Dat je juist in de winter opvallend vaak statisch geladen bent, komt volgens wetenschapsjournalist Diederik Jekel door de droge lucht. "Vocht in de lucht zorgt ervoor dat de ladingen makkelijker naar de grond geleiden. Dus hoe droger de lucht, hoe moeilijker de ladingen je lichaam verlaten."
Luchtvochtigheid. Als de luchtvochtigheid laag is, kan statische spanning flink hoog worden. Dit komt omdat koude lucht minder vocht kan bevatten. Bij het ventileren zal de koude lucht in huis opgewarmd worden en zo nog verder uitdrogen.
In sommige gevallen raak je de elektriciteit niet goed kwijt
Schoenen met kunststof of rubberen zolen geleiden niet, waardoor je lichaam de statische geladenheid niet kwijt kan. Wanneer je een object of een persoon aanraakt, kan de elektriciteit je lichaam opeens wel verlaten en dat geeft een schokje.
Door jezelf te aarden, geleid je de statische stroom weg van je computeronderdelen en voorkom je een schok. Pak iedere paar minuten een metalen object vast, bijvoorbeeld een radiator, om jezelf opnieuw te aarden. Dit is de makkelijkste oplossing, maar niet helemaal risicovrij.
Het materiaal van je kleding is heel bepalend voor het krijgen van schokken. Wanneer je kiest voor linnen of katoenen kleding heb je de minste kans om statisch geladen te worden. Ook kan je beter schoenen met leren zolen dragen dan met rubberen zolen.
Onder stroom staan lijkt iets onschuldigs maar er kunnen grote onderhuidse letsels optreden. Dit door ontstaan van hitte en samentrekken van spieren. Letsels die kunnen optreden zijn bijvoorbeeld: brandwonden, botbreuken, bewusteloosheid of een hartstilstand.
Normaal is de lucht een isolator. Maar als je heel veel bent opgeladen (we spreken dan makkelijk over tienduizenden volt), zal de lucht bij een korte afstand tot een geleidend voorwerp (deurklink, auto, ...) veranderen in een geleider. Heel even loopt er dan een minuscuul stroompje - en dat zie/voel/hoor je.
Wat kan je zelf doen? Raak het slachtoffer niet aan als er nog contact is met de elektrische bron. Schakel indien mogelijk alle stroom uit en verwijder nadien het slachtoffer van de stroombron. Als het slachtoffer bewusteloos is en niet meer ademt, bel dan 112 en start de reanimatie d.m.v. hartmassage.
Haarlak is een snelle en doeltreffende manier oplossing om je kleding te ontladen van statische elektriciteit. Draai je kleding binnenstebuiten en houd je haarlak 30cm of meer van je kleding af (zo voorkom je vlekken). Het is zacht voor je huid en voorkomt dat vb zijden blouses aan je huid vast blijven kleven.
Veiligheidsspeld
Verstop een ijzeren veiligheidsspeld in de naad of zak van je kledingstuk. Het metaal zorgt ervoor dat je geen schok zult krijgen wanneer je iets aanraakt dat geleidt. Easy en niemand ziet het!
Haarlak, haarlak en nog eens haarlak
En nee, dit keer niet op je haar. Spuit eens haarlak op de items die je kapsel normaal een statische lading cadeau doen, zoals een gebreide muts of polyesterblouse. De haarlak fungeert als het ware als beschermlaag tussen je haren en de stof, waardoor het gewoon in model blijft.
De gevolgen van stroomsterkte
Eeen kleine stroom vanaf circa 0,5 mA is al genoeg voor onvrijwillige spiersamentrekkingen. Hier onstaat de kans op vallen. Een iets grotere stroom door het lichaam (vanaf 5 mA) is in staat spieren zodanig te laten samentrekken dat letsel ontstaat aan spierweefsel, pezen en zelfs botten.
Het menselijk lichaam werkt voor een groot deel op elektriciteit. Zo spannen je spieren en hart zich aan wanneer ze via zenuwen een elektrisch signaal krijgen.
Spanning kan zonder stroom, stroom kan niet zonder spanning.
Afhankelijk van de individuele fysiologie is de weerstand van het menselijk lichaam 700 tot 1000 ohm. Dienovereenkomstig is 50 volt voldoende om een levensgevaarlijke stroom van 50 mA (milliampère) te laten lopen. Maar zelfs veel lagere stromen vanaf 10 mA kunnen dodelijk zijn.
Met een droge huid kun je best 230V aanraken, bij zweet of ander vocht kan 110V al dodelijk zijn. Voor veiligheid worden spanningen tot 48V als ongevaarlijke laagspanning beschouwd maar bij een natte huid kan het toch een pijnlijke schok opleveren.
De sensatie is meestal een onaangenaam prikkend tot pijnlijk gevoel. Het gewaarworden van een elektrische schok is per persoon verschillend en varieert sterk door verschil in huidweerstand. Slechts een heel beperkte stroom (in de grootteorde van milliampères) kan voldoende zijn om waargenomen te worden.
Bewegen, schudden, trillen en ademen
Bewegen en trillen helpen bij het ontladen van opgebouwde stress en verdriet. Bij opkroppen van emoties zal je lichaam altijd een weg vinden om het eruit te gooien als jij dat zelf niet doet. Doe je dat niet, dan zet het zich vast, wat je voelt als spanning.
Als je je voeten op het aardingsmatje wilt zetten maar de temperatuur leent zich niet voor blote voeten dan bieden de sokken de ideale oplossing. Dankzij de hoge kwaliteit zilvervezel geleiden de sokken perfect als je je voeten op een geaard product of op de natuurlijke ondergrond zet.
Andere voorbeelden van materialen die niet snel statisch worden zijn: Papier. Katoen. Hout.
Wat zijn antistatische schoenen? Heb je antistatische schoenen? Dan zorgen die ervoor dat de statische elektriciteit die je opbouwt je lichaam kan verlaten via je schoenen. Alle werkschoenen van Redbrick die in de veiligheidsklasse S3 vallen, zijn antistatisch.
Statische elektriciteit wordt veroorzaakt door wrijving tussen verschillende isolerende materialen. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer je met een trui aan op een stoel zit, wanneer je een ballon over je trui wrijft of wanneer je oversized trui langs je arm wrijft. Deze wrijving zorgt ervoor dat je statisch wordt.
