De puntjes op de letter i worden ook wel umlaut genoemd. Voor Mac en PC is het invoeren van deze speciale tekens als umlauts, accenten en tildes vaak verschillend.
De Ï wordt in de meeste talen, waaronder het Nederlands, Afrikaans, Catalaans, en Frans, niet gebruikt voor een specifieke klankweergave, maar om aan te geven dat I niet met een voorgaande klinker een diftong vormt, maar met een hiaat alléén uit te spreken is.
Het trema of deelteken is een diakritisch teken in de vorm van twee punten die, naast elkaar, boven een klinker geplaatst worden.
Hoe heten de twee puntjes op een klinker, zoals in föhn en financiën? De puntjes op de o van föhn zijn een umlaut. De puntjes op de e van financiën zijn een trema. Een trema geeft het begin van een nieuwe lettergreep aan, bijvoorbeeld in financiën, coördinatie en reünie.
Een trema is een teken waarmee je verwarring over de uitspraak voorkomt. Je gebruikt het als er twee klinkers naast elkaar staan die je als één klank kunt lezen, terwijl ze in twee verschillende lettergrepen staan. Kijk bijvoorbeeld naar efficiënt. Zonder trema zou je ie als één i-klank uitspreken.
Het trema wordt daarom ook wel scheidingsteken of deelteken genoemd. Het teken helpt lezers te zien waar de scheiding in lettergrepen ligt, oftewel hoe zij het woord moeten opdelen in lettergrepen. Hieronder staat meer uitleg over het trema.
Zonder trema zou je ie als één i-klank uitspreken. Met trema spreek je het uit als twee klanken: een i en een e. Het trema plaats je op de klinker waarmee de nieuwe lettergreep begint.
Een tittel is een klein diakritisch teken of puntje op de i, j en soms ė. De tittel komt voor het eerst voor in oude Latijnse manuscripten uit de 11e eeuw, teneinde de i te kunnen onderscheiden van naburige letters.
Wie de puntjes op de i zet, gaat zeer nauwkeurig te werk, bijvoorbeeld door ook de (laatste) kleine onjuistheden in een tekst op te sporen en te verbeteren. Maar de puntjes op de i zetten kan ook in het algemeen worden gebruikt in de betekenissen 'vervolmaken' en 'tot in detail uitwerken'.
Het beletselteken (…)
Het kan aangeven dat de zin wordt afgebroken of dat de lezer geacht wordt zelf een woord of gedachte in te vullen.
Op het toetsenbord van je PC vind je de trema/ umlaut (“). Druk op de SHIFT + (“)-toets en daarna op de u. De letter ü verschijnt.
A spreek je uit als 'ah', maar Ä spreek je uit als 'eh'. U spreek je uit als 'oe', maar Ü spreek je uit als 'uu'. O spreek je uit als 'oh', maar Ö spreek je uit als 'eu'. Au spreek je uit als 'au', maar Äu spreek je uit als 'oi'.
De umlaut is in de loop van de tijd via twee schuine streepjes vereenvoudigd tot twee puntjes. Daarmee ziet de moderne umlaut er in druk uit als een trema, maar in een handgeschreven tekst kan hij nog steeds de vorm van twee korte schuine streepjes hebben.
i.e. is een afkorting van het Latijnse id est, wat betekent: that is of in other words. In het Nederlands kunnen we het vertalen met 'dat wil zeggen' of 'in andere woorden'. Je kunt dit gebruiken als je een zin opnieuw zegt, maar dan andere woorden gebruikt.
Opps betekent namelijk vijanden of tegenstanders.
De afkorting i.o. betekent 'in opdracht', b.a. betekent 'bij afwezigheid'. Je gebruikt de afkortingen wanneer je een brief ondertekent voor iemand die er niet is.
Het beletselteken bestaat uit drie puntjes en geeft meestal aan dat een zin wordt onderbroken of ineens afgebroken. Een andere naam voor het beletselteken is gedachtepuntjes.
STIP staat voor Samen Tegen Iemand Pesten. Als je de vier stippen op je hand zet, laat je zien dat je het eens bent met de vier afspraken tegen pesten: Ik vind pesten niet oké en zal er nooit aan meedoen.
Het beletselteken bestaat uit een reeks van drie punten en kan op verschillende manieren gebruikt worden. Het kan aangeven dat een gedachtegang niet helemaal wordt afgemaakt en dat de lezer geacht wordt dat wat ontbreekt zelf aan te kunnen vullen.
E met puntjes (ë)
Om een trema e te krijgen, is er weer een andere combinatie van toetsen nodig. Houd de shift toets ingedrukt en druk kort op de toets met “. Laat beide toetsen los en tik de e.
Geen sneltoets hiervoor. Selecteer de ı uit het `Speciale tekens` venster. (alt⌥ + cmd⌘ + T) Bij MS-Word kan het via `Insert → Symbol → Advanced Symbol` of `Invoegen → Symbolen → Meer symbolen`.
Een punt is een leesteken waarmee je het einde van een zin aangeeft. Verder gebruik je een punt in getallen, tijdsaanduidingen en afkortingen.
Een accent circonflexe wordt ook wel circumflex of dakje genoemd. Het lijkt ook op een dakje of hoedje ^. Echte Nederlandse woorden hebben dit accent (met misschien een uitzondering) nooit.
