De afgelopen jaren vinden statushouders die recent een verblijfsvergunning kregen ook steeds sneller een baan. Zo had bijna 20 procent van de asielzoekers die in 2019 een verblijfsvergunning kregen, na tweeënhalf jaar een baan. Van de groep statushouders uit 2014 was dat 11 procent.
Uit de CBS-studie blijkt dat na vijf jaar 42 procent van alle 18- tot 65-jarige statushouders een baan heeft. Niet alleen stijgt de arbeidsdeelname van deze statushouders gestaag; maar ook de verschillen in arbeidsdeelname tussen de nationaliteiten worden kleiner.
Bijna 70% van de sinds 2014 naar Nederland gekomen statushouders zit in de bijstand, wat gaat om een groep van 150.000 en 200.000 mensen. Slechts een kwart van de statushouders met een verblijfsvergunning heeft momenteel betaald werk. Dit blijkt onderzoek van de Sociaal-Economische Raad (SER).
Het gemiddeld gestandaardiseerd besteedbaar huishoudinkomen van statushouders die een vergunning kregen in 2014 bedroeg 12,3 duizend euro in 2015, 12,7 duizend euro in 2016 en 13,5 duizend euro in 2017. Statushouders uit 2015 kregen in 2016 gemiddeld 12,3 duizend euro en 13 duizend euro in 2017.
Bijna 20 procent van de asielzoekers die in 2019 een verblijfsvergunning kregen, had na tweeënhalf jaar betaald werk gevonden. In 2014 lag dat aandeel nog op 11 procent. Volgens hoofdsocioloog Tanja Traag van het CBS komen asielzoekers de laatste jaren sneller door de procedures.
Mensen met een verblijfsvergunning betalen zelf de huur voor hun woning. Zij betalen, net als iedereen, de normale huurprijs.
De statushouder kent de taal nog niet voldoende, heeft vaak nog niet voldaan aan de inburgeringsplicht en beschikt nog niet over een Nederlands diploma. Daarnaast is de statushouder digitaal nog niet sterk en lukt het hen niet om een sociaal netwerk op te bouwen.
De vergunninghouders krijgen in dit geval geen bijstandsuitkering, omdat ze technisch gezien nog vallen onder het regime van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA). Daarom hoeven zij geen huur te betalen aan de gemeente.
Het geld voor de opvang van asielzoekers komt uit de begroting van het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV). Ook het ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ) betaalt een deel van de opvang.
Hoeveel geld krijgt een asielzoeker per week om vrij te besteden? In principe krijgt een volwassene 44,66 euro per week. Als iemand een kind heeft, krijgt hij of zij voor dat kind 34,86 euro per week.
In 2020 nam de werkloosheid weer toe, onder personen met een niet-westerse migratieachtergrond het meest. Was in 2014 nog 16,5 procent van de niet-westerse beroepsbevolking werkloos, vervolgens daalde dit naar 7,3 procent in 2019 en steeg vorig jaar naar 8,2 procent.
Een asielzoeker krijgt bij aankomst onderdak, maaltijden en zaken zoals toiletartikelen en wasmiddel. Tijdens de asielprocedure ontvangt een asielzoeker maximaal ongeveer € 60 per week voor eten, kleding en zakgeld voor andere uitgaven.
Statushouders krijgen maximaal 12 procent van alle sociale huurwoningen die vrijkomen. Soms krijgen zij daarbij voorrang, dan kan tijdelijk zelfs oplopen tot 100 procent.
Statushouders behouden het recht op opvang (onderdak en overige voorzieningen) totdat ze woonruimte krijgen aangeboden in een gemeente. Afgewezen asielzoekers hebben recht op opvang gedurende de wettelijke vertrektermijn .
Geen sollicitatieplicht
Toch werkt een klein deel van de statushouders dus al tijdens de inburgering. Aan die inburgering zijn ze een paar dagen per week kwijt, er blijft dus wel wat tijd over om te werken. Ze hebben meestal geen sollicitatieplicht, omdat ze nog bezig zijn met de verplichte inburgering.
Mensen met een asielstatus krijgen eerst een verblijfsvergunning voor bepaalde tijd (5 jaar). Deze vergunning wordt na 5 jaar meestal omgezet in een vergunning voor onbepaalde tijd.
Kosten individuele asielzoeker
De kosten van het COA voor het opvangen van asielzoekers in een AZC zijn gemiddeld ongeveer € 27.900 per persoon per jaar.
Pats, dat is lekker verdienen. €40 maal maximaal 1200 vluchtelingen = 48.000 per dag. De deal, die eind vorig jaar inging, loopt tot 30 april. Bij maximale bezetting wordt Gillis toch weer dik €5,7 miljoen rijker, rekenden we uit.
Vluchtelingen ontvangen een uitkering van 11,45 euro per dag (343,50 euro per maand), tot het resultaat van de asielaanvraag bekend is. Ook kunnen zij zich aanmelden voor onderdak in een van de 300 'woonwijken' voor asielzoekers.
In 2021 kregen relatief veel asielzoekers een vergunning omdat het aandeel kansrijke nationaliteiten dat werd behandeld door de IND, groter was dan in voorgaande jaren. In 2020 en 2021 kampte de dienst met grote achterstanden.
Voor elk jaar dat mensen in Nederland wonen, bouwen ze AOW op, ongeacht de nationaliteit.
Waar komen asielzoekers in Nederland vandaan? De meeste asielzoekers die in 2021 asiel aanvroegen kwamen uit Syrië (14.904 mensen), Afghanistan (3.425) en Turkije (3.215). De meeste alleenstaande kinderen die in 2021 asiel aanvroegen kwamen uit Syrië (1.078), Eritrea (235), Somalië (185), Irak (163) en Marokko (136).
Net als iedereen hebben ook statushouders recht op tegemoetkomingen. Zo komen ze in aanmerking voor kinderbijslag. Daarnaast kunnen ze aanspraak maken op door de Belastingdienst / Toeslagen toegekende toelagen.
Naturalisatie geeft statushouders dezelfde rechten als andere Nederlanders, zoals stemrecht en vrije vestiging binnen de Europese Unie. Slechts 4% van de statushouders heeft al een Nederlands paspoort.
Asielzoekers worden statushouders (of vergunninghouders) zodra ze een verblijfsvergunning krijgen. Ze gaan dan deel uitmaken van de Nederlandse samenleving.