Zo ontstaan bliksemsnel bijzonder hevige onweders. Omdat fronten zeer breed en lang kunnen zijn, blijven de eventuele onweders soms zeer lang onze streken teisteren (soms 1 tot 2 dagen aan één stuk door!). Een koufront kan zelfs in de winter onweer geven.
In de winter is er nog relatief warm zeewater en is er daar ook nog genoeg vocht in de lucht aanwezig. Als dan een koude bovenlucht boven het relatieve warme zeewater komt te hangen, zijn de temperatuurverschillen tussen het aardoppervlak en de atmosfeer groot genoeg om alsnog stijgende luchtbewegingen te veroorzaken.
Ja hoor. Onweer is niets anders dan electrische lading die overslaat tussen wolken, dankzij een andere electrische lading tussen wolkenpartijen. Dat kan ook bij sneeuw gebeuren.
Een droog onweer is een onweersbui waarbij ofwel geen regen valt, of de regen volledig verdampt in de zeer droge luchtmassa tussen de basis van de cumulonimbus en de grond.
Maar ook zeer lage maxima kunnen voorkomen. Juli is gemiddeld de natste maand van het jaar, samen met mei, juni en augustus is juli ook een van de meest onweerachtige maanden. Onweerachtige buien kunnen aanleiding geven tot bijzonder hoge neerslag hoeveelheden.
Meestal slaat bliksem in op een hoog punt. Bijvoorbeeld een kerktoren of een elektriciteitsmast. Hoge punten zitten immers het dichtste bij de negatieve lading. Woon je nu in een hoog gebouw dan hoef je je geen zorgen te maken.
Op elk willekeurig ogenblik komen er in de gehele wereld gemiddeld zo'n 1800 onweersbuien voor. Het meeste onweer komt voor in het gebied rond de evenaar tussen ongeveer 10 graden Noorderbreedte en 10 graden Zuiderbreedte.
Warme lucht zet uit, wordt lichter en wil dus gaan opstijgen. In berggebieden wordt dit mechanisme nog eens versterkt doordat hele berghellingen opwarmen. Langs deze hellingen stijgt lucht op (de dalwind), die ervoor zorgt dat vooral rond bergtoppen stapelwolken en onweersbuien ontstaan.
De bliksem , die wel 5 tot 6,5 kilometer lang kan zijn, hoeft niet eens direct in te slaan op je huis. Als een boom naast je huis wordt geraakt kan de spanning via de leidingen in de grond, zich naar je huis verplaatsen en slaat door op je elektrische apparaten.
Door het toenemende vocht in de hogere luchtlagen wordt de lucht iets minder blauw en zijn er al rond het middaguur kleine wolkjes zichtbaar. Soms zijn het wat langgerekte, dunne wolken, die plat zijn aan de onderkant. Aan de bovenkant lijken er kasteeltorentjes te groeien.
Voor de volledigheid nog dit: de kans om getroffen te worden door een bliksem in ons land is ongeveer 1 op 3 miljoen per jaar. Je elke dag in ons verkeer begeven is een veel groter risico. Zelfs als de bliksem rechtstreeks op je inslaat, dan heb je nog een kans van twee op de drie om het te overleven.
Hoge luchtdruk zorgt vermoedelijk voor hoofdpijn bij onweer
Vermoedens zijn er wel. Meteoroloog Yannick Damen van Weeronline hoort de klacht vaak. 'Het zou weleens iets met de verandering in luchtdruk te maken kunnen hebben. Vlak voor een bui schiet de luchtdruk omhoog.
Cumulonimbus (donderwolk)
Een cumulonimbus, ook wel donderwolk genoemd, is meestal een voorbode van onweer. Dit soort wolken zijn verantwoordelijk voor enorme stortbuien waarbij je haast moet maken om ergens te kunnen schuilen.
En zonder de bliksem geen donder. Ook al hoort u na een bliksemflits, weerlicht, geen donder, hij is er wel. Soms wel kilometers verderop waardoor u hem niet hoort. Wie wil weten hoe ver het onweer van u vandaan is, moet na het zien van de bliksem tellen tot u de donder hoort.
De nachtelijke straalstroom ontstaat 's avonds als de verhitte luchtlagen stabiliseren. Op enige hoogte neemt de wind toe en wordt warme en vochtige lucht de bui ingevoerd. Dit nachtelijk windmaximum kan onweersbuien doen ontstaan of in stand houden.
Scholten legt uit dat bliksem op verschillende manieren het lichaam in kan komen. "Je kan direct vanuit de lucht geraakt worden, zoals bij die Russische jongen gebeurde. De stroom kan ook via een ander object gaan, bijvoorbeeld via een boom, of de geleiding gaat via water op de grond.
Het lijkt een klassiek fabeltje, maar het is toch echt waar: vermijd contact met stromend water. Slaat de bliksem dichtbij in, dan zoekt de stroom een uitweg langs leidingen. Dus niet alleen een douche en een bad kunnen gevaarlijk zijn, of kranen in het algemeen, maar ook radiatoren.
Loeren van een afstandje
Felle lijnen verlichten de lucht. Beter blijf je toch wat verder bij het raam vandaan, want wanneer de bliksem inslaat, vliegt die ruit er misschien wel uit. Gordijnen open en met popcorn op de bank is een beter plan.
Als de bliksem daar in slaat, kan het raam namelijk springen door de klap en de energie van de bliksem. Ook door metalen voorwerpen (dit kan zelfs een mobiele telefoon zijn) verplaatst de elektrische lading van onweer zich erg snel. Vermijd deze dus om bliksemschade te voorkomen.
Als je binnen in huis bent, wil dat nog niet zeggen dat je geen risico meer loopt tijdens onweersbuien. Je vermijdt best alle contact met stromend water. Dus: niet douchen, geen bad nemen, je handen niet wassen en de afwas of handwas moeten ook maar even wachten. Water is een uitstekende geleider voor stroom, vandaar.
Het lijkt een klassiek fabeltje, maar het is toch echt waar: vermijd contact met stromend water. Slaat de bliksem dichtbij in, dan zoekt de stroom een uitweg langs leidingen. Dus niet alleen een douche en een bad kunnen gevaarlijk zijn, of kranen in het algemeen, maar ook radiatoren. Fietsen.
Doordat het serotonineniveau in je bloed stijgt, maakt je lichaam extra adrenaline aan. Hierdoor komt je lichaam in een soort alarmstand, waardoor het anti-stresshormonen aanmaakt. Daardoor neemt het serotonineniveau af in je hersenen, waardoor je je prikkelbaarder en angstiger kunt voelen.
Meestal 's middags of 's avonds
Die warme lucht stijgt op en vormt een wolk. Er ontstaan hagelstenen, die tegen elkaar aan schuren en voor statische elektriciteit zorgen. Af en toe overleeft zo'n bui de nacht en ontweert het 's ochtends."
Wanneer het onweert, is binnenshuis de veiligste plek. Maar als je geen stevig gebouw in de buurt hebt, kun je je toevlucht ook zoeken in een afgesloten auto. De kooivormige autoconstructie van geleidend materiaal werkt als een zogeheten 'Kooi van Faraday'.
