De afbraak van adrenaline duurt enkele minuten. De afbraak van cortisol enkele uren. Uiteindelijk ben je dus na een paar uur weer de oude.
Cortisol verlagen, begint in de eerste plaats bij je levensstijl. Probeer stress zoveel mogelijk te vermijden, slaap minstens acht uur per nacht en zet gezonde voeding op tafel. Zalm en lijnzaadolie zijn bijvoorbeeld rijk aan omega 3-vetzuren, die de cortisolspiegel significant doen zakken.
1: Dat ligt aan de klachten die je hebt
Als chronische stress heeft geleid tot overspannenheid, kan je hiervan meestal binnen enkele weken herstellen. Als chronische stress tot burn-out heeft geleid, is jouw lichaam uitgeput. Bij uitputting duurt herstel meestal een halfjaar, een jaar of zelfs langer.
Je maag en darmen zijn heel gevoelig voor het stresshormoon cortisol. Wanneer je cortisolwaarde te hoog is, kun je klachten ervaren zoals misselijkheid, diarree, verstopping, buikkrampen of brandend maagzuur.
Vitamine C.
Vitamine C helpt het lichaam om cortisol om te zetten in andere stoffen zodra het verhoogd is.
"Cafeïne kan de uitscheiding van cortisol verhogen, maar dat hangt ook weer samen met andere factoren zoals stress of sporten. Een verhoging van het cortisol-niveau komt meer door chronische stress en niet door een kopje koffie." Sterker nog, koffie past volgens Orie juist bij een gezonde levensstijl.
Je krijgt een buikje. Cortisol zorgt voor vetreserves die gebruikt worden om extra energie te leveren in gevaarlijke situaties. Chronische stress zorgt voor extra aanmaak van cortisol en dat zorgt voor het vasthouden van buikvet. Je hebt meer behoefte aan suikers.
Zo werkt een cortisol test. Wil jij weten of je cortisol te hoog of te laag is? Je kunt dit op verschillende manieren meten. Vaak gebruikt worden een bloed- of speekseltest, maar deze zijn door de circadiaanse ritmiek van cortisol vooral zinvol als ze een dag lang op verschillende tijdstippen worden uitgevoerd.
Cortisol zorgt voor meer honger en meer buikvet. Het hebben van veel buikvet verhoogt het risico op hart- en vaatziekten, omdat in buikvet veel ontstekingsstofjes zitten. Verder maakt een hoog cortisolniveau de kransslagaderen gevoeliger voor spasmen. Dat is iets waar vrouwen vaker last van hebben dan mannen.
Het cortisolniveau gaat omhoog en als het langdurig hoog blijft, geeft dat trek in suikerrijke en vette voeding met veel calorieën, zoals patat en een reep chocolade. Dat kan zorgen voor obesitas.
Bij een hoog cortisol is het daarom verstandig om snelle koolhydraten, zoals suiker, te vervangen voor langzame koolhydraten. Denk hierbij aan het eten van veel volkoren graanproducten en peulvruchten. Daarnaast is een algemene gezonde voeding belangrijk.
Dit kan gebeuren om verschillende redenen: Je stofwisseling versnelt. Door het cortisol en de verhoogde adrenaline in je lichaam word je stofwisseling versnelt en gaat je hartslag omhoog. Hierdoor kan je meer calorieën verbranden.
Cortisol wordt gebruikt om de normale werking van het lichaam te handhaven, maar speelt ook een belangrijke rol bij het waarborgen van duurzame prestaties onder stress. Het versterkt energie-mobiliserende mechanismen en remt bij acute stress de minder belangrijke orgaanfuncties.
Als je voor langere tijd stress ervaart, komt het stresshormoon cortisol vrij. Cortisol wordt aangemaakt in de bijnieren en zorgt ervoor dat processen in je lichaam veranderen. Je maakt bijvoorbeeld meer glucose aan voor energie. Dit breekt spiereiwitten af, terwijl deze essentieel zijn voor onze spieropbouw.”
Alles is urgent, je ziet niet altijd helder meer waar de prioriteiten liggen en je blijft maar doorgaan. Je zit in de over-drive en bent constant aan het doen. Je bent ervan overtuigd dat je tijd te kort komt en onmisbaar bent. Me-time inplannen, een dag vrij nemen of taken aan iemand anders geven….
Chronische stress kan biologisch gemeten en aangetoond worden. Via een bloedname kunnen bepaalde bloedmarkers (vb cortisol) opgespoord worden, Microscopisch onderzoek van hersenweefsel kan duidelijk schade aantonen aan de verbindingen tussen de hersencellen (dendritische schade).
Een cortisol in bloed wordt aangevraagd bij de verdenking op het niet goed functioneren van het bijnierschors (bijnierschorsinsufficientie). Hiervoor is een afname in de ochtend vereist, bij voorkeur tussen 7 en 9 uur. Dit hoeft niet nuchter; er mag wel worden gegeten en gedronken.
De term bijnieruitputting wordt in de volksmond vaak gebruikt voor allerlei klachten die ontstaan door langdurige blootstelling aan mentale, emotionele en/of lichamelijke stress. Voorbeelden van dit soort klachten zijn vermoeidheid en depressie.
Een teveel aan buikvet kan komen door één of meer van de volgende hormonale situaties: hoog oestrogeen, laag androgeen , hoog cortisol, laag menselijk groeihormoon en hoge insuline.
Last van de buik en stress
Heeft u veel last van stress? Dan kan dit een negatief effect hebben op uw buik en darmen. U kunt hierdoor verschillende klachten ervaren, zoals een opgezette buik, maagpijn en darmproblemen. Zeker bij chronische stress is het belangrijk om actie te ondernemen.
Waarom zou je niet gelijk na het opstaan koffie mogen drinken? Na het opstaan zorgt je lichaam voor een verhoogde dosis cortisol, een stresshormoon. Wanneer je op dat moment koffie zou drinken, zou er minder cortisol worden aangemaakt, waardoor je op termijn weer meer koffie nodig zou hebben om goed wakker te worden.