Teken komen in het hele land voor in bossen, duinen, heidegebieden, beschutte weilanden, parken en tuinen. Ze zitten vooral in hoog gras of tussen dode bladeren, het liefst bij bomen of struiken. Van daaruit stappen ze over op passerende dieren, maar ook op mensen. Teken vallen niet uit bomen.
Controleren is belangrijk
Controleer uw lichaam en uw kleding op tekenbeten als u in het groen bent geweest. Teken kunnen zich overal vastbijten, maar hebben voorkeur voor liezen, knieholtes, oksels, bilspleet, randen van het ondergoed, achter de oren en rond de haargrens in de nek.
Teken zitten in de natuur: vooral in het bos, het park maar ook in de tuin en in de duinen. Ze zitten vaak in hoog gras of struiken. Teken kunnen mensen en dieren bijten.
De meest waarschijnlijke plaatsen van besmetting zijn: de Sallandse Heuvelrug, de Utrechtse Heuvelrug, Twente en de Achterhoek (zie bijgevoegde kaart). Aan de grens met Duitsland in de Achterhoek en ten oosten van Nijmegen is het TBE-virus in kleine knaagdieren gevonden.
Daarnaast verminderen ook insectenwerende middelen met een minimumconcentratie van 30% DEET de kans op tekenbeten. Deze stof stoot teken af en blijft enkele uren actief. Spuit wat op je kledij en smeer ook de onbedekte delen van je huid ermee in.
Teken zijn er het hele jaar door. Zodra de temperatuur boven de 7°C komt, kunnen ze actief worden. De meeste mensen worden gebeten in de periode van maart t/m oktober.
Haal een teek zo snel mogelijk weg! Hoe langer de teek in uw huid zit, hoe groter de kans dat hij ziekteverwekkers overdraagt. Gebruik geen alcohol, jodium, olie of andere middelen vóórdat u de teek verwijdert. Pak de teek met een puntig pincet zo dicht mogelijk op de huid bij de kop vast en trek hem er rustig uit.
Teken zijn stevige beestjes, die een 'ritje' in de wasmachine best kunnen overleven als je op lage temperaturen wast. Teken in je kleding gaan niet dood als je de kleding wast op 40 graden. Wel als je ze wast op 60 graden of in de droger.
Teken zijn makkelijk over het hoofd te zien. Als een teek u net heeft gebeten, lijkt het of er een zwart puntje op uw huid zit. Door het opzuigen van bloed zwellen teken na een paar dagen op tot een bruin of grijs bolletje ter grootte van een erwt.
Eenmaal op een mens of dier aangekomen kruipt de teek over het lichaam (met ongeveer dezelfde loopsnelheid als een lieveheersbeestje) op zoek naar een geschikte plek om zich vervolgens - doorgaans zonder dat je het voelt - in de huid vast te gaan bijten.
Draag dichte schoenen, lange mouwen en een lange broek. Stop broekspijpen in uw sokken. Op lichte kleding zijn teken beter te zien. Draag kleding die geïmpregneerd is met het insectenwerende middel Permitrine of spuit uw kleding in met een middel dat DEET (diethyltoluamide) bevat.
Dat duurt een paar minuten, of soms zelfs een paar uur. Hebben ze zich eenmaal vastgebeten, dan blijven ze er dagenlang zitten. Je ziet dan een zwart puntje op je huid. Vervolgens zuigt de teek zich langzaam vol met bloed – ja, jouw bloed.
Gelukkig kunnen de Nederlandse teken niet tegen droogte. Een teek die in een gemiddeld huis terecht kom zal na een dag of 5 sterven omdat de lucht te droog is.
Ze komen in het hele land voor in bossen, duinen, heidegebieden, beschutte weilanden, parken en tuinen. Daar leven ze in hoog gras en tussen bladeren. Teken leven van bloed van dieren of soms van mensen. Ze kunnen ongemerkt uren of zelfs dagen op de huid zitten en zich volzuigen met bloed.
Teken kunnen niet springen, vliegen en vallen uit bomen om je te bijten. Ze verschuilen zich in hoog gras en struiken, wachtend op de passage van mens of dier. Eenmaal ze op je lichaam gekropen zijn, zoeken ze warme plekjes en bijten ze zich vast.
Het risico op de ziekte van Lyme
In Nederland is gemiddeld bijna 1 op de 3 teken (29,3%) besmet met de Borrelia bacterie, maar afhankelijk van gebied en periode kan dit hoger of lager zijn, variërend van geen enkele teek tot de helft van de teken [3].
Omdat de hypostome zo goed vast zit, kan de teek soms afbreken bij zijn kop waardoor de snuit blijft zitten. De hypostome zal vanzelf door het lichaam uit het wondje worden gewerkt, maar om ontstekingen te voorkomen is het veel beter om gewoon gelijk de hele teek mee te pakken.
Kun je dat voorkomen door de kleren een nacht in een emmer met water te zetten met de bedoeling de teken te verdrinken? Nee, dat lukt helaas niet. Een teek kan drie weken overleven onder water en gaat na 24 uur in de diepvries nog niet dood.
Controleer bij thuiskomst jezelf, je gezinsleden en dieren of er niet toch een teek over het lichaam loopt of misschien al vastgebeten zit. Als een teek nog niet vastzit kan je hem pakken, dooddrukken en weggooien. Als een teek wel vastzit, verwijder hem dan met een speciale tekenverwijderkaart.
Probeer de teek niet weg te krabben en gebruik geen alcohol of jodium. Je hebt een pincet of een speciale tekentang nodig: hiermee trek je de teek met een draaiende beweging uit je lichaam. Dat er een stukje achterblijft is niet erg.
Verwijder de teek zonder te draaien en zonder de teek te beschadigen. Zorg dat je er niet in knijpt aangezien er dan een kans is dat de teek 'zichzelf leeg maakt' en het risico op een tekenbeetziekte verhoogt. Pak met behulp van een tekenpincet, of tekentang de teek zo dicht mogelijk bij de huid vast.
Teken leggen hun eitjes in de strooisellaag, de laag verterende bladeren op de bodem.
De infectie heeft zich dan teruggetrokken in het lichaam en kan later ziekten van het zenuwstelsel, het hart, de gewrichten en de huid geven. Dus wanneer borrelia- lymfocytoom op tijd herkend en behandeld wordt, zijn borrelia- lymfocytoom en de ziekte van Lyme volledig en definitief genezen.
Vlooien en teken houden niet van sterk geurende kruiden. Zorg voor wat munt, rozemarijn, citroengras of kattenkruid in je tuin. Deze kruiden zijn namelijk wél veilig voor je kat of hond, maar weren de vlooien en teken.