Maar de grootste boosdoener is vuilnis dat van straten via de rivieren naar zee stroomt. Ook komt er veel zwerfvuil van vuilstortplaatsen dat in rivieren lekt of van stortplaatsen die zelfs direct aan zee liggen.
Wist je dat 80% van het afval in zee van het land komt? [1]. Via verschillende omwegen zoals de wind, riolen, grachten of rivieren komt het afval uiteindelijk terecht in zee.
Wegwerpzakjes, -flessen, -voedselverpakkingen en -wikkels zijn de vier meest voorkomende soorten zwerfafval en vertegenwoordigen bijna de helft van de door de mens gemaakte voorwerpen.
Plastic maakt niet alleen een vuilnisbelt van de kusten, maar schaadt ook de levensomgeving van zeedieren. Dieren raken verstrikt in grotere stukken plastic, en verwarren kleinere stukjes voor voedsel. Het inslikken van plastic deeltjes kan de vertering van voeding verhinderen.
Zwerfafval (op land) is al het afval dat op straat of in de natuur rondslingert. Het is daar bewust of onbewust door mensen weggegooid achtergelaten of beland op plekken die daar niet voor bestemd zijn. Zwerfafval bestaat vooral uit sigarettenpeuken, kauwgom en verpakkingen (zoals snoepwikkels, blikjes en patatbakjes).
Negatieve gevolgen voor het milieu
Zwerfafval op land en in water heeft negatieve gevolgen voor de leefbaarheid en het milieu. Het vervuilt en trekt ongedierte aan. Daarnaast eten dieren het afval op of raken erin verstrikt. Veel afval belandt ook in zee.
De zee vervuilt steeds meer
Veel dieren hebben hier last van zoals koralen, zeeschildpadden en walvissen. Ook olie- en gaswinning op zee en de plastic soep zorgen vormen een grote bedreiging voor het leven in zee en voor ons mensen.
De meest gebruikte kunststoffen zijn polyetheen (LDPE en HDPE) en polypropeen (PP). Deze kunststoffen worden veel gebruikt in verpakkingen, naast PET. Belangrijke kunststoffen in de bouw zijn polystyreen (PS en EPS), PVC en PUR.
Volgens onderzoek van #PlasticFreeJuly en verpakkingsdetaillist RAJA UK staat India bovenaan de lijst van grootste vervuilers wereldwijd met maar liefst 126,5 miljoen kg per jaar plastic wat in de oceanen terechtkomt. Ook China en Indonesië staan bovenaan de lijst van grootste plasticvervuilers in onze oceanen.
Plastic zit bijvoorbeeld in je telefoon, speelgoed en verpakkingsmateriaal. Ook rioleringsbuizen en regenkleding zijn vaak van plastic gemaakt. Voor al die producten zijn er verschillende soorten plastic. Zo zijn er harde plastics, zachte plastics, doorzichtige plastics of juist plastics met kleur.
Gooi afval, ook kleine dingen zoals kauwgom, sigarettenpeuken of tissues, altijd in een openbare vuilnisbak. Of neem afval als flesjes mee naar huis en lever het daarna gescheiden in, zodat het gerecycled kan worden. Doe mee met een opruimactie in je eigen buurt of een natuurgebied.
Samen tegen zwerfafval
Dat betekent dat iedereen al het afval op de juiste manier weggooit, grondstoffen worden hergebruikt en de opruimkosten minimaal zijn. Als iedereen meedoet, krijgen we het voor elkaar. Nederland Schoon is de partij die verbindt, verdiept, faciliteert en motiveert.
Zwerfafval is namelijk het afval dat op straat of in de natuur ligt en niet in de prullenbak is weggegooid. Het woord zegt het eigenlijk al 'afval dat zwerft'. Je kan hierbij denken aan sigarettenpeuken, plastic flesjes, kauwgom, plastic zakjes of blikjes.
In Nederland produceren we jaarlijks bijna 490 kilo afval per persoon. Rond de 60 procent daarvan leveren we gescheiden in. Papier en glas staan aan kop: daarvan brengen we meer dan 75 procent naar de papierbak of glasbak. Van het gft wordt 65 procent gescheiden, plastic verpakkingen en drinkpakken zijn in opmars.
Niet alleen de mens produceert afval, ook planten en dieren produceren afval. Afval van dieren bestaat bijvoorbeeld uit uitwerpselen van dieren of dode dieren. Bacteriën en schimmels voeden zich met dode resten van organismen. Bacteriën en schimmels kunnen het afval van planten en dieren afbreken.
Afval voorkomen in het kort
Om je afvalberg te verminderen, is niet altijd veel nodig. Denk bijvoorbeeld aan een meeneembeker, in plaats van wegwerpbekertjes als je koffie afhaalt. Of een eigen boodschappentas meenemen, in plaats van het telkens kopen van plastic tassen. Dat scheelt niet alleen afval, maar ook geld.
Staalconcern Tata Steel is de grootste uitstoter van stikstofoxiden in Nederland, gevolgd door luchthaven Schiphol. Dat meldt minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof), die een lijst van de honderd grootste vervuilers naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.
Tata Steel
Staalbedrijf Tata Steel in IJmuiden heeft de twijfelachtige eer om Neerlands grootste vervuiler te zijn, blijkt uit cijfers van de Nederlandse Emissieautoriteit. Vorig jaar stootte het bedrijf ruim 5,7 miljoen ton CO2 uit.
De zes grootste uitstoters zijn: China, Verenigde Staten, EU27, India, Rusland en Japan [1]. De daaropvolgende acht landen met de grootste broeikasgasuitstoot zijn Brazilië, Indonesië, Iran, Canada, Saoedi-Arabië, Australië, Mexico en Zuid-Korea.
Momenteel wordt er geschat dat er ca. 100 tot 150 miljoen ton plastic afval in onze oceanen en zeeën ronddrijft. In totaal spreken we over een gebied van minstens 700.000 km² tot misschien zelfs meer dan 15.000.000 km² waarin de ganse waterkolom ernstig is vervuild, vanaf het wateroppervlak tot de zeebodem.
Schattingen over zwerfafval lopen uiteen van 50 miljoen tot 300 miljoen kilo per jaar. Het kost onze boswachters veel tijd om het op te ruimen – al dan niet met hulp van gespecialiseerde bedrijven, gemeenten, sociale werkplaatsen en vrijwilligers. Dat kost ons naar schatting een half miljoen euro per jaar.
Er wordt geschat dat er jaarlijks tussen de 12 en 24 miljoen kilogram plastic wordt opgegeten door vissen. Volgens de VN gaan er elk jaar 100.000 zeezoogdieren en 1 miljoen zeevogels dood door afval op zee.
Vervuiling van bodem, lucht en water
Afval van mensen en fabrieken vervuilt de aarde. Ook gassen van fabrieken en auto's zijn slecht voor het milieu: de gassen zijn giftig en vervuilen de lucht. Vooral in steden is de lucht erg vuil.
Onze Noordzee behoort tot de schoonste en veiligste zeeën ter wereld.
Dan is te zien dat de Oost-Europese landen de meeste luchtvervuiling kennen. Bosnië en Bulgarije zijn er het slechtst aan toe, gevolgd door Tsjechië, Slowakije en Rusland. Frankrijk, Spanje, Portugal en Zweden zijn het schoonst. Nederland scoort matig: slechter dan Duitsland, iets beter dan België.
