Soms kan in de wand van het aneurysma een scheur (ruptuur) ontstaan, met als gevolg een levensbedreigende bloeding. Hoe groter het aneurysma, des te groter het risico van een ruptuur. De kans op een ruptuur is zeer klein (minder dan 2% per jaar) bij een aneurysma kleiner dan vijf centimeter.
Aanpakken leefstijl en bloeddruk
Door je leefstijl aan te pakken en je bloeddruk onder controle te houden kun je de kans op groei van een buikaneurysma verkleinen.
Als een aneurysma scheurt (ruptuur), kan dit onmiddellijk leiden tot heftige buik- en rugpijn en bewustzijnsverlies. Door de grote hoeveelheid bloedverlies kan iemand al binnen enkele minuten overlijden. Soms lekt een aneurysma bloed. Dit leidt tot rugklachten of buikpijn.
Als het aneurysma te groot wordt, is het bovendien goed te opereren. Pas als de aorta door een aneurysma knapt of scheurt, ben je in levensgevaar. Maar als de aorta knapt en je haalt levend het MST, zijn wij in staat binnen twintig minuten de operatie te starten. 85 procent van deze mensen overleeft dan de operatie.
Symptomen aneurysma
Je kunt pijn hebben of een kloppend gevoel in de buik. Hoesten, een piepende ademhaling, kortademigheid, heesheid en slikproblemen kunnen symptomen zijn van een aneurysma in de borst. Als het aneurysma scheurt ontstaat er een bloeding binnen in het lichaam.
De kans dat een aneurysma van 5 cm binnen een jaar scheurt is ongeveer 1 op 150 (0,66%) voor mannen en 1 op de 30 (3,3%) voor vrouwen. De kans dat een aneurysma van meer dan 5,5 cm binnen een jaar scheurt is ongeveer 3 tot 10% en hoger bij hele grote aneurysma's.
De helft van de patiënten met een ruptuur van een aneurysma overlijdt voordat zij het ziekenhuis bereiken. Van de patiënten die wel in het ziekenhuis komen en een spoedoperatie ondergaan, overlijdt de helft. Kortom, slechts één op de vier patiënten overleeft een ruptuur van een aneurysma.
Symptomen. De meeste aneurysma's veroorzaken weinig of geen symptomen. Het bestaan wordt vaak bij toeval ontdekt. Bij het inwendig openbarsten van de aorta voelt u meestal acute pijn in de rug tussen de schouderbladen.
Plotselinge zeer hevige, ondraaglijke scheurende pijn op de borst of in de buik, die meestal uitstraalt naar de rug. De pijn is nauwelijks te onderscheiden van de pijn bij een hartaanval. Bewusteloos raken vanwege het ernstige, inwendige bloedverlies.
Om het scheuren ervan te voorkomen worden aneurysmata met een diameter groter dan 5.5 centimeter en snel groeiende aneurysmata nu standaard geopereerd. Maar bij sommige patiënten scheurt het aneurysma toch al eerder, terwijl andere aneurysmata stabiel kunnen blijven bij een heel grote diameter.
Preventief onderzoek wordt meestal gedaan vanaf 50 jaar. Als er niets gevonden wordt, hoef je pas na 10 jaar opnieuw op controle. De arts bespreekt met je als dit vaker nodig is.
De medicijnen remmen zo de groei van het aneurysma af. Uiteraard is er regelmatig controle om de groei van het aneurysma te volgen. Meestal groeit een aneurysma slechts enkele millimeters per jaar, waardoor behandeling met medicatie lange tijd voldoende is.
Uit verschillende onderzoeken komt naar voren dat ongeveer vijf procent van de patiënten binnen vijf jaar te maken krijgen met een lekkage langs de stent. Hierbij kan het aneurysma opnieuw onder druk komen te staan en in het ergste geval scheuren.
Bloed wat nog in het aneurysma zit, zal gaan opstollen. Uiteindelijk zal het aneurysma gaan krimpen. De behandeling van het aneurysma via deze binnenbandmethode is beduidend minder risicovol dan de behandeling via een grote buiksnede.
Vanaf 65 jaar neemt de kans op het krijgen van een aneurysma toe. Mannen hebben een grotere kans op een buikaneurysma dan vrouwen. Je kans op een aneurysma van de buik is groter als je een andere aandoening hebt zoals Marfan of reuma.
Een aneurysma komt het vaakst voor in de buikslagader. Maar u kunt ook een aneurysma hebben in de slagaders in de borstkas, liezen, de knieholtes of naar de hersenen.
Ook de groeisnelheid van een aneurysma wordt als een risicofactor beschouwd. Gemiddeld groeit een 'klein' aneurysma (van 3,0 tot 5,4 cm) met 0,22 cm per jaar, maar naarmate het aneurysma groter wordt, neemt de groeisnelheid toe.
Een operatie van een aneurysma is een zware operatie met een kans op grote complicaties en soms zelfs overlijden. De operatie kan gepaard gaan met veel bloedverlies en ook het hart en de nieren worden zwaarbelast. Van alle patiënten overlijdt ongeveer 5 % als gevolg van de operatie.
Verhoogd cholesterol en een hoge bloeddruk zijn ook risicofactoren. Om te zorgen dat een aneurysma niet te snel groeit of dat er een nieuwe aneurysma ontstaat, is het belangrijk de risicofactoren onder controle te krijgen.
Het is afhankelijk van de grootte van het aneurysma en hoe snel deze groeit. De meeste aneurysma's groeien slechts enkele millimeters per jaar. Als de doorsnede van de aorta kleiner is dan 5 cm is meestal alleen controle door middel van een echografie nodig.
Tot 85 procent van de patiënten die een abdominaal aneurysma krijgen buiten het ziekenhuis, overleeft het niet. Bij een thoracaal aneurysma bedraagt de kans op overlijden binnen de 24 uur zo'n 50 procent.
Meestal geeft een aneurysma geen klachten, maar soms geeft het buik- of rugklachten. In enkele gevallen voelt u het aneurysma als een “pulserende massa” in de buik.