'Mede' gemaakt van honing is waarschijnlijk het oudste alcoholische drankje dat we kennen. Het werd 8000 jaar geleden al gedronken. Het is waarschijnlijk toevallig ontstaan doordat honing en water op een warme plek met gist in aanraking kwam. Bier was 5400 jaar voor Christus al bekend.
Mede is een alcoholische drank die gemaakt wordt door honing en water te laten vergisten, het wordt ook wel honingwijn genoemd. Mede is een drank die al minstens 8000 jaar gedronken wordt van Ethiopië - de tej - tot Scandinavië. De drank kan zowel warm als koud gedronken worden.
Na water is thee de meest populaire drank ter wereld. In 2021 werd wereldwijd 297 miljard liter thee gedronken. Thee is over de hele wereld geliefd een veelgebruikte drank. Het is een drank met een scala aan verschillende soorten en smaken.
Wie de uitvinder van alcohol was is niet meer te achterhalen. Want het oudste document dat over alcohol gevonden is, is een bierbrouwersrecept van 5000 jaar oud. Dit is een kleitafel uit Sumerië. En een Sumerische tekst van zo'n 1000 jaar later heeft het over bier én wijn.
Tot in de Middeleeuwen bleef dat zo. In die tijd maakten mensen wijn uit vruchten en bier uit gerst en honing. Het alcoholgehalte van die dranken was laag. In die tijd waren er ook nog geen koelkasten zodat de dranken snel bedierven.
De bakermat van het bier ligt waarschijnlijk in het Midden-Oosten en Egypte. Een van de eerste schriftelijke vermeldingen van bier staan op 5000 jaar oude Soemerische kleitabletten uit Mesopotamië (het huidige Irak en Syrië). Daarop worden meer dan 20 soorten bier en verschillende recepten met bier beschreven.
In de middeleeuwen werd bier gebrouwen met kruidenmengsels die in het Middelnederlandsch Woordenboek grute, gruyte, gruut, gruyt of gruet worden genoemd. Net zoals hop werd gruit toegevoegd om een tweevoudige reden: bier langer houdbaar maken en smaak geven.
De wijnbouwcultuur is dus zeker reeds duizenden jaren oud. In het algemeen kan men echter stellen, dat bier er eerder was dan wijn. Een stuk aardewerk uit Turkije van 6400 voor Christus maakt duidelijk dat er toen al ambachtelijk bier geproduceerd werd.
Vroeger dronken we een liter bier per dag
Bier is wat mensen eeuwenlang dronken, eigenlijk bij gebrek aan wat anders. 'Water stond het laagst in aanzien. Welgestelden dronken bij voorkeur wijn, maar de grote middengroep zat elke dag aan het bier.
Er werd water gedronken, maar vaak werd het vermengd met bier of wijn. Een ander populair drankje was water met honing, en dat werd vaak een tijdje weggezet om te gisten, zodat er alcohol in kwam. Middeleeuwse mensen dronken ongetwijfeld liever bier of wijn dan water.
Hoe heet mix cola Sinas? Spezi is zoals gezegd een koolzuurhoudende frisdrank en een mix van cola en limonade / sinas. Naast water, suiker, citroensap, sinaasappelsap, kleurstof en smaakstoffen bevat het ook cafeïne.
Bierland bij uitstek is Tsjechië. Hier wordt jaarlijks 157 liter per inwoner gedronken. Wereldwijd staat de Nederlander op een veertiende plaats. In landen als Ierland, Duitsland, Luxemburg en België ligt de gemiddelde bierconsumptie per inwoner nog fors hoger dan in Nederland.
Soorten dranken
Onder alle volwassenen die wel eens alcohol drinken, drinkt bijna de helft (47%) ten minste maandelijks wijn en 39% drinkt ten minste maandelijks bier (cijfers 2020). Vrouwen drinken meer wijn dan mannen (56% tegenover 39%) en mannen drinken vaker bier dan vrouwen (57% tegenover 18%).
De Nederlandse arts Franciscus de le Boë Sylvius zocht in de 17e eeuw naar een goedkoop medicijn tegen jicht en vond het in alcohol uit jeneverbessen. De drank werd jenever genoemd, naar genièvre, de Franse naam van de jeneverbes.
Koffie en thee worden het meest gedronken (30% of 505 ml), gevolgd door water (25% of 413 ml) en frisdranken (16% of 263 ml). Warme dranken blijken populair bij de oudere groepen vanaf 30 jaar. De jongere generaties tot 20 jaar drinken relatief meer zuiveldranken, siropen en frisdrank.
Vanaf ongeveer 1840 waren er plannen om een waterleidingnet aan te leggen om stedelingen te voorzien van schoon drinkwater, probleem was echter telkens de financiering. Drinkwater was (nog) geen taak van de overheid, dus moesten particulieren het geld bij elkaar zien te krijgen.
Water werd ongetwijfeld puur gedronken, maar met wat geurige kruiden kon er ook thee van gezet worden. Probeer het maar eens met (een mengsel van) berkenblaadjes, vlierbloesem, brandnetel, lindebloesem, munt, rozenbottels, bramenblad, frambozenblad of hondsdraf.
Het afbreken van één standaardglas alcohol door de lever duurt 1 tot 1,5 uur. Als je 8 glazen drinkt, is de lever dus 8 tot 12 uur bezig om de alcohol uit het lichaam te verwijderen. Na een avondje stevig drinken kun je dus nog alcohol in je bloed hebben als je wakker wordt.
Na de val van het Romeinse rijk groeide bier uit tot een van de meest genuttigde dranken in het middeleeuwse Europa. Vanwege het feit dat de drank tijdens het productieproces verhit moest worden, bevatte het gerstenat namelijk minder schadelijke bacteriën dan water, en was daarmee dus gezonder.
Bierbrouwen is een bezigheid die al eeuwen oud is. De Sumeriërs, een volk dat ongeveer 5000 jaar geleden in Mesopotamië, het tweestromenland tussen de Eufraat en de Tigris, nu behorend tot huidige Irak, leefde, waren vermoedelijk de eersten die bier maakten.
Het bevatte nauwelijks alcohol en smaakte waarschijnlijk vrij zuur. Men dronk bier als alternatief voor water dat toen gehaald werd uit sloten en grachten. Dit water bevatte veel bacteriën en leidde tot ziektes. Het aantal bierbrouwerijen steeg in deze tijd gestaag.
De Westvleteren 12 wordt door kenners geroemd als het beste bier ter wereld. Is dat ook daadwerkelijk zo? In de brouwerij waar nu de Abt 12 wordt gebrouwen, kwam ooit de Westvleteren uit de ketels.
Tsjechië op nummer 1
Die plaats wordt toch echt toegeschreven aan Tsjechië. Ze staan al ruim 29 jaar op de eerste plek als het om bier consumptie gaat. Het volk uit Tsjechië drinkt voornamelijk pils en wel 143 liter per inwoner per jaar. Dat is dus echt enorm veel.
De oudste bierbrouwerij ter wereld
De Bayerische Staatsbrauerei Weihenstephan in Freising is de bakermat van de Beierse brouwcultuur. Al in 1040 kregen de Benedictijner monniken van het Weihenstephan klooster het recht om bier te brouwen. Daarmee is het de oudste bierbrouwerij ter wereld.