De wortelstok is witgelig met soms -en dat is zeldzaam- een dunne, licht blauwe ring van binnen. Deze ring duidt op de aanwezigheid van een zeer krachtig eiwitsplitsend enzym, zingibain.
Wanneer is gember niet meer goed
Je ziet dat je gember aan het einde van zijn latijn is zodra er schimmelplekjes en een gerimpelde 'huid' ontstaat. Vaak kan je dit nog wel wegsnijden, maar wanneer de gemberstronk bruin van binnen is en en niet meer fris ruikt, dan kun je deze beter weggooien.
"Als je een lichtblauwe rand ziet, dan is dat juist goed, dat is de werkzame stof." Handig voor gemberthee: een ijsblokje gember is zo gesmolten in heet water. De bewaartip van Tan: doe de gember na thuiskomst in een zakje en pers er zo veel mogelijk lucht uit.
Kenmerken van gember
De plant wordt ongeveer 1 tot 1,30 meter hoog en heeft gele met paars gevlekte bloemen. De wortel van de plant, die uiteindelijk de specerij gember is, wordt ongeveer 12 cm lang en 2 tot 3 cm breed. De wortel kan geel, wit of rood van kleur zijn, afhankelijk van de soort.
Hoewel gember zo'n twee tot drie weken in de koelkast goed kan blijven, kun je de gember het beste testen door te zien, ruiken en proeven. Soms is het overduidelijk dat de gember niet meer goed is; het is verkleurd, ingedroogd en er zit schimmel op. Dan heb je maar één taak: de gember weggooien!
Verse gember is een stevige knol met een gladde schil. Hij ruikt sterk en vers. Verse gember is niet vochtig, maar is ook niet uitgedroogd. Eentje die niet meer zo vers is heeft vaak een rimpelige schil, kan verkleuringen hebben en is zachter.
Verse gember bewaren in de koelkast (tot 3 weken houdbaar)
Het beste kun je de gember bewaren met schil, in een plasticzakje zonder lucht. Je kunt gember prima buiten de koelkast bewaren, maar in de groentenla van je koelkast blijft hij toch net wat langer goed: tot drie weken.
Zwarte gember (Kaempferia parviflora) is afkomstig uit Thailand en wordt daar traditioneel ingezet als 'natuurlijk tonicum' voor de man. De wortels, die ook daadwerkelijk zwart zijn, lijken erg op de 'gewone' gember. Het is dan ook een kruidachtige plant uit de gemberfamilie (Zingiberaceae).
Als jij jouw gember te scherp vindt, of zelfs in je keel voelt branden, heb je waarschijnlijk met een rauwe gember te maken. In rauwe gember zitten twee werkzame stoffen genaamd gingerol en shogaol en die veroorzaken dus de scherpe smaak van gember.
Overmatig gebruik kan problemen geven met je maag en/of darmen. Als je te veel neemt kan gember hartkloppingen en uitdrogingsverschijnselen veroorzaken en bij een te hoge dosis kun je zelfs slaperig, duizelig of verward raken. Aangeraden wordt op per dag niet meer dan 4 gram gember tot je te nemen.
Gember verlaagt mogelijk de bloeddruk: het kan dus zijn dat je je even licht in je hoofd voelt na het gebruik ervan. Let vooral op als je meerdere keren na het gebruik van gember maagzuur, diarree of een opgeblazen gevoel ervaart. Dit kan betekenen dat je allergisch, of in ieder geval gevoelig, bent voor gember.
Rasp dat restje verse gember over rijst, soep of over je salade. Gemberrasp geeft ook een kick aan zoete gerechten. Rasp een beetje door muffinbeslag of over je warme havermout in de ochtend.
Je kan dus niet onbeperkt gemberthee drinken op een dag. Hoewel gemberthee supergezond is, is het ook weer niet de bedoeling om er te veel van te drinken, dit kan namelijk nadelige gevolgen hebben, zoals misselijkheid. Het advies is om maximaal zes kopjes gemberthee per dag te nuttigen.
GEMBER BEWAREN IN DE KOELKAST
Wikkel de gember in een stuk keukenpapier en doe in een afgesloten vershoudbakje. Zet het bakje vervolgens in de groentelade van de koelkast. Hierdoor blijft de gember ± 3 weken lang houdbaar!
Teveel gember binnenkrijgen kan zorgen voor een verlaagde bloeddruk en maag- en darmklachten. Wie een hoge bloeddruk van zichzelf heeft, kan misschien de verlaagde bloeddruk als prettig ervaren. Maar wie juist al aan de lage kant zit, kan duizelig worden of zich licht in het hoofd voelen.
Gember rauw eten kan zeker.
Gember stimuleert je spijsvertering
Gember heeft een gunstige invloed op je maag- en darmstelsel. Het stimuleert je alvleesklier om spijsverteringsenzymen aan te maken die helpen bij het afbreken van suikers en vetten. Ook je speekselproductie, gal- en maagsappen krijgen een boost van gember.
Gember is een fantastische natuurlijke anti-ager. Het vertraagt de afbraak van collageen en verbetert de elasticiteit van de huid. Het zit boordevol antioxidanten die schade door vrije radicalen (zoals vervuiling en straling) voorkomen en die acnelittekens helpen vervagen.
Hoewel gember bij veel mensen juist misselijkheid kan verminderen en het de spijsvertering een oppepper geeft, kan het ook zorgen voor maag- en darmklachten. Volgens het National Center for Complementary and Alternative Medicine krijgen sommige mensen last van een opgeblazen gevoel of maagklachten.
Gember staat al eeuwenlang bekend om zijn pijnstillende werking. Het helpt bijvoorbeeld om pijnklachten bij artrose of reumatoïde artritis te verlichten. Dit heeft waarschijnlijk met de ontstekingsremmende werking te maken. Bij deze aandoeningen is er namelijk sprake van ontstekingen.
Gember citroen thee bij verkoudheid
Gemberthee heeft namelijk een verzachtende werking op de keel en het verwarmd het lichaam. Vaak worden de verkoudheidsverschijnselen verminderd door het drinken van gemberthee. Thee met gember en citroen kan dus zeker helpen bij jou verkoudheid.
Wel bewezen: gember is goed voor de maag
Wat wel redelijk goed is aangetoond in wetenschappelijk onderzoek, is dat gember de vertering bevordert na een zware maaltijd en vele vormen van misselijkheid wegneemt, zoals zwangerschapsmisselijkheid, misselijkheid bij reisziekte of na een operatie of chemokuur.
Stukken verse gember kun je in een open plastic zakje in de groentelade van de koelkast bewaren. Op deze manier blijft de gember 3 weken goed. Verse gember kun je ook invriezen in kleine porties. Gekonfijte gember en gemberpoeder kun je maanden bewaren in afgesloten potjes.
De vitaminen B1, B2 en B6 zorgen voor een goede energievoorziening en stofwisseling. Ook de werking van spieren wordt gestimuleerd door de B vitaminen. Vitamine B2 ondersteunt een gezonde huid, nagels en haar.
Wanneer je gember fijngesneden gaat gebruiken, verwijder dan eerst de schil met een dunschiller, een fijn mes of een lepel. Snijd daarna de gember fijn of druk deze door de knoflookpers.
