Afsnijden met een mes is bij rabarber niet goed, trek de bladstelen al draaiend los van de plant. De bladschijf (opgelet: giftig!) gaat de composthoop op.
Niet zo geschikt om te composteren zijn de bladeren van de eik, beuk of plataan. Die kun je wel weer goed gebruiken als mulchlaag in perken en rond bomen en struiken of als 'winterdek' voor vorstgevoelige vaste planten. Bladcompost maak je heel eenvoudig zelf.
Aardappelloof, taxussnoeisel, vingerhoedskruid, doornappel, haksel van Amerikaanse vogelkers,... Er staan voor de mens heel wat giftige planten in tuinen. Plantaardige gifstoffen weren planteneters en dit vooral tijdens het leven van de plant, maar ook meestal wanneer de planten gedroogd zijn.
Je moet goed opletten wat wel of niet op de composthoop kan
Denk aan de klimop (hedera) of aan hulst. In mijn composthoop verdwijnt dit snoeiafval als sneeuw voor de zon. Oké, een paar uitzonderingen, maar het zijn allemaal dingen die als je er even over nadenkt redelijk voor de hand liggen.
Waarom de plant niet eerder doorbrak, is ons een raadsel. Misschien omdat de plant wat zuur smaakt, en zuur meestal geassocieerd wordt/werd met gif? Dit is trouwens niet helemaal onterecht, want de bladeren van rabarber zijn wel degelijk giftig. Alleen de stengels zijn eetbaar.
Het gaat erover dat rabarber na 21 juni, beter bekend als de langste dag van het jaar of de zonnewende, beter niet meer wordt gegeten. Rond dat moment sijpelt het oxaalzuur van de bladeren namelijk door naar de eetbare stengels — iets wat nefast zou zijn voor onze gezondheid.
Wees heel voorzichtig met aardappelschillen in de compost bak of hoop te gooien. Er kunnen namelijk ziekten op de aardappelen zijn achter gebleven die vermeerderen zich nu via de schillen in de composthoop. Ok bestaat de mogelijkheid dat er kiemremmers zijn gebruikt , om het kiemen van de aardappel te voorkomen.
De rest is "opgesloten" in de organische stof en moet door micro-organismen voor de planten worden vrijgemaakt. Dus in die zin is koffieprut een langzame meststof. Koffieprut is met een pH van 6,2 licht zuur. U kunt de koffieprut dus rustig op de composthoop gooien, maar ook direct in de tuin verwerken.
Niet composteerbaar
dierlijke producten (beenderen, vleesresten, charcuterie, haar en pluimen, kattenbakvulling, mosselschelpen, eierschalen ...) gekookt of bereid voedsel (brood, koekjes, gebak, gekookte groenten, olie- en vetrijke zaken ...)
Andere toepassingen. Als het eten van bananenschillen je toch iets te ver gaat, kun je de schillen ook nog anders gebruiken. Zo kun je ze toevoegen aan je compost. Het kalium en fosfor dat in de bananen zit, draagt eraan bij dat je planten beter groeien.
Kan zevenblad op de composthoop? Omdat zevenblad in een mum van tijd teruggroeit als je ook maar een klein stukje wortel in de bodem achterlaat, is het geen goed idee om het op de composthoop te gooien. Het plantje zal daar gewoon verder groeien. Daarnaast verontreinigt het de composthoop.
onkruiden (zoals brandnetels) zijn zeer goed composteerbaar en zorgen voor een goede temperatuur in de composthoop. Hun vochtgehalte en structuur is optimaal. Voeg ze wel bij de composthoop voor de zaadvorming.
In principe kan je afgevallen bladeren gewoon in je border laten liggen. Het fungeert dan als een natuurlijk winterdekenvoor je vaste planten en bloemen. De laag mulch zorgt ook voor extra voeding en weert onkruid. Zorg er wel voor dat de laag bladeren niet dikker wordt dan 10 cm.
Groenten- en fruitafval, eierschalen, theezakjes, koffiefilters en keukenpapier kan je kwijt in je compostvat of -bak. Aarde, saus, olie, houtskool, kattenbakvulling en dierlijk afval (zoals mosselschelpen en kippenbeenderen) verteren niet of te traag, en zijn dus te mijden.
Vermits er in de wintermaanden niet zo veel klussen om handen zijn in de tuin, is het omzetten van de composthoop ideaal om te doen in deze periode. Als het koud is of vriest, valt het composteerproces grotendeels stil. In de zomer zal je merken dat hoe vaker je de compost omzet, hoe sneller de hoop afval zal verteren.
Leefomgeving wormenbak
In de wormenbak moet een goede leefomgeving voor de wormen gecreëerd worden: vochtig, donker en niet te warm of te koud. Om het gevormde compost van de wormen te scheiden, kan de aarde worden gezeefd, maar beter is met (ten minste) twee geperforeerde bakken te werken.
Deze laatste trekken ongedierte aan en kunnen je stapel verpesten. Maar tuinafval (stengels van erwten, bonen, aardappelloof, tomatenloof), grasmaaisel, afgevallen bladeren, onkruid dat niet in zaad is gekomen, groenteschillen, eierschalen, kippenmest, paardenmest, hooi,...zijn ideaal om te composteren.
Wel en niet composteren
Resten van vlees, vis, botten en graten, brood, gebak, rijst, pasta, frieten, chips, snoep, gekookte groenten, koffiepads en theezakjes, kaas, boter, olie, vet en sauzen, timmerhout en uitwerpselen van katten en honden etc., composteer je niet thuis.
De uitgebloeide bloemen en ander tuinafval gaan op de composthoop.
Je zal er inderdaad minstens twee nodig hebben. Zo kan je de compost een keer omzetten. Nog beter is een reeks van drie. Twee keer omzetten levert immers compost op van nog hogere kwaliteit.
Smul gerust lekker door, want rabarber wordt helemaal niet giftig na een tweede of zelfs derde oogst. Het is wel zo dat je na de eerste oogst je plant beter even laat rusten om opnieuw reserves op te bouwen. De lekkerste oogst pluk je voor juli. Nadien worden de stengels iets tengerder en minder smaakvol.
Het is een reactie van ons lichaam om het oxaalzuur te neutraliseren en via de darmen af te voeren. Bij een grote inname van oxaalzuur kan dit leiden tot problemen met de spieren en de botten en dit vooral bij oudere mensen en kinderen. Ook mensen die last hebben van reuma, jicht en nierstenen eten beter geen rabarber.
Stelen die 10 tot 35 dagen oud zijn leveren de beste consumptiekwaliteit. Eind augustus/september stopt de groei. Oudere stelen bevatten meer oxaalzuur. Rabarber bevat relatief veel appelzuur, wat weer een gezonde bloed reinigende werking heeft op onze hart- en bloedvaten.
