Eén zo'n warmte onweersbui duurt gemiddeld 1/2 tot 1 uur. Maar blijven meestal op één plaats hangen.
Binnenshuis sluit je deuren en ramen. Trek de stekkers uit de stopcontacten en ontkoppel de kabel van radio en televisie. Sta niet te dicht bij de schouw. Beter ook geen bad of douche nemen en kranen, en radiatoren en wasmachines niet aanraken.
Tijdens het onweer: wat wel en niet te doen
✔ Hou alle ramen en deuren gesloten. ✔ Haal de elektrische toestellen uit het stopcontact: ze kunnen beschadigd raken bij een blikseminslag. Niet doen: × In de buurt van een raam zitten of staan: inslaande bliksem kan het glas verbrijzelen.
In een huis ben je ook redelijk veilig, mits je niet in de buurt van koperen leidingen of elektrische kabels bent. Ook schijnt douchen en badderen een afrader te zijn. De kans dat je geraakt wordt door de bliksem is gemiddeld 1 op 2 miljoen.
In onweerswolken stromen sterk stijgende warme lucht en sterk dalende koude lucht vlak langs elkaar met snelheden van maximaal honderd kilometer per uur. Met die stromingen worden ook elektrisch geladen deeltjes meegevoerd, waardoor de wolk als een enorme condensator wordt opgeladen.
Blijf daarom binnen tijdens onweer en doe de volgende dingen: Sluit ramen en deuren. Blijf uit de buurt van elektrische kabels.
Elektrische lading tijdens een regenbui
Ook ozon speelt een rol in de geur van regen, vooral na een onweersbui. De elektrische lading van bliksem splitst zuurstof- en stikstofmoleculen in de lucht, waardoor stikstofmonoxide ontstaat. Dat reageert vervolgens met andere chemicaliën in de atmosfeer, wat ozon produceert.
Als de bliksem daar in slaat, kan het raam namelijk springen door de klap en de energie van de bliksem. Ook door metalen voorwerpen (dit kan zelfs een mobiele telefoon zijn) verplaatst de elektrische lading van onweer zich erg snel. Vermijd deze dus om bliksemschade te voorkomen.
Meestal slaat bliksem in op een hoog punt. Bijvoorbeeld een kerktoren of een elektriciteitsmast. Hoge punten zitten immers het dichtste bij de negatieve lading. Woon je nu in een hoog gebouw dan hoef je je geen zorgen te maken.
Veilige plaatsen tijdens onweer. In een gebouw, weg van de ramen, In een gesloten metalen kooi zoals een auto (geen cabrio!) of metalen vliegtuig. Deze fungeren als kooi-van-Faraday.
Meestal 's middags of 's avonds
Die warme lucht stijgt op en vormt een wolk. Er ontstaan hagelstenen, die tegen elkaar aan schuren en voor statische elektriciteit zorgen. Af en toe overleeft zo'n bui de nacht en ontweert het 's ochtends."
In Groenland onweert het vrijwel nooit. En op de Zuidpool zijn gebieden waar het echt nog nooit heeft geonweerd. In ons land onweert het gemiddeld op 25 tot 30 dagen per jaar. Een onweersdag wordt dan gedefinieerd als een dag waarop men het tenminste 1 maal hoort donderen.
Bij directe blikseminslag worden je woning of spullen direct getroffen door de bliksem. Hierdoor kan bijvoorbeeld brand ontstaan. Soms lijkt er niets aan de hand, maar er kunnen wel onderdelen van je woning losgeraakt zijn door de klap. Denk aan ontzette schoorstenen en losse dakpannen.
Zijn belangrijkste advies is dan ook: ,,Ga dus niet in een open veld rondlopen of in een plas zwemmen. Je bent een potentieel doelwit als je dat wel doet. Schuilen in een tent of onder een alleenstaande boom wordt ook afgeraden.”
Het is belangrijk om je ramen en deuren te sluiten bij onweer. Dat komt doordat ramen en deuren meestal van materialen zijn gemaakt die elektriciteit niet geleiden. Daardoor kan de bliksem niet door een raam of een deur heen – en vanzelfsprekend is de bliksem wel gevaarlijk als je ze open hebt staan.
Het onweert vaker 's middags of 's avonds. "Dat komt doordat de lucht gedurende de dag vaak opwarmt en het 's ochtends nog niet warm genoeg is om onweer te veroorzaken", zegt de woordvoerder van Weerplaza. Als het 's nachts onweert komt dat vaak doordat onweersbuien overwaaien uit buurlanden als België en Frankrijk.
Hoe kun je aan de lucht zien dat het gaat onweren? Al een halve dag voordat het daadwerkelijk gaat onweren, kan men soms al tekenen aan de lucht zien die dit onweer aankondigen. Door het toenemende vocht in de hogere luchtlagen wordt de lucht iets minder blauw en zijn er al rond het middaguur kleine wolkjes zichtbaar.
De bliksem , die wel 5 tot 6,5 kilometer lang kan zijn, hoeft niet eens direct in te slaan op je huis. Als een boom naast je huis wordt geraakt kan de spanning via de leidingen in de grond, zich naar je huis verplaatsen en slaat door op je elektrische apparaten.
Dat gaat van concentratiestoornissen, duizeligheid, hoofdpijn, epileptische aanvallen en doofheid tot stemmingswisselingen en zelfs veranderingen in de persoonlijkheid. De Amerikaanse Jaime Santana weet er alles van.
De afstand van onweer berekenen door te tellen
Zit er drie seconden tussen de bliksemschicht en het gedonder, is het onweer dus zo'n kilometer bij je vandaan. Als je het aantal seconden deelt door drie, weet je op welke afstand het onweer zich bevindt.
"Voorafgaand aan onweer kan er sprake zijn van warm, drukkend en vochtig weer. Dan kunnen bacteriën zich snel vermeerderen", legt Van der Heijden uit. "Dan wordt soep of welk ander gerecht zuur. Het is heel belangrijk om dingen snel af te koelen als je kookt en niet te lang bij warm weer te laten staan.
Wanneer je auto toch wordt getroffen door de bliksem, zit je dus veilig. De stroom wordt door de kooi van Faraday-constructie al heel snel naar de grond geleid. Deze blijft dus niet in de auto zitten, ondanks het feit dat een auto rubberen banden heeft die slecht stroom geleiden.
- Sluit ramen en deuren en blijf ook weg van de ramen, ook al ben je gefascineerd door het prachtige klank -en lichtspel. Het licht van de bliksem is namelijk bijzonder fel en een nabije inslag kan verblinden.
Warmte onweer ontstaat wanneer vochtige, hete lucht, die veel vocht kan bevatten, stijgt en wolken vormt. Deze wolken zijn onregelmatig gerangschikt boven een landstreek en de voorkeur van de wolken ligt voor gebieden die het sterkst verhit worden, zoals zandvlakten en grote steden.
Alle mensen en dieren kunnen het weer aanvoelen: het lichaam ervaart druk, temperatuur en luchtvochtigheid. De luchtdruk heeft bijvoorbeeld direct invloed op de druk rond bloedvaten, pezen, gewrichten en botten. Onweer gaat meestal samen met een hoge luchtvochtigheid en een lage druk.
