de buurt van de poolster staat is de Grote Beer.
De Poolster is niet een ster zoals onze zon: de ster is ongeveer 4000 keer groter dan onze zon. De ster behoort tot een sterrensysteem dat minstens drie sterren bevat. Bovendien is de Poolster de helderste en dichtstbijzijnde Cepheïde, een kort-variabele ster.
Sirius. De helderste ster aan de hemel is dan weer niet noodzakelijk de ster die van zichzelf het felst straalt. Sirius is voor een groot deel zo helder doordat hij tot de meest nabije sterren behoort. De op een na helderste ster Canopus oogt iets zwakker dan Sirius, maar staat wel ruim 35 keer zo ver weg.
Kort antwoord: Het lichteffect dat je ziet wanneer een klein ruimtesteentje de dampkring binnendringt; officieel een meteoor geheten. Langer antwoord: Als je tijdens een heldere, maanloze nacht vanaf een donkere plek gedurende langere tijd naar de sterrenhemel kijkt, is de kans groot dat je een 'vallende ster' ziet.
Jupiter is met het blote oog als een opvallend heldere “ster” aan de hemel zichtbaar. Al met een verrekijker (op statief) zijn de vier grote Galileïsche manen te zien. Met behulp van een telescoop kunnen de bandenstructuur en de Grote Rode Vlek van de reuzenplaneet worden waargenomen.
Sirius heeft een opvallende blauwwitte kleur, veroorzaakt door de hoge oppervlaktetemperatuur van bijna 10.000 graden. Maar vaak zie je de ster heftig flonkeren en van kleur verschieten.
We knipperen om ons oog te bevochtigen en beschermen
De hoofdreden dat we met onze ogen knipperen is om onze ogen te beschermen tegen dingen van buitenaf, zoals allergenen, verontreinigende stofjes en kleine insecten. Knipperen maakt ook onze ogen vochtig en werkt reinigend.
Het fonkelen van de sterren wordt scintillatie genoemd. Dit fonkelen wordt veroorzaakt door onze eigen dampkring. Door verschillen in temperatuur zijn de luchtdeeltjes voortdurend in beweging. Daardoor lijken de sterren te trillen.
Het licht dat een ster uitstraalt, doet er een flinke poos over om de aarde te bereiken. Het licht van een ster die 10 miljoen kilometer wegstaat, is een heel jaar onderweg voor het de aarde bereikt. Dus als wij een ster zien, kan het licht van deze ster al jaren onderweg zijn.
De Poolster, die op het noordelijk halfrond als oriëntatiepunt kan worden gebruikt, is niet te zien op het zuidelijk halfrond.
Venus is de helderste planeet aan onze sterrenhemel. Doordat de planeet binnen de aardbaan om de Zon draait, staat Venus vanaf de Aarde gezien nooit al te ver van de Zon aan de hemel, al kan zij —in tegenstelling tot Mercurius— nog rond middernacht worden waargenomen wanneer zij op grote hoekafstand van de Zon staat.
Er zijn ook noordelijke en zuidelijke poolsterren. Dus de noordelijke poolster staat boven de noordpool. De zuidelijke poolster staat boven de zuidpool.
,,De poolster is de enige ster die altijd op dezelfde plek aan de hemel staat. Hij staat precies boven de Noordpool. Doordat de aarde draait, zien we steeds een ander stukje van de sterrenhemel, maar die poolster zien we dus steeds boven het noorden staan.
Zo staat de poolster, wanneer het noorden als nulpunt gekozen wordt, op een Azimut van 0° en een hoogte van 52°. En bij het begin van de lente op 20 maart komt de zon op bij een Azimut van 90° en een hoogte van 0°.
Momenteel bevindt Polaris – de huidige Poolster – zich op circa 1 graad van de hemelnoordpool.
Wat niet iedereen weet, is dat de Dierenriemsterrenbeelden ook echte sterrenbeelden aan de hemel zijn, net zoals Orion of de Grote Beer. Ze zijn niet het hele jaar door zichtbaar; sommige Dierenriemsterrenbeelden moet je in de zomermaanden bekijken, andere zijn juist 's winters beter te zien.
De drie gordelsterren zijn delta, epsilon en zeta Orionis. "Linksboven" staat de helderste ster van Orion, Betelgeuze: dat is dus alpha Orionis. "Rechtsonder" staat de ster Rigel. De gordelsterren hebben ook Arabische namen.
De planeet Mars wordt ook wel de Rode Planeet genoemd en dit is met het blote oog te zien. Zie je een ster met een wat rode-oranje kleur, dan zou dat best eens Mars kunnen zijn.
