ODD en CD staan in de DSM-5 vermeld bij de Disruptieve, impulsbeheersings- en andere gedragsstoornissen. Al deze stoornissen hebben betrekking op problemen met zelfcontrole van emoties en gedrag, waarbij de rechten van anderen worden geschonden.
Wat is ODD? ODD is een gedragsstoornis die voornamelijk ontstaat tijdens de kinderjaren of adolescentie. Het kenmerkt zich door aanhoudend agressief gedrag en de neiging om anderen opzettelijk lastig te vallen en te irriteren. Het is normaal dat kinderen en jongeren soms boos of opstandig gedrag vertonen.
ODD staat voor Oppositional Defiant Disorder en betekent oppositioneel opstandige gedragsstoornis. ODD is een psychische aandoening die in het DSM-IV is ingedeeld bij de ontwikkelingsstoornissen. Kinderen met deze aandoening zijn vaak ongehoorzaam, driftig, en houden zich vaak niet aan regels.
Er is nog geen duidelijke aanwijzing voor de oorzaak van ODD. Er wordt uitgegaan van een combinatie van een bepaalde aanleg en omgevingsfactoren. Een aangeboren temperament van een kind kan een rol spelen, maar ook aandachtsproblemen, impulsiviteit, pesten en wellicht gepest worden of een inconsistente opvoeding.
Bij kinderen en jongeren met ODD en CD nemen de symptomen over het algemeen in de loop der tijd af, ook zonder behandeling. Sommige kinderen en jongeren blijven symptomen vertonen, bij anderen nemen de symptomen af en verdwijnt de diagnose (Bunte e.a., 2014; Lahey e.a., 1995).
Bij ODD lijkt er sprake te zijn van een combinatie van erfelijke factoren en omgevingsfactoren die samen zorgen voor het ontstaan van ODD. Bij kinderen met ODD is een lagere hartslag en een hogere stressdrempel vastgesteld.
Een kind met een oppositioneel-opstandige gedragsstoornis (odd) is opstandig, dwars, driftig en zeer moeilijk opvoedbaar. De afkorting odd komt van de Engelse term oppositional defiant disorder. Bij odd is er sprake van zowel gedrags- als stemmingsproblemen.
Een ODD kan later in de ontwikkeling overgaan in een CD. Een ODD kan ook de voorbode zijn van andere stoornissen, zoals angst en depressie.
ODD en CD vallen onder de zogenaamde agressieve gedragsstoornissen. Kinderen met ODD (opstandig gedrag) zijn met regelmaat ongehoorzaam, driftig, zoeken ruzie en zijn snel gefrustreerd. Kinderen met CD (normoverschrijdend gedrag), pesten, bedreigen en intimideren en hebben een gebrek aan respect voor anderen.
Dit in combinatie van observatie van het gedrag van het kind is voldoende om de diagnose ODD te stellen. De diagnose ODD wordt gesteld door de kinder-en jeugdpsychiater.
ODD en medicatie
Mogelijk gebruiken de jongeren die bij ons komen medicatie, bijvoorbeeld Methylfenidaat (als ook sprake is van ADHD, ADD of autismespectrumstoornis) of kalmeringsmiddelen zoals benzodiazepinen.
Woede-uitbarstingen zijn een teken van onbehagen bij je kind: je kind voelt zich niet goed. Dit onveilige en onaangename gevoel kan door uiteenlopende redenen zijn ontstaan: o.a. angst, onzekerheid, frustratie, overprikkeling, verdriet, negatieve emoties van anderen of door het gemis van anderen.
10 persoonlijkheidsstoornissen
Er bestaan verschillende soorten persoonlijkheden en dus ook verschillende soorten persoonlijkheidsstoornissen. De DSM-5, het diagnostisch en statistisch handboek voor psychische stoornissen, spreekt van 10 persoonlijkheidsstoornissen die in 3 types zijn onderverdeeld.
Onderzoek en diagnose
Dit gebeurt vaak door middel van vragenlijsten, gesprekken met ouders en het kind zelf over waar zij tegenaan lopen. En bijvoorbeeld informatie vanuit de school. Het is niet nodig om alleen de negatieve gedragskenmerken van het kind te noemen. Het kind heeft immers net zo goed positieve kenmerken.
Oppositioneel-opstandige stoornis (ODD)
Voor odd bij jongens variëren de prevalentiecijfers tussen de 2,1 en de 15,4%. Voor meisjes is dat vergelijkbaar: 1,5-15,6%.
ADD is een aandachtstekortstoornis waarbij kinderen concentratieproblemen hebben. Het lijkt erg op ADHD, alleen vertonen kinderen met ADD geen uitgesproken druk, hyperactief of impulsief gedrag. Het kost kinderen met ADD erg veel energie en moeite om zelfstandig (nieuwe) dingen te ondernemen.
Gedragsproblemen zijn niet aangeboren, maar worden veroorzaakt door de omstandigheden. Mogelijke oorzaken voor gedragsproblemen zijn een niet-stabiele opvoeding of het meemaken van ingrijpende gebeurtenissen zoals geweld of seksueel misbruik. Gedragsproblemen kunnen voorkomen bij kinderen en bij volwassenen.
De afkorting staat voor Attention Deficit Disorder. Het werd gezien als een stoornis waarbij mensen problemen hadden met aandacht en concentratie. Je kunt de naam ADD nog wel regelmatig tegenkomen. Tegenwoordig is deze stoornis officieel een soort binnen de diagnose ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder).
Het ene kind vertoont misschien meer dwars gedrag dan het andere kind. Het is een normaal verschijnsel en hoort bij het opgroeien. Sommige kinderen ontdekken hun eigen wil en zitten midden in een identiteitsontwikkeling. Andere kinderen nemen niet zonder meer aan wat volwassenen tegen hen zeggen.
Als je er zelf niet uit komt
En het gedrag kan zo erg zijn dat je kind erdoor in de problemen komt. Neem contact op met het wijkteam, je huisarts of de jeugdgezondheidszorg in jouw buurt als je je zorgen maakt. Samen kunnen jullie bekijken wat er wel en niet goed gaat in het gedrag van je kind.
De periodieke explosieve stoornis is een psychische aandoening. Wie aan deze aandoening lijdt, kan zijn woede of drift niet beheersen en vertoont buitensporig gewelddadig gedrag. In het DSM-V is de aandoening ingedeeld bij de stoornissen van de impulsbeheersing.
Agressie kan heel wat verschillende oorzaken hebben. Het kan bijvoorbeeld zijn dat de agressor heel bewust iets van je gedaan wil krijgen. Ook drugs, alcohol of medicatie kunnen leiden tot agressie. Of het kan ontstaan vanuit een gevoel van onmacht, uit frustratie.
Kinderen willen niet met hen spelen. krijgen vaak een leerachterstand. Soms alleen bij bepaalde vakken, soms geldt dit voor alle vakken. hebben het emotioneel moeilijk.
