Amsterdam wordt
Ondanks het ontbreken van een wettelijke status (althans tussen 1815 en 1983) heeft men Amsterdam altijd vrij algemeen als hoofdstad aanvaard.
Lodewijk wilde in de mooiste en grootse woning wonen en daarbij ook in de grootste en belangrijkste stad van het land. Amsterdam was toen al de grootste stad en daarbij een belangrijk knooppunt voor de handel. Lodewijk ging in het Paleis op de dam wonen en benoemde vervolgens Amsterdam tot de Hoofdstad van Nederland.
Alhoewel Den Haag niet de hoofdstad van Nederland is, dat is Amsterdam, is het wel de residentie (regeringszetel) en fungeert het in veel opzichten als hoofdstad.
Nadat Nederland begin negentiende eeuw echt één land was geworden, was het niet meer vanzelfsprekend dat het bestuur in Den Haag was gevestigd. De nieuwe Franse machthebbers vonden het Binnenhof ongeschikt voor een modern land. Daarom verplaatsten zij de regering in 1808 naar Amsterdam.
De officiële naam van het land is Koninkrijk der Nederlanden. Koning Willem Alexander is de koning van het land. Met Holland worden slechts de twee provincies Noord-Holland en Zuid-Holland bedoeld. Toch wordt de naam Holland vaak gebruikt om heel Nederland mee aan te duiden.
Vanaf de zeventiende eeuw werd 's-Gravenhage de naam die in officiële stukken werd gebruikt. Den Haag bleef in de omgangstaal gangbaar. Deze situatie duurde tot 1990. Toen besloot de gemeente bij de invoering van een nieuwe huisstijl voortaan de benaming Den Haag te hanteren.
Amsterdam is de grootste stad van Nederland. Onze mooie hoofdstad telt ruim 873.000 inwoners en is een ware trekpleister voor toeristen. Aanraders: het Anne Frankhuis, het Rijksmuseum, het Vondelpark en een rondvaart door de grachten. Normaal gesproken bezoeken jaarlijks zo'n 15 miljoen toeristen Amsterdam.
De grondwet van 1983
Ook na de afscheiding van België in 1830 bleef dat zo – al was eigenlijk iedereen het erover eens dat Amsterdam de hoofdstad was. Maar het zou tot 1983 duren voor die status ook in de wet werd vastgelegd. Nederland is een van de weinige landen waar de regering niet in de hoofdstad zetelt.
Die Haghe ('het omheinde') ontstond toen Floris IV (1210-1234) in deze beboste streek een jachthuis liet bouwen. Pas veel later – begin zeventiende eeuw – dook de deftigere naam 's-Gravenhage op, die beter paste bij de status van de residentie én bij de pogingen om Den Haag als stad erkend te krijgen.
Onder Lodewijk Napoleon werd Nederland voor het eerst een Koninkrijk, het Koninkrijk Holland. Dit duurde slechts vier jaar (1806-1810). In 1813 herwon Nederland zijn onafhankelijkheid. De zoon van de laatste stadhouder, Willem Frederik, keerde terug uit ballingschap en werd uitgeroepen tot soeverein vorst.
Sinds 1810 was er een bestuurlijke strijd gaande tussen Amsterdam en Haarlem, om de hoofdstad van de provincie te worden. De provincie Holland werd in 1840 opgesplitst in twee afzonderlijke gemeenten, Noord-Holland en Zuid-Holland. Toen werd besloten dat Haarlem de hoofdstad zou worden van Noord-Holland.
Nederland telt twaalf provincies, waarvan de meeste al lang bestaan: Groningen, Fryslân, Drenthe, Overijssel, Gelderland, Flevoland, Utrecht, Noord-Holland, Zuid-Holland, Zeeland, Noord-Brabant en Limburg. De jongste provincie is Flevoland, die bestaat sinds 1986. Elke provincie heeft een hoofdstad.
Ruim tweederde van het gemeentelijk grondgebied bestaat weliswaar uit water, maar zelfs de landoppervlakte is acht keer zo groot als die van de kleinste, Haarlem. Zwolle is vier keer zo groot als Haarlem en Arnhem drie keer. De bevolkingsopbouw van de provinciale hoofdsteden laat ook flinke verschillen zien.
De wereld is geen land, staat of provincie dus het heeft geen hoofdstad.
Er zijn een paar onafhankelijke landen in de wereld zonder een officiële hoofdstad: Monaco, Vaticaanstad en Singapore zijn stadstaten en hebben geen hoofdstad los van het land zelf.
Nijmegen wordt over het algemeen beschouwd als de oudste stad van Nederland. Helemaal vast staat dit niet, en uiteraard zijn er meer Nederlandse steden die voor deze belangrijke historische titel gaan. Bewezen is in elk geval dat al voor de jaartelling de Bataven zich vestigden op de plek die wij nu Nijmegen noemen.
Amsterdam betekent Dam in de Amstel. Vroeger heette Amsterdam Amstelredam daarna Amsteldam en nog later Amsterdam. Men spreekt in het Amsterdams ook wel van Mokum (afgeleid van het Hebreeuwse woord voor 'stad', "makom"). Het is één van de steden in de Randstad.
De werkelijke Eerste Dag in de geschiedenis van de stad, de Gouden Dag, is 13 juni 1306. Toen verleende de bisschop van Utrecht, Guy (Gwijde) van Avesnes Amsterdam haar stadsrechten. Eigenlijk wordt Amsterdam dus vandaag 710 jaar oud – een puber in vergelijking met andere wereldsteden.
Almere wordt ook wel 'de nieuwste stad van Nederland' genoemd. Het gebied waar Almere werd opgetrokken was begin vorige eeuw nog de Zuiderzee. Nadat deze werd ingedamd en het IJsselmeer werd, konden delen worden drooggemalen om extra land te winnen.
Jongste stad van Nederland
Groningen is een bruisende studentenstad in het noorden van Nederland. De stad telt meer dan 200.000 inwoners die een gemiddelde leeftijd hebben van 36,4 jaar, waarmee Groningen de jongste stad van Nederland is!
Het kleinste plaatsje van Nederland, Persingen ligt op een stuifzandrug die is ontstaan tijdens de laatste ijstijd (ongeveer 10.000 voor Christus). Het verhoogde deel is sinds de Romeinse tijd bewoond. Later, in de Late Middeleeuwen, groeide Persingen uit tot een langgerekt dorpje.
Scheveningen heeft een eigen dialect, het Schevenings. Een Scheveninger woont OP Scheveningen, niet IN Scheveningen.
In het stadsdeel Scheveningen wordt er geen Haags gesproken, maar Schevenings. Ook wordt een inwoner van Scheveningen geen Hagenaar genoemd, maar Scheveninger. De agglomeratie van Den Haag heeft meer dan een miljoen inwoners.
Rond 1284 komt de naam voor het eerst voor. De bewoners noemden de kustplaats toen Terram de Sceveninghe, of wel Land van Scheveningen. Het buurtschap is waarschijnlijk in de 12de of 13de eeuw verdwenen. Er waren toen veel zandverstuivingen en uiteindelijk is Scheveningen onder het zand bedolven.