Veel vrouwen werken niet of in deeltijd. Daardoor heeft ongeveer 1 op de 6 vrouwen in Nederland niet genoeg geld om economisch zelfstandig te zijn. Hun inkomen is minder dan 70% van het netto minimumloon.
In 2021 werkte van de bevolking van 15 tot 65 jaar 86,8 procent van de mannen en 77,1 procent van de vrouwen. Het verschil in de zogeheten netto-arbeidsparticipatie bedroeg toen dus 9,7 procentpunt.
Aantal werkloze jongeren
In 2022 was 7,6 procent van de 15- tot 25-jarige beroepsbevolking werkloos. In 2021 ging het om 9,3 procent.
De nettoarbeidsparticipatie kwam in het eerste kwartaal van 2023 uit op 72,7 procent. In hetzelfde kwartaal een jaar eerder was het aandeel werkenden 1,3 procentpunt lager, namelijk 71,4 procent. In alle leeftijdsgroepen werken vrouwen minder dan mannen.
Kampioen deeltijdwerken
“Slechts 45% van de Nederlandse vrouwen werkt fulltime”, zegt Bastiaan Starink, partner bij PwC en tevens werkzaam als hoogleraar arbeidsmarkt aan de Universiteit van Tilburg.
Nederlandse vrouwen werken het minst aantal uren van Europa. Liesbeth Staats reist naar België, Frankrijk en Finland, drie landen waar verreweg de meeste vrouwen wel fulltime werken.
Van alle moeders (15 tot 65 jaar) is ruim 70 procent aan het werk. Begin deze eeuw was dat nog 55 procent.
CBS: vrouwen economisch steeds vaker zelfstandig, moederschap nog wel een struikelblok. De economische zelfstandigheid van vrouwen is de laatste tien jaar stevig toegenomen. In 2021 verdiende ruim 66 procent van de vrouwen in hun eentje meer dan het bijstandsniveau. In 2011 was dat nog een kleine 57 procent.
Steeds meer Nederlanders hebben last van geldzorgen. En hoewel 75 procent van de Nederlandse vrouwen zegt het belangrijk te vinden om financieel zelfstandig te zijn, is de groep vrouwen die dit daadwerkelijk in praktijk is, een stuk kleiner. In 2021 was 34 procent van de Nederlandse vrouwen niet financieel zelfstandig.
Waar vrouwen in 2013 gemiddeld 27 uur per week werkten, was dat vorig jaar 29,2 uur. Dat is ruim 10 uur minder dan de gemiddelde werkweek van een man vorig jaar. Bij mannen is het gemiddelde gewerkte aantal uren al jaren gelijk, bij vrouwen neemt het gestaag toe.
In het eerste kwartaal van 2023 waren 357 duizend mensen werkloos, 3,6 procent van de beroepsbevolking (seizoengecorrigeerd). Het aantal werklozen daalde licht ten opzichte van het voorgaande kwartaal (-2 duizend).
Meeste moeders werken 20 tot 35 uur per week
De meeste moeders met kinderen jonger dan 18 jaar werken 20 tot 35 uur per week. Met het jongste kind op de middelbare school werken iets meer moeders 35 uur per week of meer (voltijds) dan met het jongste kind jonger dan 13 jaar.
De werklozen hebben de grootste baanvindkans, gevolgd door personen die niet direct beschikbaar zijn voor werk, maar wel recent naar werk hebben gezocht. Deze laatste twee groepen behoren tot het onbenut arbeidspotentieel.
Vrouwen werkten een jaar na het afstuderen twee keer zo vaak in deeltijd dan mannen (30 tegenover 14 procent). In de jaren daarna wordt dat verschil alleen maar groter. Na negen jaar werkt namelijk minder dan 10 procent van de mannelijke werknemers in deeltijd.
Deze groep bestaat uit personen van 15 tot 75 jaar die geen betaald werk hebben, niet recent naar werk hebben gezocht en/of daarvoor niet direct beschikbaar zijn. In het eerste kwartaal van 2023 ging het om 3,2 miljoen personen, 31 duizend minder dan het kwartaal ervoor.
28 tot 35 uur per week
Het aantal uren dat een persoon in een normale of gemiddelde werkweek werkt, is 28 tot 35 uur.
Vooral mannen in voltijdbanen hebben vaker een hoog uurloon. In 2021 was het gemiddelde jaarloon (inclusief bijzondere beloningen) van vrouwen 36 procent lager dan dat van mannen. Twee derde van dit loonverschil wordt verklaard doordat vrouwen minder uren werken.
Vrouwen geven meer uit aan persoonlijke verzorging, zoals haarverzorging, cosmetica en parfums dan mannen. Alleenstaande vrouwen besteden hier in totaal 2,7 procent van hun geld aan, tegen 1,0 procent voor alleenstaande mannen. Ook tuin en bloemen, en groente en fruit zijn populairder bij vrouwen dan bij mannen.
In 2021 waren Nederlandse huishoudens nog redelijk gelijk verdeeld over vier gezondheidsniveaus; waarbij de grootste groep financieel Gezond was (27 procent). Dit jaar steken de financieel Kwetsbare én de financieel Ongezonde huishoudens er met beide 30 procent bovenuit.
In 2021 was van de bevolking van 15 jaar tot AOW-leeftijd, uitgezonderd scholieren en studenten, 81,4 procent van de mannen en 66,3 procent van de vrouwen economisch zelfstandig. Al een aantal jaren stijgt dit aandeel voor vrouwen.
'Typische' vrouwen- en mannenberoepen
Vroedvrouwen, schoonheidsspecialisten, medisch secretaressen, verzorgend personeel in kinderdagverblijven en crèches, huishoudelijke hulpen en schoonmakers bij gezinnen, ... Het aandeel werkende vrouwen in deze beroepen ligt boven de 95%.
Als je 1 kind hebt, krijg je maximaal €100,33 per maand (2023). Voor 2 kinderen is dit maximaal €185,50 en voor 3 kinderen €262,08. Bij 4 kinderen of meer ontvang je €76,58 extra per kind. Als je recht hebt op kindgebonden budget, krijg je vanzelf bericht.
In emotionele zin verdient een moeder het om waardering, liefde en respect te krijgen. Want ook al is het moederschap en onze bijbehorende taken vanzelfsprekend; dat betekent niet dat het dat ook is. Ook moeders vinden vinden het fijn om af en toe waardering te krijgen.
Het is belangrijk om vrouwen te stimuleren om meer te werken. Zo blijven ze financieel en mentaal afhankelijk. Maar, vertelt Reuling: ,,Zolang er in Nederland de cultuur heerst dat het zielig is om je kind meer dan drie dagen per week naar de opvang te brengen, zal de arbeidsparticipatie van vrouwen niet toenemen.”
