Bij de verbranding van fossiele brandstoffen komt het broeikasgas CO2 vrij. Dat is slecht voor het klimaat. Daarom stimuleert de Rijksoverheid energiebesparing en de stapsgewijze overgang naar duurzame energie. In 2050 moet het energiesysteem CO2-vrij zijn.
Bij de verbranding van fossiele brandstoffen komen kooldioxide en andere broeikasgassen vrij, die op hun beurt warmte vasthouden in onze atmosfeer, waardoor zij de belangrijkste veroorzakers zijn van de opwarming van de aarde en de klimaatverandering.
Fossiele brandstoffen zijn miljoenen jaren geleden ontstaan uit versteende resten van planten en dieren. Bij de verbranding ervan komt energie vrij, ook bekend als grijze stroom. Die verbranding levert ook veel CO2 op, wat bijdraagt aan de opwarming van de aarde.
Kolen heeft per productie-eenheid 2,5 tot driemaal zulke negatieve externe effecten als gasverbruik; kernenergie is schoner dan biomassa en te vergelijken met zonne-energie; wind- en waterkracht zijn het schoonst. Met deze cijfers is te berekenen welke Europese landen de meest vervuilende brandstofmix hebben.
Aan het gebruik van fossiele brandstoffen zijn veel nadelen verbonden. Tegenwoordig worden deze nadelen steeds vaker benadrukt in de media. Bij de verbranding komen broeikasgassen vrij die bijdragen aan opwarming van de aarde. Bij de verbranding komen schadelijke stoffen vrij die milieu aantasten.
Het grootste deel van de energie die huishoudens gebruiken voor stroom, verwarming en vervoer is afkomstig uit fossiele bronnen. Bij de verbranding van deze fossiele brandstoffen komt CO2 vrij, bovendien veroorzaken ze vervuiling.
Het probleem bij fossiele brandstoffen is dat bij de verbranding CO2 vrijkomt, dat zich ophoopt in de atmosfeer. Dat beïnvloedt het klimaat: hoe meer koolstofdioxide in de lucht, hoe sterker het broeikaseffect en hoe meer de aarde opwarmt.
De zes grootste uitstoters zijn: China, Verenigde Staten, EU27, India, Rusland en Japan [1]. De daaropvolgende acht landen met de grootste broeikasgasuitstoot zijn Brazilië, Indonesië, Iran, Canada, Saoedi-Arabië, Australië, Mexico en Zuid-Korea.
De aard en structuur van onze samenleving blijkt nauw verbonden te zijn met de eigenschappen van die opgeslagen zonne-energie. Met als gevolg dat de samenleving zoals we die nu kennen niet in stand kan worden gehouden zonder fossiele brandstoffen.
De fossiele brandstoffen olie en aardgas zijn bij verbranding de grootste CO2-uitstoters, vooral als ze verstookt worden om elektriciteit te produceren. Maar vervoer, industrie, het kappen van regenwoud en andere menselijke activiteiten spelen ook een grote rol in de CO2-uitstoot.
Diesel is intrinsiek vervuilender dan benzine, maar de uitlaatgassen van diesels worden al jaren nabehandeld. De benzinemotor is echter dezelfde weg aan het volgen.
Uit de studie, uitgevoerd door het Oostenrijkse Joanneum Research, blijkt dat auto's op aardgas (ook wel CNG, oftewel Compressed Natural Gas genoemd) op dit moment gedurende hun gehele levenscyclus de minste CO2-uitstoot genereren.
Gebruik van fossiele brandstoffen
Het is niet te voorspellen hoe lang u nog kunt rijden in een auto op benzine of diesel. Dat geldt ook voor auto's die op lpg rijden. De Rijksoverheid wil in ieder geval in 2050 helemaal geen CO2 meer uitstoten. Dit staat in de Energieagenda.
De relatief makkelijk bereikbare voorraden aardolie en aardgas zijn over ongeveer 50 jaar op. Met de moeilijk bereikbare voorraden meegerekend, zijn er nog voor iets langere tijd fossiele brandstoffen beschikbaar.
Het gebruik van alternatieve brandstoffen, zoals afval, biomassa, houtpellets en houtsnippers wordt populairder. De meeste benzines en diesels bevatten daarom tegenwoordig naast koolwaterstoffen uit aardolie, ook biobrandstoffen.
Aardolie
Aardolie is een fossiele brandstof waar voornamelijk producten als benzine en diesel van gemaakt wordt. Het wordt gewonnen uit olievelden en vervoerd naar raffinaderijen, waar het wordt verwerkt tot bruikbare producten.
Beste alternatieven. Rijden op elektriciteit (100% of goed gebruikte plug-in hybride), bio-CNG (biogas), bio-ethanol en biodiesel uit afval en residuen zijn op dit moment de beste opties vanuit milieuoogpunt en praktische en economische haalbaarheid.
Er moet nog veel gebeuren om de brandstof in de mobiliteit te veranderen voor 2050, maar als we allemaal veranderen dan is het wellicht haalbaar. Volgens Erik Büthker is zon een belangrijke energieleverancier. We moeten volgens hem uiteindelijk naar: Biodiesel, gas hybrid, Bio LNG, Bio CNG, H2 en EV.
Aardgas is een fossiele brandstof wat inhoudt dat de bron niet onuitputtelijk is en een keer opraakt. Dit zorgt dat aardgas niet duurzaam is. Tevens komt er CO2 vrij bij het opwekken van stroom met aardgas. Een alternatief is groen gas, gewonnen uit biomassa zoals mest, afval en slib.
Schiphol en Tata Steel zijn de grootste bronnen van stikstofoxiden. Alle sectoren, dus ook verkeer, industrie en de luchtvaart moeten bijdragen aan de oplossing. Dat betekent dat ook deze grote vervuilers hun uitstoot snel terug moeten dringen om onze natuur te redden.
Nederland heeft samen met de Povlakte in Noord-Italië de slechtste luchtkwaliteit van Europa. Dit veroorzaken we met name door onze intensieve veehouderij, zware industrie en actieve autogebruik. Vooral de luchtkwaliteit rond Schiphol, Amsterdam, Den Haag en Rotterdam is zorgwekkend slecht.
Nederland staat op plaats 25 voor luchtkwaliteit. De luchtkwaliteit in Nederland behoort tot de slechtste van Europa. Met België en Luxemburg heeft Nederland de hoogste gemiddelde uitstoot van stikstofdioxide (NOx) per km2. De concentratie fijnstof ligt in Nederland 25% hoger dan het Europese gemiddelde.
Meer elektriciteit uit kolen, minder uit aardgas
De elektriciteitsproductie uit fossiele brandstoffen nam in 2021 vergeleken met een jaar eerder met 9,1 miljard kWh af naar 74,7 miljard kWh, een daling van 11 procent.
Fossiele brandstof wordt gevormd uit afzettingen van dode organismen. Het bestaat uit organisch materiaal (koolstof- en waterstofverbindingen), dat eeuwenlang bewaard is gebleven. Drie soorten fossiele brandstoffen worden gebruikt voor energie opwekking; steenkool, aardolie en aardgas.