Je kan de Poolster spotten door De
De ster met de grootste schijnbare helderheid (afgezien van de zon!) is Sirius, de hoofdster in het sterrenbeeld Grote Hond. Sirius is vooral in de wintermaanden goed zichtbaar. Hij staat linksonder het opvallende wintersterrenbeeld Orion.
De helderste ster aan de nachtelijke hemel ('s winters)
Sirius straalt ongeveer 25 keer zo veel licht uit als onze eigen zon. Er bestaan sterren met een nog veel grotere lichtkracht, maar Sirius staat ook nog eens vrij dichtbij, op een afstand van 'slechts' 8,6 lichtjaar (ongeveer 80 biljoen kilometer).
Sirius. De helderste ster aan de hemel is dan weer niet noodzakelijk de ster die van zichzelf het felst straalt. Sirius is voor een groot deel zo helder doordat hij tot de meest nabije sterren behoort. De op een na helderste ster Canopus oogt iets zwakker dan Sirius, maar staat wel ruim 35 keer zo ver weg.
Jupiter en Venus zijn vooral aan het begin van de avond te zien, tussen zonsondergang en ongeveer 20.30 uur. Daarna gaan de planeten onder en zijn ze niet goed meer zichtbaar.
Als een lichtstraal door die trillende lucht gaat, wordt het licht ietwat gebroken. Het resultaat is een fonkelende ster. Het licht van een ster die laag boven de horizon staat, moet een langere weg door de dampkring afleggen. Daarom zullen die sterren meer flikkeren.
Lager in het zuiden staat het sterrenbeeld Weegschaal, met links daarvan de heldere ster Antares, de oranjerode hoofdster van de Schorpioen.
Die twee heldere bollen naast de maan zijn geen sterren, maar Venus en Jupiter. Misschien is het je de afgelopen avonden al opgevallen: naast de maan zijn twee heldere bollen te zien. Dat zijn geen sterren, maar Jupiter en Venus.
Op kleine afstand rechtsboven de maan is het Zevengesternte zien. Het lijkt wel wat op een mini-steelpannetje. Als je met een verrekijker kijkt, zul je zien dat er veel meer dan zeven sterren zijn. Vanavond zie je de Tweelingen Castor en Pollux rechtsboven de maan.
De ster die je vanavond linksonder de maan ziet staan is Regulus, de hoofdster van het sterrenbeeld Leeuw.
Het zijn de planeten Venus en Jupiter die vlak bij elkaar staan. Die twee heldere sterren in de avondschemering, ze zijn je de laatste tijd vast opgevallen. Het zijn geen echte sterren, maar de planeten Jupiter en Venus.
De planeet Mars wordt ook wel de Rode Planeet genoemd en dit is met het blote oog te zien. Zie je een ster met een wat rode-oranje kleur, dan zou dat best eens Mars kunnen zijn.
's Nachts is de Poolster een betrouwbare aanwijzer van het noorden. Als je de Poolster weet te vinden, dan weet je ook waar het noorden, oosten, zuiden en westen zijn. De Poolster is de voorste ster van het pannetje van de Kleine Beer.
De drie gordelsterren zijn delta, epsilon en zeta Orionis. "Linksboven" staat de helderste ster van Orion, Betelgeuze: dat is dus alpha Orionis. "Rechtsonder" staat de ster Rigel. De gordelsterren hebben ook Arabische namen.
De sterren die 's nachts recht boven je staan, fonkelen minder dan sterren die je vlak boven de horizon ziet. Dat komt omdat het licht van sterren dichtbij de horizon een langere afstand in de atmosfeer aflegt naar jouw ogen dan het sterlicht pal boven je. De sterren aan de horizon knipperen dus het meest.
Een ster is een bolvormig hemellichaam bestaande uit lichtgevend plasma met daarin voornamelijk (ongeveer 72% van de massa) waterstof en daarnaast ongeveer 26% helium. In sterren is de druk en temperatuur van de inwendige gasconcentratie zo hoog dat er kernfusiereacties plaatsvinden.
Een supernova (meervoud: supernovae of supernova's) is het verschijnsel waarbij een ster op spectaculaire wijze explodeert. De uitbarsting is herkenbaar aan de enorme hoeveelheid licht die hierbij wordt uitgestraald. De ster vlamt op met de lichtkracht van honderden miljoenen tot meer dan een miljard zonnen.
De avondster / morgenster of ook wel Venus genoemd. Deze planeet dankt haar benaming omdat we haar vaak zien in de ochtendperiode en enkele uren na zonsondergang. Interessant om weten is dat Venus na de zon en de maan het helderste object is aan de hemel.
Wanneer je letterlijk het noorden kwijt bent, vind je die makkelijk terug met de Poolster. Niet alleen wijst de bijzondere ster het noorden aan, maar vertelt ze je ook op welke breedtegraad je op de wereld staat. In Antwerpen bevindt de Poolster zich op ongeveer 51° boven de noordelijke horizon.
Deze nacht staat de planeet Jupiter het dichts bij de Aarde sinds 59 jaar. Elk jaar staan de Zon, de Aarde en Jupiter op een lijn en dan spreken astronomen over de oppositie van de planeet Jupiter. In de loop van de avond komt Jupiter in het Oosten op en is als “helderste ster” aan de hemel te zien.
Zichtbaarheid van Mercurius, Venus, Mars, Jupiter en Saturnus met het blote oog.
Venus staat vanavond precies op één lijn met de sterren Castor en Pollux in het Dierenriemsterrenbeeld Tweelingen. Linksboven Venus is Mars zichtbaar; met een verrekijker zie je dat de rode planeet omringd wordt door de zwakke sterretjes van de open sterrenhoop de Krib in het sterrenbeeld Kreeft.
Iets links van de maan zie je de gasreus Saturnus, en verder naar links staan de grootste planeet van het zonnestelsel, Jupiter, en onze kleine rode buurplaneet Mars. Nog verder weg kun je als je geluk hebt Venus en Mercurius waarnemen.
Ze noemt de kans dat we de planeet nog een keer zo mooi te zien krijgen "heel klein." Jupiter zal pas over 107 jaar weer zo dicht bij de aarde staan. "We weten precies hoe de planeten ronddraaien," zegt Derkink. "Daardoor kunnen we ook goed voorspellen dat dit pas weer gebeurt in 2129."
