De incubatieperiode, van tekenbeet tot erythema migrans ( EM ), duurt meestal 1-2 weken (spreiding enkele dagen tot 2-3 maanden). Het kan echter voorkomen dat het eerste stadium ( EM ) niet optreedt of niet wordt opgemerkt. Een 'zomergriepje' kan dan duiden op een Borrelia-infectie.
Een paar dagen tot weken na de teek kun je je ziek voelen. Je kunt deze klachten hebben: koorts, hoofdpijn, spierpijn, pijn in je gewrichten en moeheid.
Niet iedereen krijgt dezelfde klachten. De ziekte van Lyme kan zich uiten in de volgende klachten: Een verkleuring van de huid op de plek van de tekenbeet, die groter wordt. Deze kan tot drie maanden na een tekenbeet verschijnen.
Dit is het geval wanneer de teek langer dan 24 uur heeft gezeten en de profylaxe kan worden gestart binnen 72 uur na het verwijderen van de teek. De termijn langer dan 24 uur is gehanteerd om personen te selecteren met een hogere kans op lymeziekte.
In alle stadia van de ziekte van Lyme krijg je een behandeling met antibiotica van tien dagen tot vier weken. Een antibioticum is een medicijn dat helpt tegen een infectie met een bacterie. Meestal helpen deze medicijnen goed, maar het kan soms lang duren voordat je merkt dat de medicijnen je klachten verminderen.
Een rode kring bij Lyme is een huidinfectie, die na 4-10 dagen tot 3 maanden na een tekenbeet ontstaat.
De rode vlek of kring wordt door artsen soms niet herkend, men ziet de huiduitslag nogal eens aan voor eczeem of een schimmelinfectie. Wees hier alert op. Maar ook zonder rode kring of vlek kun je de ziekte van Lyme hebben. Slechts de helft van de patiënten krijgt zo'n rode vlek of kring.
De huidige richtlijn in Nederland adviseert huisartsen om profylaxe binnen 72 uur te overwegen bij teken die na meer dan 24 uur zijn verwijderd. Meer onderzoek naar de effectiviteit van deze aanpak in de Nederlandse situatie loopt momenteel.
Bij veel patiënten geneest de ziekte volledig door een antibioticakuur van tien dagen tot vier weken.
Profylactisch gebruik van antibiotica na een tekenbeet kan zinvol zijn als de teek langer dan 24 uur op de huid heeft gezeten. De patiënt moet de eenmalige gift doxycycline (volwassenen) of azitromycine (volwassenen en kinderen) wel binnen 72 uur na het verwijderen van de teek innemen.
Hierdoor weten we nu dat de kans op ziekte van Lyme na een tekenbeet gemiddeld twee tot drie procent is, ondanks het feit dat twintig procent van de teken besmet is met de Lymebacterie. Als je de teek snel verwijdert (binnen enkele uren), dan halveert deze kans.
Diagnose bij een EM na de tekenbeet
Als je na een tekenbeet een uitbreidende rode ring of vlek (erythema migrans, afgekort EM) krijgt, is dat het bewijs dat je de ziekte van Lyme hebt.
Hoe kan je een tekenbeet herkennen? Je kunt een tekenbeet herkennen als de teek zelf nog in de huid zit. Als de teek zich nog niet heeft volgezogen, zie je een donker puntje dat vastzit in de huid. Als de teek zich al wel heeft volgezogen met bloed is deze plek groter en bolvormiger.
Na een tekenbeet loop je ongeveer 1 à 2% kans om de ziekte van Lyme te krijgen. Daarnaast kan een tekenbeet ook de virusinfectie Frühsommer-Meningoenzephalitis (FSME) overbrengen, die kan evolueren tot een hersenvliesontsteking. Kortom: de onopvallende beten kunnen zeer ernstige gevolgen hebben.
"Ongeveer één tot vier weken na de tekenbeet krijgen patiënten koorts en griepachtige verschijnselen."
Een tekenbeet is pijnloos, omdat een teek samen met haar speeksel ook verdovings- en antistollingsstoffen uitscheidt. Je voelt een teek dus niet bijten. Bovendien houdt een teek van warme (en dus niet goed zichtbare) plekjes, zoals knieholtes, liezen, bilspleet, haarlijn, navel en oksels.
Als erythema migrans niet met antibiotica behandeld wordt, zullen de klachten bijna altijd binnen 4 weken tot 4 maanden vanzelf verdwijnen. Als de klachten verdwenen zijn terwijl u geen antibiotica heeft gehad, betekent dit helaas niet dat de ziekte van Lyme verdwenen is.
Het begint als een rood plekje binnen 3-4 maanden na de tekenbeet. Vaak ontstaat het EM 4-10 dagen na de tekenbeet en gemiddeld na 2-3 weken. Het plekje breidt zich in de loop van dagen tot weken uit tot een min of meer ronde of ovale rode of rood-blauwe vlek, ring of kring van enkele tot tientallen centimeters breed.
Ruim een kwart van de mensen die een Lyme infectie hebben doorgemaakt houdt langdurig klachten. Deze klachten kunnen leiden tot beperkingen en problemen in het dagelijks functioneren, onder andere in het werk of de opleiding. Aan het expertisecentrum is daarom ook een klinisch arbeidsgeneeskundige verbonden.
De meest gebruikte laboratoriumtest voor Lymeziekte is serologisch bloedonderzoek. Deze tests meten de reactie van het lichaam op de Borrelia-bacterie die Lymeziekte veroorzaakt. In Nederland worden twee soorten serologische tests gebruikt, zogeheten ELISA en immunoblots.
Elk jaar krijgen ongeveer 27.000 mensen in Nederland deze ziekte, vaak in de vorm van een rode ring of vlek op de plaats van de tekenbeet (een erythema migrans). De meeste mensen herstellen volledig na een antibioticabehandeling, maar sommigen houden langdurig klachten.
In Nederland is gemiddeld één op de vijf teken (20 procent) besmet met de Borrelia bacterie die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Wel zijn er grote verschillen: op de ene plaats is de helft van de teken besmet, op andere bijna geen.
Rode huiduitslag erythema migrans
De erythema migrans kan zich dagen tot weken (soms langer) na de tekenbeet vormen en duidt op de ziekte van Lyme. Het is belangrijk te weten dat deze huiduitslag niet bij elke besmetting onstaat.
Teken zijn makkelijk over het hoofd te zien. Als een teek u net heeft gebeten, lijkt het of er een zwart puntje op uw huid zit. Door het opzuigen van bloed zwellen teken na een paar dagen op tot een bruin of grijs bolletje ter grootte van een erwt.
