Blauwe ogen en rood haar is de zeldzaamste combinatie op aarde. De meeste (natuurlijke) roodharigen hebben bruine ogen, of groen.
Het merendeel van de roodharigen heeft bruine of groene ogen. Eén procent van de gingers heeft rood haar en blauwe ogen, dus dat is net zo zeldzaam als het vinden van een klavertje vier.
In de meeste gevallen is dat het MC1R-gen, daarover straks meer. Exacte cijfers zijn er niet, maar de schatting is dat zo'n 2 procent van de wereldwijde bevolking rood haar heeft. Ter vergelijking: het dominante zwarte haar komt bij zo'n 70 procent van de bevolking voor.
Mensen met rood haar hebben heel weinig melanine en worden dus niet of nauwelijks bruin. Albino's hebben helemaal geen melanine. De weinige roodharige mensen die bruin worden zijn een uitzondering en hebben meer melanine dan de gemiddelde roodharige.
Rood haar en blauwe ogen
Een combinatie die je bijna nooit ziet, is rood haar en blauwe ogen. Slechts één procent van de roodharigen heeft zo'n combi. Bruine ogen komen het meest voor bij onze rossige medemensen. Als je dus iemand ziet met rood haar en blauwe ogen is dat zeldzaam (of het haar is geverfd).
Beide ouders moeten het rood haar-gen hebben
MC1R is het gen dat de grootste rol speelt bij de erfelijkheid van rood haar. Als beide ouders dit gen hebben, krijgt het kind rood haar.
Hoe zit het met de erfelijkheid van rood haar? Het gen dat de grootste rol speelt bij de erfelijkheid van rood haar, is het melanocortine-1-receptor-gen, beter bekend als MC1R. Bij de meeste mensen stimuleert MC1R de aanmaak van eumelanine, maar door mutaties in het gen kan deze productie verminderen.
Ginger, redhead, allebei synoniemen voor mensen met rood haar. Een haarkleur die je in Nederland maar weinig ziet. Maar in andere landen nog veel minder. Het is niet alleen de haarkleur die je hebt, maar samen met dat rode haar komen vaak ook een lichte huid en sproetjes mee.
Om een paar cijfers op te gooien: redheads hebben gemiddeld 90.000 haren, terwijl blondines er 110.000 hebben en brunettes 140.000. Roodharigen worden niet grijs. Je haren vervagen via rose goud naar wit. En dat is dus bijzonder mooi.
Hebben roodharigen een lagere pijngrens? "Ja, uit onderzoek van Lynn is gebleken dat roodharigen gevoeliger zijn voor pijn. Dit komt door een mutatie in een gen dat de haarkleur bepaalt. Roodharigen hebben twintig procent meer verdoving nodig om de pijn te bestrijden."
Rood haar komt maar bij een klein deel van de wereldbevolking voor. In Schotland (13 procent) en Ierland (11 procent) is het percentage roodharigen het grootst. In de rest van Europa en de Verenigde Staten ligt het veel lager (4 tot 5 procent).
Ginger zijn is hartstikke uniek: minder dan twee procent van de wereldbevolking is gezegend met rood haar. In Nederland ligt het aantal tussen de twee en de vier procent.
Ginger betekend niks anders dan roodharige.
Ginger Gold is een bijna karamelachtige kleur die warmte brengt in het interieur. Een beige-geel met enorm veel karakter. De natuur vormde de grootste inspiratiebron voor het ontwikkelen van deze kleur.
Er zijn dus 2 rode-genen nodig voor een baby met rood haar. Dit verklaart waarom er zo weinig roodharigen zijn (minder dan 2 procent van alle mensen heeft rood haar). Hebben beide ouders rood haar, dan is de kans nagenoeg 100% dat een kindje van deze twee ook rood haar krijgt.
Het MC1R (Melanocortine 1 Receptor) gen is betrokken bij haarkleur. Dit gen is verantwoordelijk voor de productie van het eiwit eumalonine, een bruine kleurstof, die in de hersenen wordt uitgescheiden. Bij roodharigen zit er een mutatie in dit gen. Zij kunnen geen of minder bruine kleurstof maken.
Soms wordt gedacht dat mensen met rood haar minder goed tegen pijn kunnen en een lagere pijngrens hebben. Uit recente onderzoeken blijkt dit niet altijd het geval te zijn. Ze reageren wel sterker op bepaalde soorten pijn. Daarentegen zijn ze beter bestand tegen bijvoorbeeld pittig eten, wat een brandend gevoel geeft.
Van roodharigen wordt vaak gedacht dat ze temperamentvol zijn. "Niks van waar", vertelt Tim Wentel van het UMC. Wentel is spreker op de Redhead Days en heeft zo een vermoeden waar dat idee vandaan komt. Toen de Romeinen het toenmalige Brittania gingen veroveren kwamen ze veel strijdlustige roodharigen tegen.
Je bent gevoeliger voor warmte en koude. Heeft je vriendin-met-rode-lokken het al-tijd koud of juist warm? Dat schijnt er een beetje bij te horen. Het gen dat ervoor zorgt dat je rood haar hebt, kan ervoor zorgen dat het gen dat je temperatuur bijhoudt overactief wordt.
Ginger is een Engels woord dat gember betekent. Maar het betekent ook rood. Niet alle roodharigen worden ginger genoemd. Alleen maar als ze rood-oranje haren hebben, bleke huid en vlekken.
Er zijn twee soorten: eumelanine is dominant bij bruin en zwart haar en feomelanine is verantwoordelijk voor lichtblond-, blond- en rood haar. Deze melanine zit in je genen en krijg je mee van je ouders. Simpel gezegd: welk pigment het sterkste is, bepaalt welke haarkleur je krijgt.
Betekenis: Ginger is het Engelse woord voor gember(een specerij). Daarnaast wordt het woord gebruikt om een roodharig persoon of dier mee aan te duiden en is het een Engelse voornaam.
Twee of drie maanden nadat de baby geboren is, wordt dit haar vervangen door een ander soort haar. Pas als je ongeveer twee jaar bent, is het veranderd in volwassen haar. Welke kleur het haar heeft hangt af van de hoeveelheid pigment dat er in het haar zit.
Genetische opbouw
Minstens twee genenparen sturen de kleur van menselijk haar. Eén gen, het bruin/blond-paar, heeft een dominant bruin allel en een recessief blond allel. Als iemand drager is van het bruine allel, dan zal deze persoon bruin haar hebben; zo niet, dan is hij blond.
Eerder onderzoek van een van de auteurs van de nieuwe studie had al aangetoond dat het feit dat roodharige individuen niet bruin kunnen worden in de zon - dat ze hun huidpigment dus niet donkerder kunnen maken - terug te voeren is op niet-actieve varianten van deze melanocortine 1-receptor.